Theo Phó Thủ tướng, phải nhìn nhận thực tế rằng, với trình độ phát triển của Việt Nam hiện nay, thu nhập trên đầu người đứng thứ 125 trên thế giới; chỉ số phát triển nguồn nhân lực đứng khoảng 120; các chỉ số, từ chỉ số cạnh tranh, đến chính phủ điện tử đứng khoảng thứ 80; nhưng giáo dục phổ thông Việt Nam, dù không có xếp hạng chính thức, nhưng theo công bố của các tổ chức quốc tế thì là một trong những mảng là có thứ hạng cao hơn. Không phải ngành nào, lĩnh vực nào cũng được như vậy.
Tuy nhiên, giáo dục đại học của chúng ta còn yếu. Do đó, phải tập trung đổi mới và tăng cường tự chủ trong giáo dục đại học.
Nói về giáo dục mở, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết, đây là lần đầu tiên tổ chức hội thảo tầm quốc gia về giáo dục mở, nhưng phải hoạt động đầu tiên để xây dựng hệ thống giáo dục theo hướng mở.
Phó Thủ tướng dẫn hàng loạt các đề án liên quan đến nội dung này đã được phê duyệt, như Đề án xây dựng xã hội học tập; Đề án phát triển đào tạo từ xa; Đề án tăng cường ứng dụng CNTT trong giảng dạy ở các cấp; Đề án tăng cường giảng dạy ngoại ngữ… và nhấn mạnh cần phải tiếp tục đẩy mạnh, thực hiện tốt các đề án này.
“Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc năm 2006 ghi rõ phải chuyển dần hệ thống giáo dục hiện tại sang hệ thống giáo dục mở. Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản toàn diện GD&ĐT tiếp tục khẳng định điều này.
Sau khi có Nghị quyết, chúng ta đã ban hành một khung hệ thống giáo dục quốc gia mới, rồi khung trình độ giáo dục quốc gia, trong đó hoàn toàn thể hiện tính mở, theo đúng xu thế thế giới. Chương trình, SGK giáo dục phổ thông mới cũng xây dựng theo hướng mở. Các trung tâm học liệu mở cũng bắt đầu được các trường đại học quan tâm…
Gần đây nhất là Đề án xây dựng hệ tri thức Việt số hóa, xây dựng một kho dữ liệu khổng lồ, một hệ thống để kết nối các học liệu mở để mọi người đều có thể học. Một số trường tiên phong tham gia vào việc này như ĐH Thái Nguyên, ĐHQG Hà Nội...” – Phó thủ tướng cho biết thêm.
Để xây dựng hệ thống giáo dục mở, theo Phó Thủ tướng, những rào cản cản trở tinh thần giáo dục mở cần phải dược gỡ bỏ một cách kiên quyết. Cùng với đó là tập trung xây dựng hệ thống học liệu mở; kiên quyết đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực đời sống xã hội mà trước hết là trong giáo dục.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây không phải chỉ là việc của Bộ GD&ĐT, của Hiệp hội các trường ĐH, CĐ Việt Nam, của các cơ sở giáo dục; không chỉ là chính sách để tháo gỡ rào cản, mà quan trọng hơn là cả xã hội cùng nhận thức được: học không phải chỉ để lấy bằng mà học để biết, để làm việc, chung sống tốt hơn, sáng tạo ra tri thức để đóng góp cho xã hội.
