Hai nội dung chính được yêu cầu trong đề thi là: Tình yêu làng của nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của nhà văn Kim Lân; cội nguồn sinh dưỡng của con người trong bài thơ “Nói với con” của nhà thơ Y Phương.
Chia sẻ về đề thi, cô Nguyễn Thị Lan Hương - Tổ trưởng Tổ Văn Trường THPT Cao Bá Quát (Gia Lâm) - nhận xét: Nội dung cũng như yêu cầu của đề rất vừa sức với học sinh với chủ đề quen thuộc những cũng hết sức phù hợp và nhân văn là tình yêu gia đình, quê hương, đất nước.
“Đề thi đã chạm đến bài học đầu đời vô cùng quan trọng với những học sinh bước vào trường THPT, đó là bài học nhận thức về tình yêu gia đình, quê hương. Giới trẻ hiện nay không ít em bị ảnh hưởng bởi lối sống thực dụng, đuổi theo giá trị vật chất. Đề thi nhắc nhở các con sống cân bằng giữa đời sống vật chất và tinh thần” - cô Nguyễn Thị Lan Hương cho hay.
Gợi ý cách làm với nội dung về truyện ngắn Làng, cô Nguyễn Thị Lan Hương cho rằng, học sinh cần nắm vững kiến thức cơ bản đã được học trên lớp; nắm vững được những biểu hiện tình yêu làng của ông Hai luôn gắn liền tình yêu nước và đó cũng là sự phát triển trong nhận thức của người nông dân sau cách mạng. Tính cảm của ông Hai với làng quê vốn là tình cảm gốc rẽ sâu bền của người Việt Nam.
Với nội dung thứ 2, học sinh cần thuộc 2 khổ thơ đầu của bài thơ “Nói với con”; thấy được nhà thơ muốn thông qua lời người cha để nói với con: con người ai cũng phải có gia đình, quê hương, đó chính là cuội nguồn sinh dưỡng thiêng liêng của con người.
Cô Thẩm Thị Lý - Hiệu trưởng Trường THCS Long Biên (quận Long Biên, Hà Nội) - thì nhận định: Đề thi Ngữ văn thi vào lớp 10 năm nay của Hà Nội bám sát kiến thức cơ bản, có độ phân hóa học sinh rõ nét; đặc biệt đề có phần vận dụng kiến thức vào thực tế khá hay.
“Phần 1, câu 3, yêu cầu học sinh hãy trình bày suy nghĩ khoảng 12 câu về quan điểm được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của mỗi con người. Yêu cầu này có sự kết hợp chặt chẽ giữa các phân môn trong môn Ngữ văn là Tiếng Việt, Văn học và Tập làm văn, phát huy được tính sáng tạo của học sinh. Để làm được tốt nội dung này, yêu cầu học sinh phải biết tự vận dụng kiến thức” - cô Thẩm Thị Lý cho hay.
