Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 18: So bó đũa, chọn cột cờ

(GD&TĐ) - Liên hoan phim Việt Nam (LHP VN) lần thứ 18 sẽ diễn ra tại Quảng Ninh từ 11 - 15/10/2013. Với số lượng phim tranh tài khá đông đảo, liên hoan hứa hẹn những cuộc đua quyết liệt. Tuy nhiên, nhìn vào mặt bằng chất lượng bình bình của những bộ phim tham dự, cũng không khỏi băn khoăn cho khâu chấm giải của liên hoan phim lần này.

Đông về số lượng

Phim Đường đua

Cục Điện ảnh quy định về tiêu chuẩn dành cho những phim dự thi phải có thời gian sản xuất và cấp phép phổ biến từ ngày 1/10/2011 đến 1/9/2012. Chiểu vào đó cho thấy một số lượng khá đông đảo phim Việt hội đủ tiêu chuẩn để tham dự. 

Ba tháng cuối năm 2011 đã có một loạt phim ra rạp: Cột mốc 23, Hotboy nổi loạn, Cảm hứng hoàn hảo, Tối nay tám giờ, Hoán đổi thân xác và một số phim do Nhà nước sản xuất, đã có giấy phép ra rạp đúng quy định thời gian của ban tổ chức LHP VN lần thứ 18 nhưng chưa chiếu rạp như Tâm hồn mẹ, Những người viết huyền thoại.

Năm 2012 có khoảng 15 phim đã ra rạp như: Lệ phí tình yêu, Vũ điệu đường cong, Thiên mệnh anh hùng, Ngôi nhà trong hẻm, Ngọc viễn đông, Cưới ngay kẻo lỡ, Lời nguyền huyết ngải, Mùi cỏ cháy, Gia sư nữ quái, Hello cô Ba, Lấy chồng người ta, Mùa hè lạnh, Dành cho tháng Sáu, Ranh giới trắng đen...

Có thể thấy, với số lượng tác phẩm ngày càng tăng, chất lượng phim mở rộng biên độ... thì Liên hoan phim Việt Nam vẫn là dịp tranh tài lớn nhất của các tác phẩm điện ảnh Việt. Mặt khác, nếu LHP quốc tế Hà Nội chỉ là dịp hội ngộ của đông đảo người làm điện ảnh, rất ít phim Việt dự thi, hay Cánh diều Vàng là dịp quy tụ những tác phẩm hoàn thành trong vòng một năm, thì LHP quốc gia tập hợp những tác phẩm trong khoảng thời gian 2 hoặc 3 năm, do đó sức cạnh tranh của Bông sen Vàng cũng tăng gấp 2-3 lần.

Như vậy, LHP Việt Nam 18 lần này sẽ là một mùa giải chọn lựa nhiều khó khăn nhưng cũng rất thú vị đối cho ban tổ chức và ban giám khảo. 

Lửa Phật được đặt nhiều kỳ vọng

 Chất lượng chưa tương xứng số lượng

Dù hàng loạt tên tuổi đủ điều kiện dự thi LHP Việt Nam 18 gần như đã lộ diện song để tìm một đỉnh cao để trao giải chẳng dễ dàng. Công chúng thể hiện nhiều hoài nghi trong bối cảnh bức tranh điện ảnh Việt nói chung còn ít điểm sáng. 

Trước tiên có thể thấy, sự thắng thế gần như tuyệt đối của các hãng phim tư nhân. Quay ngược thời gian về các liên hoan phim gần đây nhất như LHP lần thứ 16, 17 thì phim tư nhân và phim nhà nước có sự ngang ngửa nhau về số lượng, còn về chất lượng thì phim nhà nước có sự vượt trội. Đến LHP VN năm nay, nếu không có gì đột biến thì chỉ có hai phim nhà nước là Cát nóng và Mùi cỏ cháy tham dự cuộc đua.  Một số bộ phim do các hãng phim nhà nước sản xuất dù đã hoàn thành nhưng vẫn án binh bất động: Nước mắt người cha (Trung tâm sản xuất phim dân tộc miền núi và biển đảo), Viết tiếp bản hùng ca (Công ty Phim truyện 1) và Suối nguồn (Công ty phim Giải Phóng)... Điều đó cũng đồng nghĩa, lượng phim có chất lượng cao, phim nghệ thuật tham dự LHP lần này sẽ không nhiều và không mới. 

Dòng phim giải trí của tư nhân cũng không mấy khả quan bởi chủ yếu vẫn thuộc dòng phim hài nhảm. Nhiều tác phẩm sau khi ra mắt công chúng đã được liệt vào danh sách những bộ phim thảm họa. Ở không ít bộ phim, từ góc máy, cốt truyện, ngôn ngữ, âm thanh ánh sáng... đều có sự phá cách đến xa rời các giá trị của một tác phẩm điện ảnh đúng nghĩa. Một số bộ phim được gọi là hiện tượng phòng vé như: Mỹ nhân kế; Hit: Hoàng tử và Lọ lem; Biết chết liền... vẫn nhận nhiều ý kiến trái chiều. Cơn dư chấn nhỏ mang tên Đường đua liệu đã đủ sức nặng để tạo nên cú đột phá. Ngoài ra, bộ phim giải trí, hành động vừa ra mắt trong tháng 8 là Lửa Phật cùng bộ phim Bước khẽ tới hạnh phúc... vẫn là những ẩn số trong LHP lần này. Điều đó cũng cho thấy, sự hứng khởi của công chúng dành cho LHP năm nay chẳng nóng bao nhiêu vì phim dự thi đa phần đã quá cũ trong mắt khán giả.

Nhiều ý kiến từ các nhà chuyên môn nhận xét, việc tìm ra những bộ phim hay, vượt trội... tại LHP lần thứ 18 không dễ dàng. Bởi trước hết, mặt bằng chung của phim Việt vẫn bình bình, không có sự đột phá. Bên cạnh đó, vì lượng phim đáp ứng đủ tiêu chí tham dự chưa nhiều nên khâu chọn lọc cũng khó để tinh lọc. 

Tuy vậy, các nhà chuyên môn cũng thẳng thắn nhìn nhận ngày càng nhiều các nhà làm phim thị trường có ý thức trong việc hoàn thiện mình và nâng cao chất lượng tối đa cho tác phẩm. Vì vậy, đã xuất hiện những bộ phim đạt tới tầm trình độ của dòng phim này, không gây tẻ nhạt hay tranh cãi, chê bai quyết liệt như những năm trước đây. 

Chưa đầy một tháng nữa, LHP VN lần thứ 18 sẽ diễn ra. Hy vọng với nhiều nỗ lực đổi mới, tìm tòi phát hiện, đầu tư... điện ảnh Việt sẽ có những bước tiến đáng kể, đáp ứng được nhu cầu của đông đảo công chúng.

Mai Hoàng