Gần 2.000m2 “đất vàng” mặt tiền đường Trần Hưng Đạo (Quận 1) rơi vào tay Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát là một ví dụ.
Gần 2.000m2 đất công vào tay tư nhân
Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, khu đất tại địa chỉ 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo (phường Cô Giang, Quận 1) do Công ty Cổ phần Vạn Thịnh Phát là chủ đầu tư với tổng diện tích 1.954m2 có nguồn gốc là đất Nhà nước. Khu đất này trước đây là khách sạn Vạn Xuân được Kiến trúc sư trưởng TP cấp phép xây dựng cho Liên hiệp DVSXTM (thuộc Tổng Công ty TM Sài Gòn).
Ngày 24/12/1999, UBND TP có văn bản chỉ đạo chấp thuận cho giải thể việc hợp tác kinh doanh giữa Công ty DV và TM TPHCM và Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát. Theo đó, TP cho phép Công ty DV và TM TP được chuyển nhượng phần góp vốn trong khách sạn Vạn Xuân cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát với mức chuyển nhượng như định giá của Hội đồng định giá tài sản liên danh tại biên bản ngày 2/11/1991 (không kể giá trị sử dụng đất) là 587.332 USD nhằm tạo điều kiện để Công ty DV và TM TP thu hồi bảo toàn được vốn.
Đồng thời, TP cho phép Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát tiếp tục đầu tư thêm vốn, bổ sung thêm một số chức năng theo quy định luật pháp và tiếp tục hợp đồng thuê đất với cơ quan quản lý đất của thành phố.
Ngày 22/2/2000, UBND TP có văn bản chỉ đạo thực hiện chuyển nhượng phần hùn vốn khách sạn Vạn Xuân, trong đó nêu: “Các ngành chức năng có liên quan và doanh nghiệp thực hiện theo Văn bản số 1227/CV-TU ngày 4/1/2000 của Thường trực Thành ủy về chuyển nhượng phần hùn vốn tại khách sạn Vạn Xuân cho Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát, Công ty DV và TM thu hồi khoản vốn chuyển nhượng hùn vốn khách sạn Vạn Xuân là 8.223.235.332 đồng, nộp ngân sách TP. Các khoản lỗ từ kinh doanh khách sạn Vạn Xuân do Công ty TNHH Vạn Thịnh Phát giải quyết”.
Trên cơ sở đó, ngày 6/2/2006, UBND TP có Quyết định cho Công ty Vạn Thịnh Phát được thuê đất sản xuất kinh doanh tại 187A, 187H, 193-203 Trần Hưng Đạo, trong đó diện tích thuê là 1.985m2, mục đích cho thuê là để làm khách sạn và văn phòng, thời hạn cho thuê đất hết năm 2020.
Ngày 7/12/2012, Công ty Cổ phần Tư vấn dịch vụ về tài chính bất động sản DATC có chứng thư thẩm định giá trị quyền sử dụng đất tại 187A, 187H, 193, 203 Trần Hưng Đạo là 204.281.789.000 đồng.
Ngày 21/1/2013, Sở Tài chính cùng Sở TN&MT, Sở Xây dựng có biên bản họp thẩm định giá; Ngày 1/2/2013, Sở Tài chính có tờ trình về việc thẩm định giá theo cơ chế thị trường để Công ty TNHH Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện nghĩa vụ tài chính khi chuyển hình thức sử dụng đất từ thuê đất sang giao đất có thu tiền sử dụng đất làm văn phòng cho thuê và trụ sở văn phòng (đất chuyên dùng), tổng giá trị quyền sử dụng đất là 204.281.789.000 đồng.
Ngày 17/4/2013, UBND TP có Quyết định về việc duyệt giá trị quyền sử dụng đất là 204.281.789.000 đồng. Đến ngày 17/4/2015, Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã nộp đủ số tiền trên.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ khẳng định, UBND TP đã không tính doanh thu bãi đỗ xe theo quy định, làm giảm giá trị quyền sử dụng đất. TP áp dụng suất đầu tư không đúng đối với công trình hạ tầng kỹ thuật có quy mô nhỏ hơn 20ha, làm tăng chi phí đầu tư hạ tầng, dẫn tới làm giảm giá trị quyền sử dụng đất.
Đến thời điểm thanh tra, dự án đã đầu tư xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng làm trụ sở của công ty, văn phòng cho thuê VTP Office Building. Thanh tra Chính phủ khẳng định, vị trí nhà đất trên là tài sản công, việc giải quyết phải được thực hiện theo phương án sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước đã được duyệt.
Từ đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính kiểm tra, có biện pháp để xử lý theo pháp luật. Trong quá trình kiểm tra, nếu phát hiện dấu hiệu hình sự gây thất thoát tài sản Nhà nước thì chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật, không để thất thoát tài sản của Nhà nước.
Vạn Thịnh Phát chưa được phê duyệt là chủ đầu tư dự án tại Phố đi bộ
Không chỉ bị “điểm mặt” trong sai phạm liên quan gần 2.000m2 tại đường Trần Hưng Đạo, Công ty Cổ phần Vạn Thịnh Phát tiếp tục được Thanh tra Chính phủ gọi tên tại khu “đất vàng” tứ giác Nguyễn Huệ - Hồ Tùng Mậu – Huỳnh Thúc Kháng – Ngô Đức Kế.
Đây là khu đất thuộc quyền sở hữu của tư nhân và Nhà nước xen cài nhau với tổng diện tích hơn 11.000m2. Trong đó, 2.815,03m2 là đất do Nhà nước quản lý; đất tư nhân sở hữu 8.342,97m2. Khu đất này được Công ty Cổ phần Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkhall Holdings Limited dự kiến triển khai làm một dự án tổ hợp văn phòng, khách sạn, nhà ở.
Tháng 1/2008, Liên doanh Công ty Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkhall Holdings Limited có văn bản cam kết hỗ trợ ngân sách TP 20 triệu USD nếu được lựa chọn là nhà đầu tư thực hiện dự án nói trên.
Ngày 7/10/2016, UBND TP có văn bản chấp thuận tiếp tục thực hiện chủ trương chỉ định nhà đầu tư và giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tổ chức thực hiện các thủ tục theo đúng quy định. UBND TP và các sở, ngành đã triển khai các bước về chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án này.
Dù đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về chủ trương (cho phép UBND TP thực hiện chỉ định nhà đầu tư) nhưng theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, đến thời điểm này UBND TP chưa lựa chọn và chỉ định nhà đầu tư để thực hiện dự án.
Theo báo cáo của UBND TP, hiện cũng chỉ có Liên doanh Công ty Vạn Thịnh Phát và Công ty Larkhall Holdings Limited đăng ký thực hiện dự án. “Đến nay, khu đất trên chưa được cơ quan có thẩm quyền hoàn tất các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư, chưa lập, thẩm định và phê duyệt dự án đầu tư” - Kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ nêu.
Do đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị UBND TP xem xét, căn cứ vào quy hoạch đã được duyệt (nhất là quy hoạch khu trung tâm thành phố 930ha…) để phê duyệt dự án đầu tư phù hợp.
Trên cơ sở đó, thực hiện các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của pháp luật. Đối với diện tích 2.815m2 đất thuộc sở hữu Nhà nước, UBND TP phải thực hiện theo quy định về quản lý, sử dụng tài sản công và pháp luật khác có liên quan.
