Ngày 28/2, tại Trường Đại học Công nghiệp TPHCM, Bộ GD&ĐT tổ chức tọa đàm góp ý dự thảo Chuẩn CTĐT trình độ đại học, thạc sĩ.
Tọa đàm được kết hợp hình thức trực tiếp và trực tuyến, với sự tham dự của đại diện hơn 170 cơ sở giáo dục đại học.
Rất cần nhân lực vi mạch bán dẫn chất lượng cao
Chuẩn CTĐT trình độ đại học, thạc sĩ về vi mạch bán dẫn được xây dựng áp dụng đối với các CTĐT cấp bằng cử nhân, kỹ sư, thạc sĩ theo hướng chuyên sâu về vi mạch bán dẫn được xây dựng dựa trên Thông tư số 17/2021/TT-BGDĐT ngày 22/6/2021 của Bộ GD&ĐT, phù hợp với Khung trình độ quốc gia Việt Nam (Quyết định số 1982/QĐ-TTg ngày 18/10/2016).
Đồng thời, chuẩn CTĐT này có tham khảo các yêu cầu về CTĐT tương ứng của các nước phát triển như Mỹ, Đức, Pháp, Hà Lan, Nhật Bản, Hàn Quốc,...
Quá trình xây dựng Hội đồng tư vấn đã tham khảo ý kiến của chuyên gia, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và cựu sinh viên trong lĩnh vực này.
PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) nhận định, bán dẫn là ngành công nghiệp mũi nhọn, đóng vai trò then chốt trong sự phát triển công nghệ cao và kinh tế toàn cầu.
Việt Nam, với mục tiêu trở thành một trung tâm sản xuất và phát triển vi mạch bán dẫn, đang từng bước khẳng định mình trong bối cảnh nền công nghiệp bán dẫn toàn cầu có sự cạnh tranh gay gắt. Để hiện thực hóa mục tiêu này, không thể thiếu sự đóng góp quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao.
Với vai trò của mình, Bộ GD&ĐT tổ chức việc xây dựng Chuẩn chương trình đào tạo ngành vi mạch bán dẫn ở trình độ đại học và thạc sĩ.
Đây sẽ là cơ sở để các cơ sở đào tạo triển khai các chương trình đào tạo, phát triển đội ngũ nhân lực trình độ cao phục vụ cho ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.
Chuẩn CTĐT trình độ đại học và trình độ thạc sĩ về vi mạch bán dẫn là cơ sở để các CSĐT xây dựng và tổ chức thực hiện các CTĐT về vi mạch bán dẫn theo Chương trình “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050” được phê duyệt tại Quyết định 1017/QĐ-TTg ngày 21/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, trong quá trình xây dựng dự thảo chuẩn CTĐT, cơ quan soạn thảo đã thu thập ý kiến đóng góp từ các chuyên gia, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và các cựu sinh viên trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn.
Những ý kiến đóng góp này sẽ là căn cứ để Bộ GD&ĐT hoàn thiện dự thảo Chuẩn CTĐT, đảm bảo tính khả thi, chất lượng và đáp ứng nhu cầu thực tiễn của ngành công nghiệp bán dẫn.
Dự kiến, chuẩn CTĐT này sẽ được ban hành trong tháng 3/2025, tạo cơ sở quan trọng để các cơ sở đào tạo triển khai chương trình đào tạo đại học, thạc sĩ, ngành chính - ngành phụ, song bằng hoặc liên ngành về vi mạch bán dẫn.
75 ngành phục vụ công nghiệp bán dẫn
Đại diện Hội đồng tư vấn, GS.TS Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội) báo cáo tổng hợp quá trình xây dựng chuẩn CTĐT về vi mạch bán dẫn, đồng thời giới thiệu những điểm cơ bản trong nội dung dự thảo.
Theo GS.TS Chử Đức Trình,hiện có 75 ngành đào tạo phục vụ nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn: Vật lý học, Cơ học, Khoa học vật liệu, Khoa học máy tính...
Ngoài những ngành được nêu trên, những CTĐT của các ngành được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho phép thực hiện thí điểm hoặc bổ sung vào danh mục đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ về vi mạch bán dẫn phải thực hiện theo quy định tại chuẩn CTĐT.
Mục tiêu chung của CTĐT về vi mạch bán dẫn là cung cấp nền tảng kiến thức chung về khoa học, công nghệ và kiến thức chuyên sâu liên quan đến vi mạch bán dẫn theo hướng tích hợp một trong các công đoạn chính trong chuỗi giá trị của ngành công nghiệp bán dẫn.
Các công đoạn trong chuỗi này gồm: Thiết kế và chế tạo thiết bị tích hợp; Thiết kế không xưởng; Gia công sản xuất vi mạch; Sản xuất thiết bị và công cụ.
Chuẩn đầu ra về vi mạch bán dẫn bao gồm chuẩn đầu ra kiến thức, kỹ năng, mức độ tự chủ và trách nhiệm.
Chuẩn đầu ra của CTĐT về vi mạch bán dẫn phải đáp ứng yêu cầu về chuẩn đầu ra của chương trình đào tạo của khối ngành, lĩnh vực, ngành đào tạo tương ứng.
GS.TS Chử Đức Trình cũng trình bày nội dung về chuẩn đầu vào CTĐT vi mạch bán dẫn.
Theo đó, với chương trình cử nhân, yêu cầu đầu vào là người tốt nghiệp THPT hoặc tương đương, kiến thức về Toán và Khoa học tự nhiên (Vật lý, Hóa học) đạt điểm trung bình từ 80% trở lên của thang đánh giá.
Đối tượng chuyển tiếp là sinh viên năm 2, 3, 4 (không phải sinh viên năm cuối) từ các ngành đào tạo khác, tại thời điểm xét cần có các yếu tố: Thuộc hoặc gần nhóm ngành đang học; Điểm trung bình tích lũy đạt từ 2,5 trở lên; Tiếng Anh đạt từ bậc 3/6 theo Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam.
Với chương trình kỹ sư bậc 6 và bậc 7, chuẩn đầu vào tương tự chương trình cử nhân. Riêng với nhóm chuyển tiếp của chương trình kỹ sư bậc 7, cần đầu vào tiếng Anh là bậc 4/6 trở lên.
Ở chương trình thạc sĩ, yêu cầu tuyển sinh là người tốt nghiệp đại học (hoặc tương đương trở lên) ngành phù hợp do cơ sở đào tạo quy định. Yêu cầu ngoại ngữ bậc 3/6 trở lên hoặc tương đương. Với chương trình thạc sĩ định hướng nghiên cứu, người học phải tốt nghiệp đại học hạng khá trở lên hoặc có công bố khoa học liên quan tới lĩnh vực sẽ học tập.
Về khối lượng CTĐT, chương trình cử nhân sẽ có 120 tín chỉ (cộng với khối lượng giáo dục thể chất, quốc phòng - an ninh theo quy định hiện hành); khối lượng kiến thức Toán và Khoa học cơ bản chiếm 30 tín chỉ; Thực hành thí nghiệm, trải nghiệm thực tế tối thiểu 25% tổng số tín chỉ khối giáo dục chuyên nghiệp.
Chương trình kỹ sư (bậc 6, bậc 7) có 150 tín chỉ (cộng với khối lượng giáo dục thể chất, quốc phòng - an ninh theo quy định hiện hành); đồng thời cũng yêu cầu tối thiểu kiến thức Toán và Khoa học cơ bản 30 tín chỉ.
Được mở chuyên ngành, CTĐT liên quan
Tại buổi tọa đàm, nhiều ý kiến của các chuyên gia xoay quanh nội dung về chuẩn đầu ra, chuẩn đầu vào, việc mở ngành, chuyên ngành liên quan đến CTĐT vi mạch bán dẫn.
Một đại biểu cho rằng, hiện nay, các trường đại học chỉ được mở chuyên ngành hoặc CTĐT vi mạch bán dẫn. Theo dự thảo, có đến 75 ngành đào tạo có thể mở được chuyên ngành này.
Tuy nhiên, nếu các trường muốn mở đúng ngành vi mạch bán dẫn, là điều không đơn giản. Bởi căn cứ theo các quy định điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo hiện hành, cơ sở đào tạo phải có đúng tiến sĩ chuyên ngành vi mạch bán dẫn mới được mở ngành này.
Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học Nguyễn Thu Thủy cho biết, nếu các trường muốn mở các ngành có tên gọi chính xác về vi mạch bán dẫn, phải căn cứ vào danh mục các ngành thí điểm mà Bộ GD&ĐT đã công bố, các quy định về việc mở ngành đào tạo... Riêng 2 Đại học Quốc gia, với quy chế, đặc thù, được phép thí điểm mở ngành ngoài danh mục.
Với các chuyên ngành về vi mạch bán dẫn, các trường đại học không cần quá lo lắng về việc đáp ứng được các yêu cầu liên quan. Các trường được tuyển sinh, đào tạo các chuyên ngành, chương trình đào tạo nằm trong số 75 ngành được liệt kê trong dự thảo..
Tại tọa đàm, các chuyên gia, lãnh đạo cơ sở giáo dục đại học và đại diện doanh nghiệp đánh giá cao dự thảo chuẩn CTĐT trình độ đại học, thạc sĩ về vi mạch bán dẫn.
Nhiều đại biểu góp ý nhằm hoàn thiện chuẩn CTĐT như định hướng đào tạo, các lĩnh vực chuyên sâu, điều kiện phòng thí nghiệm, giảng viên ..., nhằm đảm bảo khi ban hành có thể áp dụng hiệu quả tại các trường đào tạo.
