Sắp xếp lại các cơ sở giáo dục
Bộ trưởng cho biết, theo các con số mà ngành đã công bố, từ nay đến năm 2026, cả nước thiếu khoảng 107 nghìn giáo viên. Chỉ tiêu được duyệt bổ sung là hơn 65 nghìn. Con số 107 nghìn giáo viên là ngành giáo dục tính theo thực tế. Tức là, các vùng miền núi, các điểm trường xa có thể có các lớp học không theo chuẩn. Tại khu vực này, số học sinh sẽ ít hơn, có lớp chỉ có 5-7 học sinh, thậm chí còn ít hơn. Tuy nhiên, vẫn phải duy trì các điểm trường theo tinh thần: ở đâu có học trò, ở đó có giáo viên.
Theo Bộ trưởng, một trong những khâu cần giải quyết tình trạng thiếu giáo viên là rà soát, sắp xếp lại các cơ sở giáo dục từ mầm non đến phổ thông. 2 năm qua, Bộ GD&ĐT cũng đã chỉ đạo và thu được những kết quả khả quan. Tuy nhiên, vẫn cần tiếp tục thực hiện vì việc rà soát, sắp xếp ở mỗi tỉnh, mỗi địa phương còn khác nhau.
Kết quả sơ kết năm 2021 cho thấy, có địa phương đã làm tốt nhưng vẫn còn một số địa phương làm chưa hiệu quả. Bộ trưởng đề nghị, trong quá trình rà soát, sắp xếp các địa phương không nên thực hiện máy móc, cứng nhắc. Cần linh hoạt, không vì sắp xếp giảm điểm trường. Cần lấy mục tiêu bảo đảm điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh và môi trường thuận lợi nhất cho các giáo viên thực hiện nhiệm vụ của mình.
Bộ trưởng nhắc lại, từ nay đến năm 2026, có hơn 65 nghìn chỉ tiêu nhưng ở nhiều địa phương vẫn còn nhiều chỉ tiêu chưa tuyển. Chẳng hạn như, đại biểu Thu Nguyệt ở Đắc Lắk có nêu, địa phương này còn thiếu 1.700 giáo viên.
Tuy nhiên, theo con số ngành Giáo dục nắm được, hiện Đắc Lắk vẫn còn 2.358 chỉ tiêu biên chế chưa tuyển dụng. Năm 2022, tỉnh này được phân bổ thêm 243 chỉ tiêu nữa. Nếu Đắc Lắk tuyển hết số này, thì giải quyết được khá cơ bản việc thiếu giáo viên.
Toàn cảnh phiên chất vấn, trả lời chất vấn - chiều 4/11. |
Tạm thời tuyển số lượng giáo viên theo chuẩn cũ
Bộ trưởng nhấn mạnh, một trong những giải pháp là: vừa khẩn trương tuyển số cũ, vừa tích cực tuyển theo chỉ tiêu mới. Ngoài ra, theo Luật Giáo dục năm 2019, chúng ta muốn nâng chuẩn giáo viên. Số giáo viên theo chuẩn cũ được đào tạo từ trường cao đẳng chưa đáp ứng được yêu cầu theo chuẩn mới. Lộ trình từ nay đến năm 2030 phải hoàn tất việc bồi dưỡng, nâng chuẩn cho giáo viên.
Vì thế, nhiều địa phương mong muốn, trong kỳ họp Quốc hội này, có thể giao cho Bộ GD&ĐT nghiên cứu, đề xuất: tạm thời tuyển số lượng giáo viên theo chuẩn cũ. Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc bồi dưỡng để đến năm 2030, số này có thể đạt chuẩn. Đến thời điểm đó, nếu những trường hợp này chưa đạt chuẩn họ chấp nhận không tham gia đội ngũ giáo viên. “Đây cũng được xem là giải pháp cho vấn đề nguồn tuyển” – Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói.
Để có được nguồn tuyển tốt, Bộ GD&ĐT đã tính đến nhiều giải pháp như: nâng cao năng lực các trường đại học sư phạm, nâng chỉ tiêu đào tạo, đặc biệt là ngành đào tạo các môn học mới để thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới năm 2018. Trong 2 năm qua, số học sinh vào học các trường đại học sư phạm cũng đã tăng lên đáng kể.
Trong quá trình triển khai Nghị định 116 về đặt hàng các cơ sở đào tạo giáo viên vẫn còn vướng mắc. Có thực trạng là, nhiều địa phương không dám đặt hàng, với nhiều lý do khác nhau. Bộ đang tiến hành rà soát các nội dung liên quan đến Nghị định 116, tạo điều kiện để các địa phương có thể triển khai đặt hàng đào tạo giáo viên.
Về giải pháp để ngăn, giảm số lượng giáo viên nghỉ việc, chuyển việc, bỏ việc; Bộ GD&ĐT sẽ tiến hành rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, thể chế, chính sách liên quan đến nhà giáo. Trong đó, vấn đề tăng lương, nâng phụ cấp ưu đãi, nhất là đối với giáo viên mầm non, tiểu học phải được thực hiện một cách cấp bách.
Một điểm quan trọng nữa là, cải thiện môi trường làm việc và hỗ trợ về mặt chuyên môn cho giáo viên. Đặc biệt, về phía xã hội, phụ huynh, học sinh có sự chia sẻ, đồng hành với giáo viên. Sự chia sẻ này cũng là tốt cho học sinh.
Nhân dịp kỷ niệm 40 năm ngày Nhà giáo Việt Nam, thay mặt cho 1,6 triệu nhà giáo trên cả nước, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn bày tỏ cảm ơn sâu sắc tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, với cử tri, nhân dân và các vị phụ huynh - trong suốt thời gian vừa qua đã dành cho nhà giáo nói chung sự chia sẻ, quan tâm, lo lắng, vun đắp.