GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng: Trước kết quả nhiều tỉnh thành trên 99% học sinh tốt nghiệp, dư luận lại tiếp tục đặt vấn đề bỏ kỳ thi tốt nghiệp này.
Nhưng đây là kỳ thi rất quan trọng, có tác dụng tổng kết 12 năm học của học sinh để đánh giá, phân loại các em, giúp các em tự nhận ra năng lực của mình; đồng thời cũng là dịp để ngành Giáo dục, qua kết quả thi, có sự tự đánh giá, từ đó điều chỉnh chương trình và phương pháp giáo dục.
Thêm nữa, theo Luật Giáo dục, chúng ta đã bỏ toàn bộ các kỳ thi tốt nghiệp tiểu học, THCS. Nếu không kể một số thành phố hoặc một số trường có chất lượng mà ở đó học sinh phải thi chuyển cấp lên THPT thì suốt từ lớp 1 đến lớp 12 chỉ có 1 lần thi. Nếu bỏ hoàn toàn các kỳ thi, liệu có đảm bảo được chất lượng giáo dục phổ thông hay không?
Đòi bỏ vì kết quả kỳ thi cao là không chính đáng
Trước lập luận: Nếu thi tốt nghiệp mà năm nào cũng đạt đến chín mấy phần trăm thì không cần thiết phải duy trì kỳ thi này, GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng:
Nếu dựa vào lý do này để bỏ kỳ thi tốt nghiệp THPT thì tôi cho là không chính đáng.
Bởi chúng ta không có căn cứ nào để khẳng định bất kỳ một năm học nào trong tương lai học sinh cũng sẽ đạt tỷ lệ như vậy. Mấy khóa này, học sinh còn phải lo thi tốt nghiệp mà chất lượng còn khiến dư luận lo ngại, nếu từ khóa sau không thi thì sẽ như thế nào?
Vấn đề đặt ra, theo tôi, là chúng ta phải tổ chức kỳ thi tốt nghiệp cho thật nghiêm chứ không phải là bỏ kỳ thi. Nghiêm không chỉ là chuyện giữ kỷ luật phòng thi. Nghiêm còn có nghĩa là chọn môn thi, ra đề làm sao để đánh giá đúng trình độ thực có của học sinh.
Thi tốt nghiệp và tuyển sinh ĐH có tính chất khác hẳn nhau
Một số người còn lập luận là hiện nay chúng ta tổ chức hai kỳ thi quá sát nhau, nên bỏ một kỳ thi. Tôi cho rằng đó cũng không phải lý do chính đáng.
Bởi thứ nhất, không phải tất cả học sinh tốt nghiệp THPT đều thi vào ĐH, CĐ mà nhiều em sẽ đi học nghề, không phải thi tuyển sinh. Còn đối với học sinh thi vào ĐH, CĐ thì việc tổ chức 2 kỳ thi gần nhau sẽ là điều kiện để các em ôn luyện tốt hơn.
Nếu 2 kỳ thi xa nhau thì có thể kiến thức sẽ bị mai một và các em sẽ vất vả hơn trong việc ôn luyện.
Thêm nữa, tính chất kỳ thi tốt nghiệp và kỳ thi tuyển sinh khác hẳn nhau. Một đằng là thi để công nhận trình độ, không hạn chế số lượng đỗ, còn một đẳng là thi tuyển, có hạn chế số lượng đỗ.
Trong tương lai, nếu các trường ĐH, CĐ được tự quyết định phương thức tuyển sinh thì có thể có trường chỉ dựa vào kết quả học tập ở phổ thông để xét tuyển. Trong trường hợp ấy, nếu bỏ cả kỳ thi tốt nghiệp THPT nữa thì chất lượng tuyển sinh sẽ như thế nào?
Chúng ta có thể tính đến việc gộp hai kỳ thi làm một với cấu trúc đề thích ứng với những yêu cầu khác nhau của hai kỳ thi ấy. Nhưng trước hết thi phải nghiêm. Nếu thi cử không nghiêm thì càng gộp hai kỳ thi càng hỏng, vì lúc ấy, các trường ĐH, CĐ làm sao xử lý kết quả được?
