Mới đây, tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã giới thiệu kế hoạch đóng mới lớp tàu chiến “lớp Trump”. Con tàu đầu tiên, dự kiến mang tên USS Defiant, sẽ có lượng giãn nước vượt quá 30.000 tấn, tích hợp AI, tên lửa và vũ khí laser.
Đây được coi là bước đi mang tính biểu tượng nhằm tái định hình tương lai của Hải quân Mỹ trong bối cảnh ngân sách quốc phòng gặp nhiều khó khăn, các chương trình bị chậm tiến độ và lực lượng mặt nước đang thu hẹp.
Tại sự kiện, hình ảnh minh họa cho thấy USS Defiant rẽ sóng trong biển động, phóng tia laser từ boong tàu. Một bức khác mô tả con tàu đi ngang tượng Nữ thần Tự do, cùng hình ảnh Tổng thống Trump giơ nắm tay – gợi lại khoảnh khắc ông sống sót sau vụ ám sát năm 2024.
Những hình ảnh này được dùng để nhấn mạnh thông điệp về sức mạnh, sự hồi sinh và niềm tự hào quốc gia.
Ông Trump khẳng định lớp tàu mới sẽ thay thế các tàu đã “già cỗi và lỗi thời”. Ông cho biết Hải quân sẽ bắt đầu với 2 chiếc, sau đó có thể mở rộng lên tới 25 chiếc. Mỗi tàu sẽ lớn hơn các khu trục hạm hiện nay, đồng thời tích hợp công nghệ tiên tiến như laser năng lượng định hướng và trí tuệ nhân tạo.
“Chúng ta chưa đóng một tàu chiến nào kể từ năm 1994. Những con tàu này sẽ là phương tiện tác chiến mặt nước mạnh mẽ nhất, chỉ sau tàu ngầm,” ông nói.
Tầm nhìn “Hạm đội vàng” và thách thức công nghệ
Kế hoạch tàu “lớp Trump” nằm trong chiến lược “Hạm đội vàng” nhằm khôi phục ngành đóng tàu trong nước. Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, Trung Quốc hiện chiếm khoảng 53% sản lượng đóng tàu toàn cầu, trong khi Mỹ chỉ đạt khoảng 0,1%.
Chính quyền Mỹ kỳ vọng dự án này sẽ thu hẹp khoảng cách. Khi được hỏi liệu kế hoạch có nhằm đối phó Trung Quốc, Trump trả lời: “Đây là đối trọng với tất cả, không riêng gì Trung Quốc.”
Song song với ý tưởng tàu chiến, Hải quân Mỹ cũng công bố dự án khinh hạm mới FF(X), dựa trên thiết kế tàu tuần duyên lớp Legend, do HII ở Newport News đảm nhận. Đây là nỗ lực bổ sung lực lượng mặt nước vốn chỉ bằng khoảng 1/3 quy mô cần thiết.
Ông Trump tuyên bố USS Defiant sẽ vượt qua cả thiết giáp hạm Iowa thời Thế chiến II về kích thước và hỏa lực, mang theo tên lửa siêu vượt âm, tên lửa hành trình hạt nhân, pháo điện từ và laser công suất cao.
Ông nhấn mạnh: “Chúng sẽ nhanh nhất, lớn nhất và mạnh hơn gấp 100 lần bất kỳ tàu chiến nào từng được chế tạo.”
Tuy nhiên, nhiều công nghệ này vẫn chưa được kiểm chứng trên biển. Hải quân Mỹ đã chi hàng trăm triệu USD trong hơn 15 năm để phát triển pháo điện từ nhưng phải hủy bỏ năm 2021. Hệ thống laser mới chỉ đạt thành công hạn chế, hiện triển khai trên 8 khu trục hạm sau 8 năm thử nghiệm.
Một quan chức Mỹ cho biết công tác thiết kế đã bắt đầu, dự kiến đóng mới vào đầu thập niên 2030. Bộ trưởng Hải quân John Phelan khẳng định: “Ý tưởng của Tổng thống không chỉ tốt mà còn là điều Hải quân cần thiết, nay đã trở thành yêu cầu chính thức.”
Ông mô tả USS Defiant sẽ là “tàu chiến lớn nhất, mạnh nhất, đa năng nhất và đẹp nhất trên đại dương.”
Các nhà phân tích nhận định kế hoạch mang cả tính chính trị lẫn thực tiễn, phản ánh nỗ lực biến sự hào hứng từ Nhà Trắng thành chương trình mà Hải quân có thể triển khai.