Theo Luật Đấu thầu năm 2013, đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để kí kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Mục đích của việc đấu thầu là nhằm tiết kiệm ngân sách Nhà nước, tìm ra nhà thầu có đủ trình độ, năng lực cung cấp hàng hóa, xây lắp, mua sắm… phục vụ công cuộc phát triển Kinh tế - Xã hội của đất nước. Để đảm bảo tính cạnh tranh trong đấu thầu, cơ quan chức năng đã có nhiều văn bản hướng dẫn chi tiết thực hiện đấu thầu, đồng thời quy định hàng loạt hành vi bị nghiêm cấm...
Hệ thống văn bản luật trong đấu thầu có nhiều, nhưng cốt lõi vẫn nằm ở Luật Đấu thầu, Nghị định số 63/NĐ-CP của Chính phủ, Thông tư số 09/2020 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chỉ thị số 47/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu…
 |
Ông Nghiêm Xuân Dục - Giám đốc Công ty Điện lực Hoàng Mai phê duyệt liên danh Công ty Tuấn Ân Hà Nội trúng thầu |
Tuy nhiên, thời gian qua, tội phạm trong hoạt động đấu thầu diễn biến vô cùng phức tạp, xảy ra ở hầu hết các lĩnh vực như: đầu tư xây dựng, giao thông, xây dựng, mua sắm công... Đặc biệt, ở cả lĩnh vực nhạy cảm, mang tính nhân văn cao như y tế, giáo dục, văn hóa... Các sai phạm này gây ra rất nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội và bức xúc trong quần chúng nhân dân.
Theo tài liệu bạn đọc cung cấp, các cuộc thầu do Công ty Điện lực Hoàng Mai (PC Hoàng Mai) làm chủ đầu tư thường xuyên xuất hiện nhà thầu "quen mặt" là Công ty TNHH Tuấn Ân Hà Nội (Công ty Tuấn Ân Hà Nội) khi liên tục tham gia và trúng nhiều gói thầu có trị giá hàng tỷ đồng với vai trò độc lập hoặc liên danh tại đơn vị.
Đáng chú ý, có gói thầu do doanh nghiệp này trúng thầu có tỷ lệ tiết kiệm thấp, Cụ thể, ngày 3/2/2020, ông Nghiêm Xuân Dục – Giám đốc PC Hoàng Mai đã ký quyết định lựa chọn nhà thầu gói thầu số 37 – ĐTTV2020 – ĐTRR: Mua vật tư thiết bị cho các công trình tăng cường đường trục hạ thế các TBA quận Hoàng Mai 2020 (phường Yên Sở, Thịnh Liệt, Lĩnh Nam, Hoàng Văn Thụ, Mai Động) và tăng cường đường trục hạ thế các TBA quận Hoàng Mai 2020… Đơn vị trúng thầu là liên danh Công ty Tuấn Ân Hà Nội – Công ty Cổ phần Tập đoàn TOJI – Công ty TNHH dây và cáp điện Thăng Long với giá 8.798.030.285 VND, giá gói thầu 8.838.228.355, tiết kiệm ở mức 40 triệu đồng tương ứng với tỉ lệ 0,4%.
Gói thầu số 80 - ĐTVT 2021 – ĐTRR “ Mua vật tư, thiết bị phục vụ 04 công trình sửa chữa lớn tự thực hiện năm 2021”. Ông Nghiêm Xuân Dục – Giám đốc PC Hoàng Mai ký phê duyệt liên danh Công ty TNHH Dây và Cáp điện Thăng Long và Công ty Tuấn Ân Hà Nội và Công ty Cổ phần Thương mại Quốc tế Đại Hoàng Minh trúng thầu với giá 7.298.046.430 VND, gói thầu có giá 7.360.561.640 VND, tương ứng tỉ lệ 0,8%.
Tiếp đến, tại gói thầu Gói thầu số 91-ĐTVT2019-ĐTRR:“Mua vật tư phục vụ các công trình CTĐDHT,CVTĐL tuyến phố TĐ từ chợ TĐ đến đường Giải Phóng và CTĐDHT,CVTĐL tuyến phố TĐ từ ranh giới Hoàng Mai-Hai Bà Trưng đến chợ TĐ. Công ty Tuấn Ân Hà Nội cùng liên danh được phê duyệt trúng thầu với giá 6.377.554.568 VND, giá gói thầu 6.442.466.934 VND, số tiền tiết kiệm đạt 64 triệu VND, tương ứng tỉ lệ 1%.
Tháng 12/2017, tại gói thầu số 20- KHVT17- MSTT “Mua cáp hạ thế, hòm công tơ phục vụ tri ân khách hàng và cấp mới tháng 12 năm 2017”. PC Hoàng Mai đã phê duyệt cho liên danh Công ty Tuấn Ân Hà Nội trúng thầu bằng với giá gói thầu với giá trị 891.759.000 VND.
Gói thầu số 37- ĐTVT 2017- ĐTRR: Mua vật tư phục vụ công trình Tăng cường đường trục hạ thế các TBA Quận Hoàng Mai 2017 đợt 1. Liên danh Công ty Tuấn Ân Hà Nội trúng thầu với giá 2.737.181.102 VND, gói thầu có giá 2.756.719.925 VND, tiết kiệm 19,5 triệu đồng, tương ứng tỉ lệ tiết kiệm 0,7%.
Gói thầu số 33- ĐTVT 2017-ĐTRR: Mua vật tư phục vụ 03 công trình SCL tự thực hiện năm 2017. Liên danh Công ty Tuấn Ân Hà Nội trúng thầu với giá 2.089.909.961 VND, gói thầu có giá 2.108.284.174 VND, tiết kiệm 18,3 triệu đồng, tương ứng với tỉ lệ 0,8%.
Các chuyên gia về đấu thầu, các nhà quản lý đều cho rằng, cần phản ánh nhiều hơn những bên mời thầu và nhà thầu có quá trình gắn bó quá mật thiết lâu dài thông qua từng gói thầu cụ thể.
Các thông tin về mối quan hệ khăng khít giữa bên mời thầu - nhà thầu trong đấu thầu cần được công khai nhiều hơn, phổ biến rộng rãi hơn để các cơ quan chức năng vào cuộc kiểm tra, giám sát.
“Nếu thiếu sự quyết liệt, minh bạch trong giám sát hoạt động đấu thầu của cơ quan quản lý Nhà nước, người có trách nhiệm thì tình trạng nhà thầu quen,“nhà thầu ruột sẽ là vi rút triệt tiêu cạnh tranh bình đẳng trong đấu thầu. Từ đó hình thành nên những nhóm lợi ích rõ rệt. Thực tế, các cơ quan bảo vệ pháp luật đã, đang khám phá những vụ án lớn mà trong đó lợi ích nhóm biểu hiện rõ ở nhiều cơ quan, tổ chức trong quá trình đấu thầu, lựa chọn nhà thầu”, chuyên gia pháp lý nêu quan điểm khi được hỏi.
Vụ án tại Tập đoàn Tuấn Ân
Cuối tháng 12/2023, C03 đã khởi tố và áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với 17 bị can, trong đó có ông Huỳnh Tuấn Ân, Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Tuấn Ân cùng nhiều cán bộ PC Bình Thuận.
Vụ án này xảy ra tại khu vực Bình Thuận, tuy nhiên, loạt doanh nghiệp "họ" Tuấn Ân thường xuất hiện liên tục trong rất nhiều gói thầu ngành điện ở nhiều địa phương trên cả nước.
Hệ sinh thái của nhóm này còn có loạt doanh nghiệp "họ" Tuấn Ân hoạt động trong lĩnh vực phân phối thiết bị và phụ kiện ngành điện khác là Công ty TNHH Tuấn Ân Hà Nội, Công ty TNHH Tuấn Ân Miền Bắc, Công ty TNHH Tuấn Ân Ninh Bình, Công ty TNHH Tuấn Ân Nha Trang, Công ty TNHH Tuấn Ân Khánh Hòa...
