Thu tiền nhưng không báo cáo
Thanh tra Bộ Xây dựng vừa ban hành kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung tại dự án Gold Mark City (số 136 Hồ Tùng Mậu), do Công ty CP Thương mại - Quảng cáo - Xây dựng - Địa ốc Việt Hân (thuộc TNR Holding, là công ty thành viên của Tập đoàn Đầu tư TNG) làm chủ đầu tư và 5 ban quản trị nhà chung cư R1, R2, R3, R4, Sapphire.
Cả 5 nhà chung cư này đều thuộc khu đô thị Gold Mark, được đưa vào sử dụng trong giai đoạn 2017 – 2019. Về quy mô, khu đô thị này có 2 khu ký hiệu KO1 và KO2, có tổng diện tích 54.850 m2; diện tích xây dựng hơn 17.000 m2; diện tích sàn xây dựng là hơn 671.000 m2 với 4.785 căn hộ, quy mô dân số 12.300 người.
Trong đó, khu KO1 có 4 tòa R1, R2, R3, R4 cao 40 tầng nổi và 2 tầng hầm; khu KO2 (khu B) có 5 tòa S1, S2, S3, S4 cao 40 tầng và 2 tầng hầm. Các ban quản trị khu KO1 được UBND quận Bắc Từ Liêm ra quyết định công nhận từ khoảng tháng 1 - 3/2019; Ban quản trị nhà chung cư Sapphire (khu KO2) được quyết định công nhận vào tháng 7/2020.
Theo cơ quan thanh tra, tổng kinh phí bảo trì của 2 khu căn hộ được thu là hơn 256,8 tỷ đồng gồm khu KO1 hơn 121,6 tỷ đồng đã bàn giao cho các ban quản trị các tòa R1, R2, R3, R4 trong khoảng từ tháng 4/2019 - 3/2020. Kinh phí bảo trì khu KO2 là hơn 135 tỷ đồng, được chuyển cho ban quản trị vào tháng 9/2020.
Thanh tra Bộ Xây dựng xác định, việc chủ đầu tư dự án Gold Mark City chuyển kinh phí bảo trì cho các ban quản trị nêu trên khi hai bên chưa thống nhất lập hồ sơ quyết toán số liệu kinh phí bảo trì là thực hiện không đúng Khoản 4, Điều 36 Nghị định 15 của Chính phủ.
Trách nhiệm để xảy ra vi phạm quy định pháp luật trong việc này thuộc về chủ đầu tư và các ban quản trị. Thời điểm thanh tra, đa phần số kinh phí bảo trì được các ban quản lý gửi có kỳ hạn vào những ngân hàng khác nhau.
Ngoài ra, kinh phí bảo trì của khu dịch vụ được xác định gần 17,2 tỷ đồng, chủ sở hữu phần diện tích dịch vụ đã nộp hơn 1,8 tỷ đồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư là Công ty Việt Hân chưa nộp hơn 15,2 tỷ đồng, việc này vi phạm Khoản 1, Điều 108 Luật Nhà ở 2014.
Chủ đầu tư còn mở tài khoản tại ngân hàng Maritime Bank để thu hộ 2% kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư tại Gold Mark City, bắt đầu thu từ năm 2017 nhưng đến thời điểm thanh tra tháng 11/2020, việc này vẫn chưa được thông báo cho Sở Xây dựng TP Hà Nội theo luật định.
Chậm bàn giao hồ sơ
Thanh tra Bộ Xây dựng cũng xác định 5 ban quản trị nói trên có vi phạm trong việc sử dụng kinh phí bảo trì như kế hoạch hằng năm không đầy đủ nội dung; thành viên Ban quản trị tòa R4 không có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức về quản lý, sử dụng nhà chung cư; Ban quản trị tòa R2 quản lý kinh phí bảo trì không đúng quy định… Ngoài ra, chủ đầu tư Gold Mark City còn lấy diện tích chung để sử dụng riêng, tự ý chuyển đổi công năng sai thiết kế ban đầu…
Với khu KO1, giai đoạn tháng 2 - 8/2019, cả 4 ban quản trị tại đây đã gửi nhiều văn bản đề nghị bàn giao hồ sơ nhà chung cư nhưng Công ty Việt Hân không thực hiện đúng thời hạn bàn giao. Việc này bị đánh giá đã vi phạm Quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư ban hành kèm theo Thông tư 02/2016 của Bộ Xây dựng. Đến tháng 12/2020, khi đoàn thanh tra làm việc, chủ đầu tư mới bàn giao hồ sơ cho các ban quản trị nhà chung cư khu KO1.
Tại khu KO2, Công ty Việt Hân cũng chậm bàn giao hồ sơ nhà chung cư cho ban quản trị và bị UBND phường Phú Diễn lập biên bản vi phạm hành chính. Hồ sơ sau đó được chủ đầu tư bàn giao vào tháng 3/2020. Trong khi đó, Bộ Xây dựng quy định trong thời hạn 20 ngày từ khi nhận văn bản, chủ đầu tư có trách nhiệm bàn giao 2 bộ hồ sơ sao y bản chính cho ban quản trị.
Đất công dùng cho việc riêng
Thanh tra Bộ Xây dựng còn xác định tại dự án Gold Mark City, một số phần sở hữu chung, diện tích làm dịch vụ bị sử dụng sai quy định hoặc bị lấn chiếm để sử dụng riêng. Cụ thể, tại tòa R1, tháng 11/2020, UBND quận Bắc Từ Liêm đã có quyết định tạm đình chỉ hoạt động tại tầng 1 khu vực sân chơi, sinh hoạt cộng đồng do bị cải tạo, sử dụng cho thuê thương mại.
Sau đó một tháng, UBND phường Phú Diễn lại lập biên bản vi phạm hành chính về quản lý sử dụng nhà và công sở đối với Công ty Việt Hân vì chuyển đổi tầng 1 từ khu sinh hoạt chung thành siêu thị, cửa hàng với diện tích 550 m2. Ngày 25/12/2020, đoàn thanh tra tới hiện trường và thấy hoạt động kinh doanh ở đây vẫn diễn ra.
Tại sảnh B tòa R4, UBND phường Phú Diễn cũng lập biên bản vi phạm hành chính vào tháng 12/2020 do có 525 m2 bị chuyển đổi từ phòng sinh hoạt cộng đồng thành cửa hàng và ngân hàng.
Tháng 12/2020, đoàn thanh tra của Bộ Xây dựng đến thực địa và phát hiện vẫn tồn tại vi phạm của chủ đầu tư gồm mở thêm hiệu thuốc trên diện tích hành lang rộng khoảng 25 m2; một cửa hàng được mở thêm tại tầng 3 không đúng thiết kế được phê duyệt; chuyển đổi phòng Sauna thành phòng sinh hoạt cộng đồng và chuyển phòng kho nhân viên thành phòng làm việc của ban quản trị.
Cũng trong tháng 12/2020, UBND TP Hà Nội đã ra quyết định xử phạt đối với hành vi tự ý chuyển đổi công năng, mục đích sử dụng phần sở hữu chung, sử dụng chung tại tòa R1, R4. Theo quyết định này, Công ty Việt Hân phải chịu phạt 275 triệu đồng, phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu trong thời gian 10 ngày.
Tháng 1/2021, chủ đầu tư đã nộp phạt nhưng tại thời điểm tháng 4/2021, đơn vị này vẫn chưa khôi phục lại hiện trạng ban đầu đối với vi phạm tại tòa R1, R4 theo quyết định của UBND TP Hà Nội.
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Xây dựng còn phát hiện ở tầng 1 tòa R2 bị chủ đầu tư chuyển đổi mục đích từ văn phòng làm việc thành dịch vụ thương mại, vi phạm Điều 6 Luật Nhà ở 2014. Tầng 1, tòa S2 có thiết kế được duyệt là sân chơi rộng khoảng 480 m2 nhưng bị Công ty Việt Hân tự ý chuyển đổi thành khu dịch vụ thương mại.
Thanh tra Bộ Xây dựng xác định, trách nhiệm của các vi phạm nêu trên thuộc về chủ đầu tư, UBND phường Phú Diễn và UBND quận Bắc Từ Liêm.
Tiếp tục xử lý hành chính
Theo kết luận thanh tra, chủ đầu tư dự án Gold Mark City đã bị Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng ra quyết định phạt hành chính vào tháng 4/2021 vì bàn giao không đúng thời hạn hồ sơ nhà chung cư cho 4 ban quản trị. Ngày 10/5, chủ đầu tư đã nộp số tiền phạt này.
Cùng ngày, ban quản trị các tòa R1, R2, R3, R4 đã cùng chủ đầu tư ký biên bản thống nhất xử lý vi phạm hành chính với chủ đầu tư vì sai phạm trong quản lý kinh phí bảo trì; xác định kinh phí bảo trì cả gốc và lãi để quyết toán, bàn giao cho các ban quản trị.
Về các biện pháp xử lý, Thanh tra Bộ Xây dựng đề nghị UBND quận Bắc Từ Liêm xử lý chủ đầu tư về hành vi không chấp hành quyết định của chính quyền quận. UBND phường Phú Diễn cần phối hợp với các ban quản trị để kiểm tra, giải quyết các vướng mắc phát sinh trong công tác quản lý, sử dụng nhà chung cư theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp trên xử lý…
Công ty Việt Hân bị yêu cầu tổ chức kiểm điểm, xử lý nghiêm các phòng ban, cá nhân để xảy ra tồn tại, thiết sót; phải đóng hơn 15,2 tỷ đồng tiền phí bảo trì khu dịch vụ; phối hợp cùng chủ sở hữu khu dịch vụ bàn giao kinh phí bảo trì hơn 17,1 tỷ đồng cùng tiền lãi theo quy định cho ban quản trị.
Doanh nghiệp này cũng phải phối hợp với 5 ban quản trị chung cư để quyết toán số liệu kinh phí bảo trì. Tiếp đến, chủ đầu tư phải gửi văn bản đề nghị các tổ chức tín dụng đang quản lý tài khoản kinh phí bảo trì chuyển khoản số tiền này sang tài khoản do các ban quản trị lập…