Một nghiên cứu khoa học mới đã cung cấp cái nhìn mới về một trong những hóa thạch người quan trọng nhất ở châu Âu: hộp sọ Petralona, được phát hiện trong một hang ở miền bắc Hy Lạp hơn 6 thập niên trước.
Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Human Evolution.
Các nhà nghiên cứu từ Pháp, Trung Quốc, Anh và Hy Lạp đã sử dụng kỹ thuật định tuổi chuỗi urani tiên tiến để phân tích canxit (calcite) đã hình thành trực tiếp trên hộp sọ. Những kết quả này cho thấy hộp sọ Petralona có tuổi ít nhất 286.000 năm, đặt nó vào Kỷ Trung Pleistocene.
Trước đó, các nỗ lực định tuổi cho ra kết quả mâu thuẫn, dao động từ 170.000 đến gần 700.000 năm.
“Tảng hóa thạch này luôn là trung tâm của các cuộc thảo luận về tiền sử châu Âu,” tác giả chính Christophe Falguères, thuộc Viện Cổ nhân học (Institut de Paléontologie Humaine) ở Paris, nói.
“Lần đầu tiên, chúng ta có một tuổi tối thiểu đáng tin cậy cho phép đặt Petralona vào bối cảnh tiến hóa một cách đúng đắn.” – ông cho biết thêm.
Bản thân hộp sọ là một hiện vật nổi bật: gần như nguyên vẹn, với những đặc điểm phân biệt nó so với cả người Neanderthal và người hiện đại.
Nhiều nhà nhân chủng học xếp nó vào nhóm Homo heidelbergensis, một loài được cho là đại diện cho tổ tiên chung cuối cùng của Neanderthal và người hiện đại.
Kết quả định tuổi mới củng cố giả thuyết rằng Petralona thuộc về một quần thể người nguyên thủy riêng biệt, tồn tại cùng thời với những dòng Neanderthal đang xuất hiện.
Nghiên cứu cũng đặt câu hỏi về giả định quanh hoàn cảnh phát hiện hóa thạch. Trong nhiều năm, học giả tin rằng hộp sọ đã bị gắn cố định vào vách hang.
Tuy nhiên, phân tích mới cho thấy lớp canxit phủ lên hộp sọ trẻ hơn so với các lớp đá trên vách, gợi ý rằng hóa thạch có thể đã bị di chuyển hoặc được đặt trong buồng hang trước khi bị niêm phong trong đá.
Ngoài việc giải đáp một bí ẩn kéo dài, phát hiện này làm thay đổi hiểu biết của chúng ta về tiền sử loài người ở Đông Nam châu Âu.
Kết quả gợi ý rằng các quần thể người cổ, có liên hệ hoặc thuộc Homo heidelbergensis, vẫn hiện diện ở khu vực này muộn đến khoảng 300.000 năm trước, chồng lấn với dòng Neanderthal.
“Hộp sọ Petralona nhắc chúng ta rằng câu chuyện về con người ở châu Âu không phải là một đường thẳng,” đồng tác giả Chris Stringer, thuộc Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên London, nói.
Các nhà khoa học tiếp tục mở rộng hiểu biết về hồ sơ hóa thạch, hộp sọ Petralona trở thành một chìa khóa quan trọng để hiểu tiến hóa loài người.
