Phương Tây lo sợ
Hãng thông tấn Reuters dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Margus Tsahkna cho biết: "Nếu Nga kiểm soát được các mỏ khoáng sản của Kiev, Moscow sẽ có một kho báu khổng lồ để sử dụng, cho phép Nga "củng cố quyền lực trong các ngành công nghiệp quan trọng, như quốc phòng và năng lượng, và thúc đẩy tham vọng địa chính trị của mình".
Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham trước đó cũng đã cảnh báo rằng Washington "không thể" để Nga giành chiến thắng trong cuộc xung đột ở Ukraine vì điều này có nghĩa là mất quyền tiếp cận trực tiếp vào các tài sản khoáng sản khổng lồ của Kiev.
"Tại Ukraine đang có lượng khoáng sản quan trọng trị giá từ 10 đến 12 nghìn tỷ đô la Mỹ", nghị sĩ này nói và cho biết thêm rằng ông không muốn "trao số tiền và tài sản đó cho Tổng thống Nga Vladimir Putin để từ đó chia sẻ với Trung Quốc".
Rod Schoonover, người sáng lập Tập đoàn Ecological Futures có trụ sở tại Mỹ, đã nhấn mạnh trữ lượng lithium của Ukraine là một tài sản chiến lược và gọi Kiev là "đối tác đầy hứa hẹn" của phương Tây.
European Lithium Ltd, một công ty của Úc do doanh nhân người Anh Tony Sage đứng đầu, đã mua lại European Lithium Ukraine LLC vào năm 2021.
Công ty này đã có giấy phép khai thác và chế biến tại mỏ Shevchenko. Vào tháng 1 năm 2024, European Lithium đã đặt cọc 184 triệu euro cho mỏ Shevchenko.
Trong khi đó, cái gọi là "kế hoạch chiến thắng" của Tổng thống Volodymyr Zelensky cũng đã khẳng định Ukraine sẽ chia sẻ các nguồn tài nguyên quan trọng của mình với các đối tác phương Tây.
Nhà phân tích về quan hệ quốc tế và các vấn đề liên quan đến Nga, Gilbert Doctorow nói rằng:
"Vì Ukraine quá phụ thuộc vào Mỹ và phương Tây cùng với nền kinh tế đang suy yếu nên việc Kiev để phương Tây kiểm soát nguồn tài nguyên của mình là điều dễ hiểu".
Quan điểm của Nga?
"Các nhà hoạch định chính sách Mỹ […] công khai nói rằng họ muốn tiếp cận các khoáng sản này với sự giúp đỡ của hoàn toàn của Kiev", Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov cho biết.
Người đứng đầu Cơ quan An ninh Liên bang Nga Alexander Bortnikov cũng chỉ trích Mỹ và các đồng minh vì tìm cách biến Ukraine thành "một cơ sở tài nguyên giá rẻ".
Cũng theo thông tấn Anh, ngoài quặng sắt, than và dầu, Ukraine còn có các mỏ titan, lithium, urani và than chì với trữ lượng lớn.
Một số loại khoáng sản trong số này được sử dụng rộng rãi trong ngành hàng không vũ trụ và quốc phòng, cũng như để sản xuất thiết bị điện tử công nghệ cao, tua bin gió và pin xe điện.
Tại Ukraine hiện có 4 mỏ lithium cực lớn, trong đó dưới sự kiểm soát của Nga có mỏ quặng Lithium Shevchenko (Cộng hòa Nhân dân Donetsk - tự xưng) và mỏ Krutaya Balka (vùng Zaporozhye).
Dưới sự kiểm soát của Ukraine có mỏ tại Polokhovskoye và mỏ ở Dobra.
Mỏ Shevchenko: Ước tính trữ lượng 13,8 triệu tấn quặng lithium (Cơ quan Địa chất và Đất nền Nhà nước Ukraine đánh giá năm 2018).
Mỏ Krutaya Balka: Trữ lượng lithium chưa xác định, nhưng phù hợp cho khai thác lộ thiên trong một khoảng thời gian dài.
Mỏ Polokhovskoye: Ước tính có 270.000 tấn lithium (Ủy ban Dự trữ Nhà nước Ukraine ước tính năm 2018). Mỏ Dobra: Hai địa điểm riêng biệt, Stankuvatska và Nadiia, có tổng trữ lượng khoảng 1,2 triệu tấn quặng lithium.
