Gợi ý đáp môn Ngữ văn kỳ thi cao đẳng năm 2013

Câu

Nội dung

1

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Thi và truyện ngắn Những đứa con trong gia đình

- Dẫn câu nói:…

+ Câu nói trên là của nhân vật chú Năm nói với nhân vật Chiến về Việt

+ Thể hiện thái độ: yêu mến, tự hào trước sự biết lo toan, tính toán của Việt (nói riêng và của chị em Chiến nói chung)

2

- Mở bài:

+ Dẫn dắt vấn đề: Lỗi lầm của con người

+ Dẫn câu nói

- Giải thích các khái niệm:

+ Người tử tế: những người biết trước sau, làm mọi thứ cũng đều suy nghĩ thiệt hơn cho người khác

+ Kẻ ti tiện: những người chỉ vì lợi ích cá nhân, hẹp hòi, tính toán

Câu nói ý muốn chỉ: khi mắc một sai lầm nào đó thì người tử tế luôn nhận lỗi, trái lại kẻ ti tiện chỉ biết nghĩ đến lợi ích bản thân thì tìm cách đổ lỗi cho người khác”

=> Hai cách ứng xử khác nhau trong cuộc sống

- Bàn luận vấn đề:

+ Trong cuộc sống: ai cũng mắc sai lầm, nhận thức được lỗi lầm, sửa đổi mới là điều quan trọng

+ Phải dũng cảm đối mặt, dám làm, dám chịu như thế mới có tiến bộ

+ Trái lại: những người hèn nhát không dám nhận lỗi mà còn đổ lỗi cho người khác thì đáng phê phán

- Bài học nhận thức và hành động                                    

+ Luôn biết phê bình và tự phê bình

+ Dũng cảm nhận lỗi khi mắc sai lầm và phải sửa sai lầm để giúp bản thân tiến bộ hơn

3

PHẦN RIÊNG:

1. Cơ bản: Cảm nhận về tình yêu trong bài thơ Sóng

A. Mở bài

-  Giới thiệu tác gia Xuân Quỳnh – nữ nhà thơ có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và đôn hậu

- Bài thơ Sóng – tình yêu với nhiều cung bậc cảm xúc của người con gái

B. Thân bài

a. Sóng – biển là đề tài quen thuộc viết về tình yêu

b. Hình tượng sóng- em trong bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh

- Thể hiện những trạng thái cảm xúc trong tâm hồn người phụ nữ đang yêu

+ Cảm xúc, trạng thái đối ngược nhau: dữ dội – dịu êm, ồn ào – lặng lẽ

+ Hình tượng sóng: biểu tượng cho tình yêu vĩnh hằng, cũng là sự khó nắm bắt

+ Tình yêu với tuổi trẻ như thiên nhiên, như khí trời

+ Nỗi nhớ là đặc trưng của tình yêu: tâm hồn da diết, cháy bỏng của người phụ nữ

+ Tình yêu vừa sôi nổi thiết tha, mãnh liệt, vừa trong sáng, thuỷ chung

+ Những khắc khoải, lo âu, những dự cảm trong tình yêu của người phụ nữ

• Tình yêu thuỷ chung, chân thành, sâu sắc với những cung bậc của tâm trạng, cảm xúc
• Khát khao về một tình yêu vĩnh hằng

c. Vài nét đặc sắc về nghệ thuật

- Hình ảnh ẩn dụ: hình tượng sóng

- Thể thơ 5 chữ, giọng điệu nhịp nhàng, hình ảnh giàu biểu cảm

vừa sôi nổi thiết tha, mãnh liệt, vừa trong sáng, thuỷ chung

C. Kết bài

- Khẳng định vẻ đẹp của tình yêu trong tâm hồn người phụ nữ

2. Nâng cao

Cảm nhận về nhân vật quản ngục

A. Mở bài

- Giới thiệu vài nét về tác giả Nguyễn Tuân, sáng tác trước Cách Mạng

- Tác phẩm Chữ người tử tù – trích Vang bóng một thời

- Nhân vật quản ngục

B. Thân bài

a) Hoàn cảnh sống, công việc

+ Sống và làm việc trong ngục tù

+ Nghề: trông coi tội phạm

=> Môi trường, hoàn cảnh làm việc éo le >< con="">

b) Phẩm chất

- Bản lĩnh cứng cỏi: yêu cái đẹp => dù bị Huấn Cao xua đuổi nhưng vẫn kiên trì

- Tâm hồn và lối sống sâu sắc: yêu và trân trọng cái đẹp: hành động biệt nhỡn liên tài với Huấn Cao

- Có thiên lương trong sáng

- Vị thế của quản ngục trong cảnh cho chữ - một cảnh tượng xưa nay chưa từng có

c) Vai trò của nhân vật quản ngục

- Thể hiện tư tưởng chủ đề tác phẩm

- Góp phần làm nổi bật hình tượng Huấn Cao

Đánh giá nhân vật:

- Yêu mến và trân trọng tấm lòng yêu cái đẹp của quản ngục

- Mặc dù quản ngục và Huấn Cao ở hai đầu chiến tuyến nhưng lại cùng chung một nét đẹp tâm hồn: yêu cái đẹp

=> Tư tưởng, chủ đề của tác phẩm: hướng con người tới CHÂN- THIỆN –MĨ.
d) Nét đặc sắc nghệ thuật trong việc xây dựng hình tượng quản ngục

- Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật

- Miêu tả cảnh:

C. Kết bài

- Khái quát lại tác phẩm, nhân vật