Ký ức về “một thời hoa lửa”
Những ngày cuối tháng 4 lịch sử, chúng tôi tìm về xã Tân Lộc, huyện Can Lộc (Hà Tĩnh), gặp ông Nguyễn Duy Ân (SN 1947) – người chiến sỹ tham gia chiến dịch mùa Xuân năm 1975, để cùng ông ôn lại những kỷ niệm về “một thời hoa lửa” nơi chiến trường.
Tiếp đón chúng tôi trong bộ quân phục chỉnh tề, gắn đầy những huân chương chiến công. Bước sang tuổi 73, mái tóc đã bạc phơ nhưng ông Ân vẫn toát lên một tác phong nhanh nhẹn, dứt khoát đúng với tố chất người lính cụ Hồ. Thế nhưng, ít ai biết rằng, trong con người mãnh mẽ ấy đang phải mang trong mình 5 mảnh kim khí (mảnh đạn) do chiến tranh để lại.
Khi được hỏi về hành động “giật súng” đồng đội bắn cháy 3 chiếc xe tăng địch, ông Ân vuốt mái tóc bạc phơ cười nói: “Đồng đội không bắn được thì mình phải giật lấy súng mà bắn chứ. Hiện tại khẩu súng B41 mà tôi bắn lúc đó, giờ đang được trưng bày tại Viện bảo tàng Quân đoàn 2”.
Vốn sinh ra và lớn lên tại vùng quê nghèo, tháng 12/1967, khi đang là cán bộ Ty thủy lợi Hà Tĩnh, chàng trai trẻ Nguyễn Duy Ân lên đường nhập ngũ, với quyết tâm được góp một phần công sức nhỏ bé vào công cuộc giải phóng đất nước.
Sau 1 tháng huấn luyện bộ binh, ông Ân được điều vào chiến trường Quảng Trị biên chế vào Sư đoàn 304, tham gia chiến đấu tại tuyến lửa này cho đến năm 1974.
Hồi tưởng lại những năm tháng này, ông Ân kể: “Thời điểm đó địch đánh phá rất ác liệt, tôi còn nhớ rõ năm 1969, khi vừa được điều lên làm cán bộ đại đội bộ binh, tôi trực tiếp tham gia trận đánh với một đại đội quân Mỹ gồm 109 tên, sư đoàn chúng tôi đã mật phục rồi bất ngờ ập đánh tiêu diệt toàn bộ quân địch. Sau trận đánh này tôi đã được tặng thưởng huân chương kháng chiến”.
Cũng trong những năm này, nhờ những chiến công trong chiến đấu và sự mưu trí nơi chiến trường, ông Ân đã vinh dự được kết nạp vào Đảng ngay tại trận. Sau đó, ông được chuyển vào đại đội 6 (gọi tắt là C6), tiểu đoàn 1, trung đoàn 9, sư đoàn 304.
Năm 1973, sau ngày hiệp định Pari được ký kết, ông Ân được phong quân hàm sỹ quan, rồi lên thiếu úy và 7 ngày sau là trung úy. Khi chiến dịch mùa xuân năm 1975 mở màn, đại đội 6 của ông Nguyễn Duy Ân được lệnh hành quân vào miền Nam tham gia chiến dịch.
Bắn cháy 3 xe tăng của địch
Mở màn chiến dịch xuất phát từ Quãng Trị, C6 gồm 115 cán bộ chiến sỹ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong chiến dịch giải phóng Huế, đánh thắng sư đoàn 3 ngụy quân ở Khánh Hòa, giải phóng thành phố Đà Nẵng.
Ngày 29/3/1975, C6 tiếp tục hành quân thần tốc vào tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Lúc này, C6 được giao nhiệm vụ đơn vị luồn sâu mở cửa cho Đại quân tấn công chiến thắng.
Ông Ân nhớ lại: “Đúng 17 giờ ngày 26/4/1975 được lệnh nổ súng tấn công, C6 cùng với các tiểu đoàn khác thuộc trung đoàn 9 đã áp sát, tấn công Trường sĩ quan tăng thiết giáp của địch tại căn cứ Nước Trong (Đồng Nai) và giành chiến thắng.
Tối ngày 28/4/1975, C6 tiếp tục được giao nhiệm vụ mật tập luồn sâu lót sẵn, đánh chiếm lô cốt tại khu vực ngã ba Thái Lan. Ngày 29/4/1975 sau khi đánh chiếm được lô cốt tại ngã ba Thái Lan, C6 báo cáo với cấp trên và nhận lệnh của Trung đoàn cho cắm cờ lên đỉnh lô cốt để làm mục tiêu cho quân ta tấn công đúng hướng.
Tại khu vực ngã ba Thái Lan hướng huyện lỵ Long Thành đi ngã ba Vũng Tàu, C6 đã bắn cháy 3 xe tăng của Ngụy quân và đánh chiếm lô cốt, tiêu diệt tại chổ 25 tên địch và bắt sống 7 tên khác.
Lúc đó khoảng 7 giờ sáng ngày 29/4/1975, trong lúc vào khu vực lô cốt cắm cờ, tôi cùng đồng đội bất ngờ bị kẻ địch dùng pháo bắn sập lô cốt, lúc này 3 chiếc xe tăng của địch liên tục nả đạn vào khu vực lô cốt làm 7 chiến sỹ hy sinh, 12 đồng chí khác bị thương. Trong tình thế cấp bách, tôi ra hiệu cho 2 chiến sĩ đi cùng bắn thẳng vào xe tăng, thế nhưng xe không cháy, tôi liền giật lấy khẩu B41 nhắm thẳng vào 3 chiếc xe tăng lần lượt nả đạn khiến cả 3 nổ tung”.
Đến 6 giờ sáng ngày 30/4/1975, toàn đại đội 6 và đại đội xe tăng tiến thẳng vào đánh chiếm cầu Thị Nghè, đánh thắng cả tàu chiến của địch trên sông Sài Gòn và tập tan chốt chặt của ngụy quân Sài Gòn. Sau đó ông Ân cùng một số đồng đội đi trên 2 chiếc xe tăng mang số hiệu 390 và 843 tiến về trụ sở đầu não của Ngụy quyền Sài Gòn – Dinh Độc Lập.
Hồi tưởng lại giây phút cùng đồng đội ngồi lên xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập, ông Ân cho biết: “Lúc này tôi cùng 4 chiến sỹ khác ngồi trên tháp pháo của 2 chiếc xe tăng mang số hiệu 390 và 843 tiến về trụ sở đầu não của Ngụy quyền Sài Gòn – Dinh Độc Lập. Lúc xe tăng 390 húc đổ cổng dinh, lính bộ binh chúng tôi tiến vào, trên sân dinh có 102 tên địch đứng thành hàng, số quân này bị quân ta bắt sống. Sau khi cắm cờ trên nóc dinh, quân ta đã bắt sống được Dương Văn Minh và yêu cầu hắn tuyên bố đầu hàng vô điều kiện”.
Kết thúc chiến tranh, đại đội 6 của ông Nguyễn Duy Ân là đơn vị được cấp trên xét duyệt là đại đội hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, lập được nhiều chiến công tiêu biểu. Với những chiến công xuất sắc, ông Ân được tặng thưởng 12 huân chương giải phóng, chiến sỹ vẻ vang, trong đó có 4 huân chương chiến công. Đặc biệt năm 2010, ông được Thủ tướng chính phủ tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
Trở về cuộc sống đời thường sau khi làm tròn nghĩa vụ và bổn phận của người lính với đất nước, dù mang trong mình 15 vết thương do bom đạn, hiện 5 mảnh đạn và kim khí vẫn còn trong người nhưng suốt 45 năm qua, ông Ân chưa bao giờ cho phép mình nghỉ ngơi mà vẫn tham gia làm công tác cán bộ từ xã đến huyện như Chủ tịch hội cựu chiến binh xã và hiện đang là Phó chủ tịch hội nạn chất độc da cam huyện Lộc Hà.
