Nếu không chú tâm, HS sẽ dễ nhầm lẫn
Nhận xét đề thi THPT môn Địa lý năm 2018 (Mã đề: 302 ), cô Nguyễn Thị Ngọc Bích, Tổ trưởng chuyên môn và cô Quản Thị Huệ, giáo viên môn Địa lý, Trường Hữu Nghị T78 cho biết: Nhìn chung đề thi năm nay đòi hỏi tư duy địa lý cao hơn cũng như việc mở rộng phạm vi nội dung do gồm cả nội dung lớp 11.
Đề thi này có tính phân hóa rất cao, đặc biệt là với các câu hỏi lý thuyết cả thuộc lớp 11 và lớp 12. Các câu hỏi lý thuyết không yêu cầu HS nhớ số liệu máy móc song đòi hỏi HS có óc suy luận cao và một số kiến thức thời sự cập nhật để có thể chọn đáp án đúng cho các câu hỏi thuộc nhóm câu hỏi đạt điểm 9 – 10.
Theo đánh giá của nhóm GV tổ Địa lý, trong số 6 câu hỏi lý thuyết ở lớp 11, HS sẽ gặp khó ở các câu 64. Trong khi ở phần lý thuyết lớp 12, các câu hỏi được đánh giá là khó gồm câu 62, 68, 69 và các câu từ 70 đến 80… Ví dụ ở các câu 62 HS bị nhiễu ở các đáp án A, B, C; câu 70 HS bị nhiễu ở các đáp án A, B, C; câu 71 HS sẽ bị nhiễu ở phương án C và D,…
Về phần nội dung thực hành, các câu hỏi về Atlat như thường lệ vẫn khá đơn giản bởi chỉ yêu cầu HS quan sát các trang bản đồ cho sẵn để tìm và xác định đối tượng đúng đáp án. Tuy nhiên, các câu hỏi sử dụng Atlat số 53, 61 cũng dễ gây nhầm lẫn cho HS do đòi hỏi sự phân tích thay vì chỉ quan sát. Các câu hỏi làm việc với biểu đồ và bảng số liệu có mức độ khó hơn so với các câu hỏi sử dụng Atlat bởi đòi hỏi HS phân biệt được các dạng biểu đồ hoặc các câu hỏi 55, 60 đòi hỏi HS phải tính toán để cho ra đáp án chính xác.
Với số lượng các câu hỏi khó tăng lên rõ rệt so với đề thi năm ngoái, đặc biệt là các câu hỏi lý thuyết với các đáp án có tính nhiễu cao, nên theo đánh giá của tôi, số lượng điểm trên 9 sẽ không nhiều. Đề thi phù hợp với việc phân hóa HS tốt nghiệp và xét tuyển vào ĐH. Trịnh Huyền (ghi)
Đòi hỏi cao đối với thí sinh thi lấy điểm xét tuyển ĐH
Cho rằng đề thi môn Địa lý có sự phân hóa cao, thầy Vũ Hải Nam – Giáo viên trường THPT chuyên Nguyễn Huệ (Hà Đông - Hà Nội) nhận xét: Nội dung đề thi bao gồm kiến thức Địa lí lớp 11 và Địa lí lớp 12 và thực hành kĩ năng Địa lí. Trong đó phần kiến thức Địa lí lớp 11 chiếm 15%, (6 câu/40 câu trắc nghiệm), còn phần kiến thức Địa lí lớp 12 chiếm 47,5%, (19 câu/40 câu trắc nghiệm). Phần thực hành gồm 15 câu thực hành, trong đó sử dụng Atlat Địa lí Việt Nam 11 câu, biểu đồ và bảng số liệu 4 câu, chiếm 37,5% số câu trong đề thi.
Phạm vi lý thuyết gồm 25 câu trắc nghiệm, thuộc các chủ đề: Địa lí tự nhiên Việt Nam (2 câu), Địa lí dân cư Việt Nam (1 câu), Địa lí ngành kinh tế (7 câu), Địa lí vùng kinh tế (9 câu), Địa lí khu vực và quốc gia (6 câu)
Phạm vi thực hành gồm 15 câu trắc nghiệm với các kĩ năng cơ bản như kĩ năng phân tích, nhận xét, xử lí bảng số liệu, biểu đồ, kĩ năng nhận diện biểu đồ, kĩ năng khai thác và dụng Atlat Địa lí Việt Nam
Đánh giá chung về đề thi năm nay, thầy Vũ Hải Nam cho biết:
Để thi khá hợp lý với 4 mức độ : nhận biết 18 câu, thông hiểu 12 câu, vận dụng thấp 6 câu, vận dụng cao 4 câu, các em HS thi chỉ có mục đích xét tốt nghiệp THPT quốc gia có thể làm được khoảng 5,5 điểm. HS khá/ giỏi có thể đạt >8-9điểm
Nội dung đề thi bám sát chương trình của Bộ GD&ĐT, phạm vi phủ rộng khắp các chuyên đề theo đề thi minh họa của Bộ. Nội dung đề thi chia thành 2 phần kiến thức và thực hành kĩ năng Địa lí. Đề thi đảm bảo 2 mức độ phù hợp với mục tiêu của kì thi THPT quốc gia và xét tuyển đại học.
Các câu hỏi được sắp xếp theo mức độ khó tăng dần, 20 câu đầu phù hợp với các thí sinh lựa chọn thi tốt nghiệp THPT, HS lấy điểm xét đại học cần làm tốt các câu sau. Tuy nhiên đề có độ khó cao hơn đề minh họa Bộ đã công bố và độ khó cũng tăng hơn so với đề năm 2017 vì số lượng câu hỏi đòi hỏi thí sinh phải tư duy nhiều hơn so với năm 2017.
Mặc dù nội dung vẫn không nằm ngoài chương trình thi nhưng các câu hỏi cuối đòi hỏi thí sinh cần có tư duy phản biện và hiểu rất rõ bản chất vấn đề. Thí sinh cần đọc kĩ câu hỏi mới có thể đưa ra được phương án trả lời đúng nhất.
Nhìn chung, đề có sự phân hóa cao với các đối tượng HS theo mục đích xét tuyển. Để đạt điểm trung bình khá dễ song để đạt được điểm tuyệt đối môn Địa và điểm cao sẽ ít hơn năm 2017. Một số đáp án trả lời còn dễ gây nhầm lẫn và khó lựa chọn cho thí sinh. Duyên Vũ (ghi)
 |
| Thí sinh trao đổi kết quả làm bài thi |
Đề thi có tính trực quan
Cô Ngô Thị Tố Nga – giáo viên thỉnh giảng môn Địa lý Trường THPT Bình Minh (Hoài Đức, Hà Nội) nhận xét:
Đề thi môn Địa lý năm nay không khó, bám sát chương trình học và mang tính trực quan rất nhiều. Tương tự như đề thi minh họa được Bộ GD&ĐT ra trước đó, đề thi về cơ bản có sự phân hóa học sinh, 60% kiến thức cơ bản để học sinh tốt nghiệp và 40% kiến thức nâng cao để thí sinh xét tuyển vào đại học. Các câu hỏi được sắp xếp theo mức độ từ dễ đến khó.
Đề thi năm nay tương tự như bài thi Địa lý kỳ thi năm 2017, tuy nhiên, câu hỏi có phần mạch lạc và rõ ràng hơn. Các câu hỏi đi vào trọng tâm, không đánh đố thí sinh, tập trung vào phần vận dụng kỹ năng của học sinh, thể hiện ở số câu hỏi phần thực hành nhiều hơn.Tôi thích nhất câu hỏi về biểu đồ, để xem cách tư duy của học sinh vẽ biểu đồ nào là phù hợp nhất.
Về dự đoán phổ điểm, theo tôi, nếu học sinh không đầu tư lắm cho môn Địa lý, chỉ khai thác Át lát thì có thể đạt 3 điểm. Học sinh học lực trung bình có thể đạt 5 – 6 điểm. Nếu học sinh chăm chỉ học kiến thức trong sách giáo khoa, nghe bài giảng trên lớp, sử dụng Át lát thành thạo là có thể đạt điểm cao môn thi này. Gia Hân (ghi)
Gắn với vấn đề thời sự biển đảo
Theo các giáo viên Tổ chuyên môn Địa lý - Hệ thống GD Hocmai - nhận định: Đề thi Địa lý năm nay nhìn chung là an toàn, độ phân hóa ở mức hợp lý.
Từ câu 62 của đề thi bắt đầu có sự phân hóa (tức là 50% tổng số câu hỏi được dùng để xét tốt nghiệp, 50% số câu hỏi được dùng để phân loại trình độ thí sinh).
Năm nay là năm đầu tiên có sự xuất hiện nội dung của chương trình Địa lý 11 trong đề thi THPT quốc gia. Tỉ lệ câu hỏi thuộc chương trình Địa lý 11 là 20%, còn lại là các câu hỏi thuộc chương trình lớp 12. Các câu hỏi thuộc chương trình lớp 11 chủ yếu ở cấp độ nhận biết; thông hiểu không có câu hỏi vận dụng cao. Các câu hỏi lớp 11 tập trung vào chuyên đề Địa lí khu vực và quốc gia.
Đề thi vẫn sắp xếp theo thứ tự từ dễ đến khó nhưng ở mức tương đối. Các câu hỏi cực khó bắt đầu từ câu 75 đến 80. Các câu hỏi này chỉ nằm trong chương trình lớp 12, cụ thể là Địa lí kinh tế và Địa lí vùng kinh tế.
Số câu hỏi thực hành có xu hướng tăng, tỉ lệ cao hơn hẳn so với năm 2017 và đề tham khảo (15 câu thực hành, trong đó 11 câu Atlat).
So với đề thi năm 2017, đề thi không xuất hiện thêm các dạng câu hỏi mới, lạ và tương tự đề thi tham khảo Bộ GD&ĐT đã công bố hồi tháng 1/2018.
Đề thi đã nêu một vấn đề mang tính thời sự - vấn đề Biển đảo Việt Nam – cụ thể ở các câu (câu 68 – mã đề 302) nói về nhân tố để phát triển du lịch Biển đảo Việt Nam, (câu 43 – mã đề 301) – nói về ảnh hưởng của biển Đông với tự nhiên Việt Nam. Duyên Vũ (lược ghi)
Đạt điểm trung bình không khó
Đó là nhận định của thầy Lê Đức Tài, Tổ trưởng chuyên môn Địa lý, Trường THPT Bùi Thị Xuân (Q.1 TPHCM) khi đánh giá về môn Địa Lý. Theo thầy, đề Địa lý khá… dễ thở cho thí sinh, nếu các em nắm kiến thức căn bản, điểm 6 là không khó. So với đề thi năm ngoái, đề cũng tương đương, không khác nhiều, không làm khó các em.
Đề cũng có có tính phân hóa, tuy không cao nhưng đảm bảo được việc xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển ĐH, CĐ.
Một số câu đầu tiên của đề rất cơ bản, các em ôn tập tốt thì sẽ làm nhanh và dễ lấy điểm ở các câu từ câu 1-15. Những câu vận dụng Atlat địa lý để làm bài cũng đơn giản, các em sẽ không gặp khó khăn gì.
Phần kiến thức lớp 11 đúng như đề minh họa của Bộ GD&ĐT. Phần kiến thức lớp 12 dàn trải, nằm trong chương trình ôn tập. Với đề này đảm bảo về mặt thời gian để các em làm.
Đề Địa lý so với các môn trước có phần nhẹ nhàng hơn, tôi nghĩ phổ điểm cũng sẽ khá cao. Dĩ nhiên đạt điểm tuyệt đối cũng sẽ khó.
Từ đề thi này, tôi cũng xin kiến nghị, nếu kỳ thi năm tới có thêm phần chương trình lớp 10, Bộ GD&ĐT có thể xem xét lại cho HS mang thêm Tập bản đồ lớp 10 và 11 để các em có thể sử dụng. Thảo Nguyên (ghi)
Thí sinh phải có kỹ năng đọc hiểu và tổng hợp kiến thức nhanh
Cô Lê Thị Hải Anh – Tổ trưởng chuyên môn Trường THPT Thăng Long (Hà Nội) nhận xét: Đối với môn Địa lý (Mã đề 302), cấu trúc đề thi giống với đề thi minh họa mà Bộ GD&ĐT đã công bố trước đây. Vì thế không có gì bất ngờ đối với thí sinh. Ngoài những câu hỏi với kiến thức cơ bản, đề thi còn có những câu hỏi yêu cầu thí sinh phải có kỹ năng vận dụng và tư duy liên hệ kiến thức địa lý. Các câu hỏi trong đề thi tường minh, kiến thức hoàn toàn nằm trong chương trình đã học và không đánh đố học sinh.
Ở mã đề thi này, có 60% các câu hỏi lý thuyết (khoảng 25 câu), 15 câu hỏi về kỹ năng vân dụng. Nhìn chung đề thi năm nay theo đúng ma trận đề của Bộ GD&ĐT đưa ra và đảm bảo 4 mức độ: Nhận biết, thông hiểu, vận dụng thấp và vận dụng cao.
Riêng về kỹ năng thực hành, có 11 câu thuộc phần khai thác Alat Địa lý, đọc phân tích nhận xét bảng số liệu 2 câu và nhận diện dạng biểu đồ 2 câu. Đối với học sinh được ôn luyện kỹ thì các kỹ năng nhận biết như: Khai thác Atlat không quá khó. Chỉ cần học sinh đọc kỹ câu hỏi và tìm đúng trang Atlat là có thể trả lời được.
Riêng đối với các câu hỏi nhận xét, phân tích bảng số liệu nhận diện biểu đồ, ngoài kỹ năng tính toán, học sinh phải có tư duy liên hệ với kiến thức về Địa lý.
Về lý thuyết, đề thi có sự phân hóa rõ rệt, mức độ khó tăng dần. Kiến thức bao quát cả lớp 11 và lớp 12. Lớp 11 chủ yếu rơi vào phần vấn đề phát triển kinh tế xã hội của một số nước trên thế giới như: Trung Quốc, Nhật Bản và các nước ASEAN.
Đối với lớp 12, đề thi trải đều từ phần địa lý tự nhiên, dân cư, các ngành kinh tế và các vùng kinh tế, vấn đề biển đảo. ..Có thể nói, đề thi năm nay có kiến thức rộng, tránh việc học tủ, học lệch. Đề có đề cập đến vấn đề thực tiễn hiện nay như: Thực tiễn của các nước ASEAN, du lịch biển - đảo của nước ta và vấn đề mùa khô của Đồng bằng Sông Cửu Long.
Tuy nhiên, đề hơi dài yêu cầu học sinh phải có kỹ năng đọc hiểu và tổng hợp kiến thức nhanh.
Theo tôi, phổ điểm chủ yếu sẽ dao động từ 4 đến 6 điểm và sẽ rất ít điểm 9 – 10 nhưng chắc chắn không có điểm liệt đối với môn Địa lý. Với chất lượng đề thi năm nay, đảm bảo được hai mục tiêu là: Xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào đại học, cao đẳng. Do đó, các trường đại học hoàn toàn yên tâm có thể sử dụng kết quả của kỳ thi để xét tuyển. Minh Phong (ghi)
Kiến thức vững, thông minh mới đạt điểm 10
Nhận xét về đề thi Địa lý, cô Nguyễn Hải Yến – Giáo viên Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng cho biết: Nhìn chung, đề bám sát nội dung chường trình sách giáo khoa, phổ đề rộng trải khắp nội dung kiến thức của cả lớp 11 và 12.
So với đề thi năm trước, đề thi năm nay có nhiều câu vận dụng, tạo cho học sinh sự hứng thú trong làm bài.
 |
Nhiều học sinh nhận xét đề dễ vì ở mức độ để xét tốt nghiệp, những em biết đọc Atlat Địa lý là có thể làm được 5 điểm. Ngoài ra, những câu mang tính vận dụng, liên quan đến địa lý kinh tế, các nguồn lực phát triển vùng miền học sinh cũng có thể làm được.
Tuy nhiên, đề thi cũng thể hiện sự phân hóa khá rõ, và không dễ để kiếm điểm tuyệt đối. Đọc trong đề có thể thấy những câu hỏi có cụm từ “Nhân tố nào là chủ yếu…”, “mục đích chủ yếu của….”, “tác động chủ yếu…”, “nguyên nhân chính nào…”, học sinh rất khó để trả lời vì cả 4 phương án đều đúng. Các em cần tìm ra trong số đó đáp án nào chính xác nhất.
Với những câu hỏi này, học sinh nào nắm chắc kiến thức và thông minh mới có thể làm được. Ngọc Sơn (ghi)
Gắn với vấn đề thời sự biển đảo
Theo các giáo viên Tổ chuyên môn Địa lý - Hệ thống GD Hocmai nhận định: Đề thi Địa lý năm nay nhìn chung là an toàn, độ phân hóa ở mức hợp lý.
Từ câu 62 của đề thi bắt đầu có sự phân hóa (tức là 50% tổng số câu hỏi được dùng để xét tốt nghiệp, 50% số câu hỏi được dùng để phân loại trình độ thí sinh).
Năm nay là năm đầu tiên có sự xuất hiện nội dung của chương trình Địa lý 11 trong đề thi THPT quốc gia. Tỉ lệ câu hỏi thuộc chương trình Địa lý 11 là 20%, còn lại là các câu hỏi thuộc chương trình lớp 12. Các câu hỏi thuộc chương trình lớp 11 chủ yếu ở cấp độ nhận biết; thông hiểu không có câu hỏi vận dụng cao. Các câu hỏi lớp 11 tập trung vào chuyên đề Địa lí khu vực và quốc gia.
Đề thi vẫn sắp xếp theo thứ tự từ dễ đến khó nhưng ở mức tương đối. Các câu hỏi cực khó bắt đầu từ câu 75 đến 80. Các câu hỏi này chỉ nằm trong chương trình lớp 12, cụ thể là Địa lí kinh tế và Địa lí vùng kinh tế.
Số câu hỏi thực hành có xu hướng tăng, tỉ lệ cao hơn hẳn so với năm 2017 và đề tham khảo (15 câu thực hành, trong đó 11 câu Atlat).
So với đề thi năm 2017, đề thi không xuất hiện thêm các dạng câu hỏi mới, lạ và tương tự đề thi tham khảo Bộ GD&ĐT đã công bố hồi tháng 1/2018.
Đề thi đã nêu một vấn đề mang tính thời sự - vấn đề Biển đảo Việt Nam – cụ thể ở các câu (câu 68 – mã đề 302) nói về nhân tố để phát triển du lịch Biển đảo Việt Nam, (câu 43 – mã đề 301) – nói về ảnh hưởng của biển Đông với tự nhiên Việt Nam. Duyên Vũ (ghi)
Đề thi gần với thực tiễn và tăng câu hỏi thực hành
Nhận xét về đề thi Địa lý, cô giáo Lê Thị Luận, GV Trường THPT Hoằng Hóa 2 (Thanh Hóa) cho biết, đề thi năm nay có mức độ phân hóa khá cao và được sắp xếp theo mức độ từ dễ đến khó. Có 35% câu nhận biết (mức độ dễ), 20% câu thông hiểu (mức độ trung bình), 25% câu hỏi vận dụng thấp ( mức độ khó đòi hỏi học sinh cần linh hoạt trong tư duy), 20% câu vận dụng cao ( mức độ rất khó đòi hỏi học sinh phải rất linh hoạt, nhạy bén).
So với đề thi năm 2017, năm nay, đề thi môn Địa lí, số lượng câu hỏi phần thực hành các kỹ năng đã nâng lên là 15 câu. Đề thi đã hạn chế tối đa việc yêu cầu, sử dụng các số liệu và tránh những những nội dung không còn phù hợp giữa sách giáo khoa và thực tiễn. Đây là hướng đi đúng nhằm phát triển phẩm chất và năng lực cần có của học sinh.
Đề thi môn Địa lí đã đảm bảo việc kiểm tra đánh giá kiến thức của học sinh theo đặc thù môn Địa lí với hai phần kiến thức lí thuyết (25 câu) và kiến thức thực hành 15 câu (với các kỹ năng đọc, hiểu át lát và kỹ năng nhận xét bảng số liệu, biểu đồ).
Đề thi đảm bảo phù hợp với mục tiêu xét tốt nghiệp THPT (ở phần kiến thức nhận biết, thông hiểu) và phục vụ cho việc xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng năm 2018.
Cô Luận cho biết, phần lí thuyết có 25 câu (chiếm 62,5 %), phần thực hành về biểu đồ, bảng số liệu và Atlat có 15 câu (chiếm 37,5 %). Các câu hỏi phần biểu đồ cách hỏi được đa dạng hóa: xác định nội dung, nhận xét và xác định dạng biểu đồ. Các câu hỏi Atlat cũng trải rộng khắp các trang: Atlat hành chính, tự nhiên, dân cư đến các trang Atlat kinh tế. Bảng số liệu có đầy đủ cả số liệu về Việt Nam (chương trình lớp 12) và số liệu của thế giới (chương trình lớp 11).
Các câu hỏi được diễn đạt ngắn gọn, đầy đủ, rõ ràng. Các biểu đồ, bảng số liệu được trình bày khoa học, dễ đọc. Các câu hỏi này rơi vào các chuyên đề: Địa lí các vùng kinh tế, địa lí các ngành kinh tế….., đặc biệt không có câu khó rơi vào phần kiến thức lớp 11.
Đề thi năm nay tăng tỉ lệ các câu hỏi liên quan đến rèn luyện kĩ năng cho học sinh (từ 25% lên 37,5%), giảm các câu hỏi lý thuyết. Điều này sẽ tăng cường việc rèn luyện các kĩ năng Địa lí cho học sinh, tránh việc ghi nhớ kiến thức một cách máy móc, tăng hứng thú đối với người học. Trịnh Huyền (ghi)
