Ông Nguyễn Đức Cảnh - Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng cho hay, sau khi nhận được phản ánh của Báo GD&TĐ về tình trạng ô nhiễm môi trường từ lò đốt rác BD-Anpha (thị trấn Vĩnh Bảo), UBND huyện đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn khẩn trương kiểm tra, xử lý, khắc phục tình trạng báo nêu.
Dừng đốt rác ngoài lò, khơi thông rãnh thoát nước
Báo GD&TĐ số ra ngày 11/8 có bài phản ánh: Vĩnh Bảo, Hải Phòng - Dân tố lò đốt rác gây ô nhiễm môi trường.
Theo đó, cùng với một số địa phương khác trong thành phố Hải Phòng, tháng 5/2015, thị trấn Vĩnh Bảo, huyện Vĩnh Bảo được tiếp nhận lò đốt BD-Anpha. Lò đốt rác đặt tại xứ đồng Đom Đóm, khu dân cư Bình Minh với tổng diện tích 12.250m2. Qua 6 năm đưa vào sử dụng, lò đốt rác đã góp phần xử lý một lượng lớn rác thải trên địa bàn thị trấn.
Tuy nhiên, quá trình xử lý rác thải của thị trấn Vĩnh Bảo đã nảy sinh một số bất cập, hạn chế. Quá trình xử lý rác gây ra khí thải, ảnh hưởng đến môi trường và trực tiếp gây ô nhiễm môi trường sống dân cư thị trấn và người dân xóm 3, xóm 4 thôn Áng Dương, xã Trung Lập.
Rác được chất thành từng đống cao, rác ướt rò rỉ chảy nước ra xung quanh khu đất. Rác không chỉ được đưa vào lò, mà còn được đốt ngay bên cạnh bãi rác, gây ra ô nhiễm, khói mùi.
Đơn vị quản lý, vận hành lò đốt là HTX Dịch vụ vận tải và môi trường Đại Phát (HTX Đại Phát) do ông Phạm Ngọc Phàn làm Giám đốc. Hợp đồng xử lý rác ký ngày 1/1/2020 có giá trị 1 năm và được gia hạn lần 2 ngày 1/1/2021. Số tiền xử lý rác mà UBND thị trấn Vĩnh Bảo trả cho HTX Đại Phát là 480 triệu.
Ngay khi báo đăng, UBND huyện Vĩnh Bảo đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường cùng các phòng, ban liên quan tiến hành kiểm tra hiện trạng, hồ sơ, xác minh nội dung báo chí phản ánh.
Ông Đào Nguyên Chính - Phó phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vĩnh Bảo - cho rằng, khi kiểm tra, có việc rác được chất thành từng đống cao, rác ướt rò rỉ chảy nước ra xung quanh. Theo báo cáo của UBND thị trấn, đây là lượng rác thải tồn động chưa được xử lý khi HTX Đại Phát nhận bàn giao từ Công ty Hoàng Kim Long (đơn vị này nhận xử lý rác từ tháng 10/2018 đến tháng 6/2019).
Khi tiếp nhận, HTX Đại Phát đã san gạt, đầm lèn, phun khử mùi và phủ đất nhưng do lượng rác lớn, diện tích đất hẹp nên hiện trạng ô rác còn tương đối cao so với mặt bằng xung quanh.
Cũng theo ông Chính, việc đốt rác ngoài lò là có. Tuy nhiên, HTX Đại Phát chỉ đốt ngoài với lá cây, cành cây lớn, cồng kềnh sau khi được phơi khô. Bên cạnh đó, một số người dân xung quanh thường mang những vật dụng của người đã qua đời ra cạnh bãi rác để đốt, gây ra khói.
Tình trạng khí thải từ lò đốt rác ảnh hưởng đến cư dân xung quanh, và nhân dân thôn Áng Dương, xã Trung Lập là do sự cố gãy ống khói vào năm 2020. Hiện tượng này đã được khắc phục sau đó khi UBND huyện hỗ trợ HTX Đại Phát thay thế ống khói lò đốt, ông Chính khẳng định.
Theo báo cáo của UBND thị trấn Vĩnh Bảo, hiện HTX Đại Phát đã dừng việc đốt rác ngoài lò, tiến hành khơi thông rãnh thoát nước xung quanh ô chôn lấp cũ cũng như toàn bộ rãnh thoát nước tại bãi.
Cần một giải pháp bền vững
Cũng theo ông Đào Nguyên Chính, hiện toàn huyện Vĩnh Bảo chỉ có 1 lò đốt rác BD-Anpha đặt tại thị trấn Vĩnh Bảo, còn lại bãi rác tại các xã là bãi rác tạm. Hàng năm, UBND huyện Vĩnh Bảo đều cấp kinh phí cho các xã (tùy quy mô từng xã) số tiền là 100 đến 120 triệu đồng để xử lý rác thải, riêng UBND thị trấn Vĩnh Bảo được cấp 500 triệu đồng.
Kinh phí này dùng để mua chế phẩm khử mùi, trồng cây xung quanh bãi rác… UBND thị trấn Vĩnh Bảo dùng kinh phí đó ký hợp đồng xử lý rác với HTX Đại Phát.
Tuy nhiên, đó chỉ là giải pháp tạm thời, bởi sự tồn tại của bãi rác chôn lấp tại các xã gây ô nhiễm môi trường, rác thải chôn lấp không đảm bảo gây ảnh hưởng đến nguồn nước và chất lượng không khí.
Đặc biệt, lò đốt rác BD-Anpha theo công nghệ lạc hậu, nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao do phát sinh lượng khí thải Dioxin/Furan vượt ngưỡng cho phép nhiều lần. Hiện, nhiều lò đốt theo công nghệ này tại một số huyện trên địa bàn TP Hải Phòng đã dừng hoạt động.
Để giải bài toán bảo vệ môi trường bền vững, phía UBND huyện Vĩnh Bảo đã quy hoạch bãi rác tập trung của huyện trên diện tích 6 ha tại xã Trấn Dương nhưng đến nay chưa được thực hiện.
Ông Chính cũng thông tin, năm 2016 Thủ tướng Chính phủ đã ký quy hoạch Cơ sở xử lý chất thải rắn Trấn Dương, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng với quy mô đến năm 2030 khoảng 80ha, công suất xử lý 4.000 tấn/ngày đêm, được xác định trong Quy hoạch quản lý chất thải rắn Vùng Kinh tế trọng điểm Bắc Bộ đến năm 2030.
Theo UBND huyện Vĩnh Bảo, cơ sở xử lý chất thải được đặt tại xã Trấn Dương sẽ xử lý theo công nghệ điện rác. Chính quyền địa phương mong muốn sẽ có cơ sở xử lý rác hiện đại, giải quyết bài toán rác thải nông thôn.
