Ngày 18/1, TAND TPHCM đã xét xử sơ thẩm vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” đối với bị cáo Bùi Anh Tuấn - Sinh năm 1977, nguyên cán bộ Hải quan; 3 bị cáo Lâm Lương Quan - Sinh năm 1964, nguyên Giám đốc Cty Hùng Cường; Châu Thanh Nhàn - Sinh năm 1969 và Tạ Quang Trình - Sinh năm 1976, cùng làm dịch vụ giao nhận tự do, tội “Buôn lậu”.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân, ngày 30/12/2013, Công ty TNHH Tân Nhật Huy (địa chỉ Quận 11, TPHCM) do Hồ Chí Sấm làm Giám đốc, ký mở 6 tờ khai Hải quan nhập khẩu và Công ty TNHH Nhất Huy (Quận 6, TPHCM) do Trần Thị Thu Sang làm Giám đốc, mở 4 tờ khai nhập khẩu. Hàng hóa kê khai nhập khẩu gồm máy siết nắp chì dùng điện, ốc vít kim loại phi, tay nắm cửa, hình dán bằng giấy, nhựa các loại…
Tổng trị giá 10 container hàng này là 930 triệu đồng, được Nguyễn Phước Tường và Bùi Anh Tuấn (thuộc Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn KV3) ký thông quan.
Cùng ngày 30/12/2013, Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ - Công an TPHCM, phối hợp Chi cục Quản lý thị trường TPHCM kiểm tra 10 container hàng nói trên. Lúc này các lô hàng này đang được vận chuyển từ Cảng Vict (Quận 7) về kho tiêu thụ.
Qua kiểm tra, phát hiện số kiện hàng bị mở, rạch không đúng tỷ lệ kiểm hóa 5%. Thực tế hàng hóa bao gồm 721 danh mục, gồm các hàng cấm là màn hình vi tính đã qua sử dụng, pháo điện các loại và một lượng lớn mặt hàng như rượu, mỹ phẩm, vải, đồng hồ, hóa chất… Cơ quan chức năng đã lập biên bản đối với các lô hàng trên.
Qua điều tra, Cơ quan chức năng xác định, Hồ Há Chẩy chính là chủ lô hàng trên. Nhằm mục đích buôn lậu hàng hóa từ nước ngoài về Việt Nam, Chẩy đã thuê Lâm Lương Quang làm thủ tục nhập khẩu với giá 1,5 triệu đồng/tờ khai.
Sau khi hàng hóa về cảng, các hãng tàu dựa trên thông tin người đứng tên nhận vận tải, thông báo cho Quang biết, Quang yêu cầu Châu Thanh Nhàn, Phùng Ngọc Nhi - Nhân viên của Quang - đi lấy Lệnh ra hàng tại hãng tàu. Quang cũng đưa cho Nhàn 10 triệu đồng kèm 10 bộ hồ sơ nhập khẩu.
Từ hồ sơ của Quang đưa, Nhàn đã thuê Tạ Quang Trinh để làm thủ tục truyền dữ liệu khai báo hải quan điện tử cho Quang và thuê Phan Văn Cánh cắt seal (niêm phong, dấu chì), Cánh chỉ mở container, rạch thùng chứa hàng hóa, sau đó đóng container và thay seal khác chứ không đưa hàng hóa ra khỏi container. Không có cán bộ Hải quan nào tham gia việc kiểm hóa.
Cáo trạng của VKS khẳng định, đây là hành vi buôn lậu do Hồ Há Chẩy cùng đồng bọn thực hiện, móc nối với cán bộ Hải quan bỏ qua kiểm hóa để nhập lậu 10 container hàng hóa với tổng giá trị thật lên tới 26,3 tỷ đồng.
Liên quan tới các cán bộ Hải quan, cáo trạng cho rằng Nguyễn Phước Tường, Bùi Anh Tuấn thuộc Chi cục Hải quan KV3 được phân công trực tiếp kiểm tra lô hàng.
Tuy nhiên, Tường và Tuấn đã không thực hiện kiểm hóa, “Nguyễn Phước Tường là đồng phạm giúp sức cho Hồ Há Chẩy, Tạ Quang Trình thực hiện hành vi buôn lậu” – cáo trạng của VKS khẳng định.
Tình tiết đáng lưu ý là, từ ngày 9/11/2013 đến 24/12/2014, Hồ Há Chẩy đã thông quan trót lọt thêm 58 container hàng hóa. Tuy nhiên, do không thu giữ được hàng hóa nên Cơ quan điều tra đã không làm rõ được hành vi của Chẩy.
Cáo trạng của VKS cũng khẳng định, sẽ xử lý Hồ Há Chẩy khi bắt được "chủ mưu" này vì đối tượng hiện vẫn bỏ trốn. Riêng Nguyễn Phước Tường đã chết nên VKS đã đình chỉ vụ án đối với Tường.
Tại phiên tòa ngày 18/1, HĐXX trong phần làm thủ tục thẩm tra, Tòa đã cho biết một bị cáo trong vụ án, vào ngày trước khi mở phiên tòa này đã lâm bệnh, hiện sức khỏe yếu và có đơn xin vắng mặt.
Sau khi hội ý, HĐXX quyết định hoãn phiên tòa và sẽ mở lại phiên xét xử khi bị cáo có mặt đầy đủ.