Kỳ 5: Những thất bại của ngành pháp y trong điều tra tội phạm

GD&TĐ - Một loạt các cuộc tấn công bằng hỏa hoạn nhằm vào các phòng thí nghiệm pháp y ở Brussels đã cảnh báo thế giới về nguy cơ đối với bảo mật tang chứng, vật chứng ở Bỉ. Sáu trong số mười phòng thí nghiệm pháp y của quốc gia đã bị đốt cháy và thiệt hại nặng nề, với hàng ngàn chứng cứ cháy rụi hoàn toàn hoặc bị hư hại.

Kỳ 5: Những thất bại của ngành pháp y trong điều tra tội phạm

Hệ thống an ninh kém cỏi

Các bằng chứng được sử dụng để buộc tội những kẻ khủng bố ở châu Âu, bao gồm cả nghi phạm trong các cuộc tấn công gần đây nhất ở Paris đã bị đốt cháy, bị mất hoặc bị xâm phạm trong các vụ hỏa hoạn.

Năm 2016, Viện Tội phạm quốc gia, được coi là trung tâm kiểm tra pháp y quan trọng nhất ở Bỉ, cũng bị những kẻ phá hoại tấn công. Hơn 400 cuộc điều tra khủng bố có thể đã bị tổn hại vì các bằng chứng của vụ án bị mất trong đám cháy.

Các công tố viên Bỉ vô cùng tức giận vì các phòng thí nghiệm khoa học quốc gia Bỉ đã không có đủ các biện pháp an ninh thích hợp, nhất là khi đã có nhiều cảnh báo rằng các địa điểm này dễ bị tấn công.

Phòng thí nghiệm DNA ở Charleroi đã bị những kẻ gây hỏa hoạn tấn công vào năm 2016, trước đó đã bị tấn công vào năm 2001 và 2003, trong khi phòng thí nghiệm pháp y ở Đại học Ghent cũng bị tấn công vào năm 2005.

Trong nhiều trường hợp, an ninh cho các phòng thí nghiệm không có gì hơn một vài máy quay camera và hàng rào dây thép. Sau nhiều cuộc tấn công vào các phòng thí nghiệm pháp lý của Bỉ, các quan chức châu Âu hiện đang lo ngại về sự an toàn của các trang web hạt nhân của họ.

Sai lầm từ xét nghiệm tóc

Một thông cáo báo chí được đưa ra bởi FBI vào năm 2015 cho thấy một trong những thất bại lớn nhất trong lịch sử khoa học pháp y. Theo một nghiên cứu về các thử nghiệm, có ít nhất 90% kết quả thử nghiệm trong tập san phân tích so sánh tóc bằng kính hiển vi của họ có các phát biểu sai lầm.

Các lỗi sai này chỉ được phát hiện khi các luật sư từ Dự án Innocent (Vô tội) và Hiệp hội Quốc gia về Luật sư Quốc phòng Hình sự phối hợp rà soát cùng với các thành viên từ Bộ Tư pháp và FBI để đảm bảo quá trình điều tra và làm chứng chuẩn chỉnh, chính xác hơn. Trước khi xét nghiệm ty thể, tóc của một nghi can đã được xét nghiệm bằng cách sử dụng phân tích bằng kính hiển vi, cho thấy những sợi tóc có hình dạng tương tự như tóc được lấy từ hiện trường diễn ra tội ác.

Việc phân tích bằng kính hiển vi có thể khoanh vùng chủng tộc, màu tóc, phương pháp nhuộm, độ dày và nhiều đặc điểm khác của nghi can, nhưng không thể xác định xem sợi tóc có chính xác là của nghi phạm hay không. Các xét nghiệm ty thể mới hơn của tóc là tốn kém hơn, nhưng nó thực sự hiệu quả và có thể xác định chính xác những sợi tóc thuộc về ai, thông qua DNA.

Theo Dự án Innocent, phương pháp xét nghiệm DNA mới đã chỉ ra có tới 329 cáo buộc sai trái, trong đó có 74 cáo buộc dựa trên các phân tích vi mô sai lệch. Sự so sánh bằng kính hiển vi rất thuyết phục đối với các bồi thẩm đoàn, đặc biệt khi nó được liên kết với lời khai từ các chuyên gia pháp y rằng tóc “phù hợp” với một nghi phạm.

Các luật sư và tổ chức quốc phòng như Dự án Innocent đang thúc đẩy việc sử dụng các xét nghiệm DNA chuẩn trên tóc, cũng như lời khai chính xác hơn, vì trong nhiều trường hợp, những sợi tóc có thể có sự giống nhau hay “tương tự”, nhưng không nhất thiết chúng có nguồn gốc từ một người.

Thay vì cố gắng che đậy những sai lầm trong phân tích tóc, FBI và tất cả các tổ chức pháp lý liên quan đã thừa nhận sai lầm của họ và chịu hoàn toàn trách nhiệm trong việc ngăn chặn những sai lầm tương tự có thể xảy ra trong tương lai. Chính phủ Mỹ cũng đã xác định gần 3.000 trường hợp cần phải rà soát lại do có nghi vấn phân tích tóc chưa hoàn toàn chính xác.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ