Trong những năm qua, hệ thống giáo dục Australia đã chứng kiến sự thay đổi rõ rệt trong xu hướng tuyển sinh, đặc biệt là sự gia tăng mạnh mẽ của các trường tư thục. Số liệu từ Cục Thống kê Australia (ABS) cho thấy, trong 5 năm tính đến năm 2024, số lượng học sinh đăng ký vào các trường tư thục đã tăng vọt 18,5%, trong khi đó số lượng tuyển sinh vào các trường công chỉ tăng 1%.
Sự chuyển dịch này đã làm dấy lên lo ngại về “làn sóng bỏ học hoàn toàn” khỏi hệ thống công lập, khiến các chuyên gia giáo dục và chính trị gia phải lên tiếng cảnh báo về những hệ quả lâu dài. Tính đến năm 2024, có hơn 4,1 triệu học sinh đăng ký vào các trường học tại Australia, trong đó 63,4% vào trường công lập, 19,9% vào trường Công giáo và 16,8% vào trường tư thục.
Tuy nhiên, sự phân chia này đang ngày càng thay đổi khi tỷ lệ học sinh vào trường tư thục tăng mạnh, đặc biệt là ở bậc trung học và tiểu học. Cụ thể, số lượng tuyển sinh trung học tại các trường công chỉ tăng 0,9%, trong khi trường tư thục tăng 3,3%. Tại bậc tiểu học, số lượng tuyển sinh tại các trường công lập giảm 0,3%, trong khi các trường tư thục lại tăng 2%.
Điều đó gây ra những tranh cãi trong dư luận, với nhiều ý kiến chỉ trích chính sách giáo dục công. GS Pasi Sahlberg, chuyên gia về Quản lý Giáo dục tại Đại học Melbourne, nhận định: “Tỷ lệ học sinh theo học tại các trường tư thục của Australia đang ở mức cao hơn so với hầu hết các quốc gia OECD khác.
Sự dịch chuyển này có thể dẫn đến phân hóa ngày càng sâu sắc trong hệ thống giáo dục, với những học sinh có hoàn cảnh khó khăn sẽ tập trung ở các trường công, trong khi các trường tư thục lại thu hút được những học sinh từ các gia đình có điều kiện”.
Chuyên gia giáo dục Trevor Cobbold, người đứng đầu chiến dịch “Bảo vệ trường học” (Save Our Schools), cũng chỉ trích tình trạng thiếu kinh phí nghiêm trọng cho các trường công lập, trong khi các trường tư thục lại nhận được sự hỗ trợ tài chính hào phóng từ chính phủ.
Ông Trevor cho rằng, khi các bậc phụ huynh tìm kiếm một nền giáo dục tốt cho con cái, họ sẽ chọn các trường tư thục, mặc dù các nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt rõ rệt về kết quả học tập giữa trường tư và trường công sau khi điều chỉnh theo hoàn cảnh gia đình và thành phần học sinh.
Tuy nhiên, những người ủng hộ các trường tư thục lại nhìn nhận vấn đề này từ góc độ khác. Giám đốc điều hành của Hiệp hội các trường độc lập NSW, Margery Evans, nhận xét: “Việc các gia đình sẵn sàng chi trả học phí cao để cho con em mình theo học tại các trường tư thục phản ánh nhu cầu mạnh mẽ về một nền giáo dục phù hợp với giá trị và triết lý cá nhân.
Các trường Công giáo, Hồi giáo và Anh giáo có học phí thấp và trung bình, phục vụ nhiều gia đình có thu nhập thấp đến trung bình, đặc biệt ở các vùng ngoại ô Sydney”.
Mặc dù, số liệu mới nhất cũng chỉ ra những dấu hiệu tích cực trong giáo dục công lập, khi tỷ lệ học sinh ở lại trường từ lớp 7 đến lớp 12 tăng lên 79,9%, đánh dấu mức tăng đầu tiên kể từ năm 2017. Nhưng hệ thống giáo dục công lập vẫn cần nỗ lực nhiều để đảm bảo không bị bỏ lại phía sau.
Bên cạnh sự gia tăng tỷ lệ học sinh tại các trường tư thục, một vấn đề đáng lo ngại khác là tỷ lệ học sinh tự học tại nhà thay vì đến trường. Nếu xu hướng này tiếp tục, các chuyên gia dự báo rằng các sở giáo dục sẽ phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì chất lượng và công bằng trong giáo dục.
Thượng nghị sĩ Penny Allman-Payne cho rằng: “Sự gia tăng tỷ lệ nhập học tư thục, giảm tỷ lệ trường công là một thất bại về mặt chính sách. Hệ thống giáo dục công lập đang bị bỏ mặc và sự đầu tư vào các trường tư thục đang tạo ra sự phân hóa rõ rệt trong việc tiếp cận giáo dục. Chúng ta đang có nguy cơ mất đi một thế hệ học sinh khỏi hệ thống công lập”.
