Theo báo cáo nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Zoo Biology, hai con gấu đực không có quan hệ họ hàng đã mồ côi ngay sau khi sinh vào năm 2003 và được đem nuôi nhốt ở khu bảo tồn động vật hoang dã tại Kuterevo.
Với 116 giờ quan sát trong thời gian 6 năm liên tục, nhóm nghiên cứu do chuyên gia Agnieszka Sergiel thuộc Viện Khoa học Ba Lan đứng đầu, đã chứng kiến 28 lần cặp gấu đực nói trên kích thích cơ quan sinh dục của đối tác bằng cách bú, liếm.
Các nhà khoa học nhận thấy, con gấu lớn hơn thường là đối tượng "được phục vụ". Nhiều lần, con gấu này dường như đã "lên đỉnh" nhờ hành vi kích thích tình dục chỉ kéo dài vài phút.
Bằng chứng cho điều này là sự co bóp cơ cũng như chất dịch tiết ra trên mõm của con gấu "phục vụ". Khi cuộc "giao ban" hoàn tất, kẻ được thỏa mãn thường dùng các chân sau đẩy "kẻ phục vụ" ra xa hoặc quay người đi.
Các nhà khoa học gọi nghiên cứu của họ là "những quan sát đầu tiên về hành động kích thích dương vật bằng bú/ liếm, tái lặp trong thời gian dài ở các con gấu nâu nuôi nhốt trong những điều kiện thích hợp sau khi bị mồ côi".
Trước đây, họ từng quan sát được các con gấu trong tình trạng nuôi nhốt "quan hệ" bằng miệng hoặc tự kích thích dương vật kết hợp với thủ dâm, nhưng chúng đều được coi là các sự cố bất thường, trong đó các con gấu có thể đang sống trong những điều kiện không đạt chuẩn.
Sự đền đáp tình dục dường như là động cơ để nhiều loài động vật tham gia vào các hành vi "quan hệ" không liên quan đến sinh sản. Chẳng hạn như, các con báo đốm hoặc sư tử cái mút, liếm cơ quan sinh dục của bạn tình như một nghi lễ tán tỉnh.
Những con khỉ bonono nổi tiếng lập dị cũng làm điều này để xoa dịu căng thẳng trong cộng đồng. Trong khi đó, các con cái thuộc loài dơi ăn quả Trung Quốc thường "quan hệ" bằng miệng nhằm khiến con đực có thể kéo dài thời gian "yêu".
Hai con gấu nâu ở Croatia có thể "quan hệ" bằng miệng nhằm thỏa mãn tình dục. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tỏ ra bối rối trước thực tế: con gấu đóng vai trò "phục vụ" luôn là kẻ xúi giục hành vi quan hệ kiểu này.
Nhóm nghiên cứu lưu ý, cả 2 con gấu còn rất nhỏ khi buộc phải ngưng bú mẹ - hành động không chỉ cung cấp nguồn sữa nuôi sống chúng mà còn có tác dụng gắn kết và trấn an chúng trong ít nhất 1 năm đầu đời.
Hai chú gấu mồ côi từng được ghi nhận đã mút móng vuốt, tai hoặc các bộ phận cơ thể khác của mình hoặc anh chị em họ để thay thế cho đầu vú mẹ.
Do đó, các chuyên gia phỏng đoán, đối với con gấu "phục vụ", việc bú, liếm dương vật của con gấu kia có thể là tàn tích của hành vi non nớt.
Dẫu vậy, vẫn còn một vài bí ẩn chưa được giải đáp. Chẳng hạn như, các nhà nghiên cứu không biết tại sao chỉ một trong 2 con gấu đảm nhận việc "phục vụ" bằng miệng hoặc tại sao điều đó vẫn được duy trì suốt thời gian dài. Họ thừa nhận, hành vi này cũng có thể đơn giản chỉ là hậu quả kỳ quặc của đời sống nuôi nhốt.