Kim Jong Un và Jang Song Thaek bên linh xa cố Chủ tịch Kim Jong Il |
(GD&TĐ) - Ngày 9/12, CHDCND Triều Tiên đã chính thức thừa nhận việc thanh trừng Jang Song Thaek - Phó Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng, nhân vật số 2 và là người chú rể của nhà lãnh đạo Kim Jong Un. Việc thanh trừng Jang Song Thaek được công khai trên truyền hình cho thấy, để củng cố quyền lực của mình nhà lãnh đạo Kim Jong Un không trừ bất cứ ai. Cả Seoul và Bắc Kinh đều lo ngại rằng cuộc chiến giành quyền lực trong giới tinh hoa ở CHDCND Triều Tiên có thể làm mất ổn định trên bán đảo Triều Tiên.
Thêm một “Hồng y màu xám” ra đi
Theo KCNA, Jang Song Thaek đã bị bắt ngay trong cuộc họp Bộ Chính trị mở rộng của Đảng Lao động Triều Tiên vào sáng 8/12. Ông Jang bị khép tội lạm dụng quyền hạn, cản trở chính phủ trong việc kiểm soát các khu vực kinh tế quan trọng, tham nhũng, quan hệ bất chính và có lối sống sa đọa… Tất cả những hành động của Jang Song Thaek đã “gây phương hại nghiêm trọng cho Đảng và cách mạng”.
Jang Song Thaek (67 tuổi) được coi là nhân vật số 2 trong giới chính trị tinh hoa ở CHDCND Triều Tiên hiện nay. Ông là phu quân của ái nữ duy nhất của lãnh tụ Kim Nhật Thành, bà Kim Kyong Hui - em gái của lãnh tụ Kim Jong Il.
Còn nhớ, cựu Chủ tịch Kim Jong Il rất ưu ái Jang Song Thaek. Khi ông bị đột quỵ, chính Jang Song Thaek là người thay ông lãnh đạo đất nước. Kể từ khi Kim Jong Un chập chững lên nắm quyền, chính Jang Song Thaek là người luôn túc trực bên cháu để chỉ bảo mọi điều.
Tuy nhiên, báo “Jungang Ilbo” trích nguồn tin từ Chính phủ Hàn Quốc cho biết, việc Jang Song Thaek tháp tùng Kim Jong Un trong các sự kiện quan trọng của đất nước đã thay đổi theo thời gian. Nếu năm 2012, Jang Song Thaek có 106 lần tháp tùng Kim Jong Un tham dự những sự kiện quan trọng ở Triều Tiên thì sang năm 2013, con số đó chỉ có 49 lần.
Theo báo “Chosun Ilbo” (Hàn Quốc) thì việc thanh trừng Jang Song Thaek đã được lên kế hoạch cẩn thận từ trước. Theo Cơ quan Tình báo Quốc gia Hàn Quốc thì hai trợ lý thân cận của Jang Song Thaek là Ri Yong Ha và Jang Soo Kil đã bị tử hình từ giữa tháng 11. Việc thanh trừng Jang Song Thaek mới đây chỉ là động thái hoàn tất chiến dịch mà thôi.
Ngay sau khi bị bắt, tên tuổi và hình ảnh của Jang Song Thaek bị dỡ khỏi các phương tiện truyền thông của CHDCND Triều Tiên. Jang Song Thaek đã bị loại khỏi lịch sử của đất nước này.
Việc bắt giữ Jang Song Thaek không phải là hành động đầu tiên trong chiến dịch thanh trừng các “Hồng y màu xám” của nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong Un.
Theo báo cáo của Bộ Thống nhất Hàn Quốc, trong vòng chưa đầy 2 năm lãnh đạo đất nước, Kim Jong Un đã thay thế 97 trong 218 lãnh đạo cao nhất của Đảng, Chính phủ và Quân đội Triều Tiên. Đặc biệt, trong 7 quan chức cấp cao được cố Chủ tịch Kim Jong Il ủy thác vai trò “nhiếp chính” cho Kim Jong Un đã có hơn một nửa bị thanh trừng.
Dư luận thế giới nói gì?
Việc thanh trừng Jang Song Thaek thu hút sự quan tâm đặc biệt của thế giới trong những ngày qua. Hãng RIA - Novosti của Nga nhận định: Cái gật đầu cho việc loại bỏ ông chú của mình, Kim Jong Un đã gửi một thông điệp rõ ràng rằng bất kỳ ai, kể cả những thành viên trong gia đình đều có thể trở thành người không tin tưởng.
Giáo sư ĐH Kookmin ở Seuol Andrew Lankov cho rằng Kim Jong Un đã quá ngán ngẩm với các “Hồng y màu xám” do cha mình để lại. “Đối với “cậu bé” 30 tuổi, lãnh đạo đất nước với đội ngũ tùy tùng như vậy là hết sức khó khăn, về nguyên tắc là không thể” - Andrew Lankov kết luận.
Trả lời báo “Độc lập”, Trưởng phòng nghiên cứu Hàn Quốc và Mông Cổ thuộc Viện Phương Đông (Nga) Alexandr Voronsov khẳng định: Để củng cố vị thế “ông chủ” của mình và để thoát khỏi vòng cương tỏa của các “Hồng y màu xám”, Kim Jong Un đã bất chấp tất cả. Việc thanh trừng Jang Song Thaek là “sự kiện đáng báo động” - Báo Chosun Ilbo cho hay.
Tại cuộc họp nội các gần đây, Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye lo ngại việc Kim Jong Un loại bỏ nhân vật số 2 Jang Song Thaek có thể dẫn đến bất ổn trong quan hệ hai miền Nam - Bắc Triều Tiên. Với Trung Quốc, Jang Song Thaek được đánh giá là biểu tượng của đổi mới kinh tế và là nhân vật thân cận của Bắc Kinh.
Trung Quốc coi Jang Song Thaek là “người trưởng thành đáng tin cậy” có thể giám sát nhà lãnh đạo trẻ Kim Jong Un. Trong chiến lược xây dựng CHDCND Triều Tiên thành “bức tường thành” ngăn chặn sự hiện diện của Mỹ ở Bán đảo Triều Tiên, mất Jang Song Thaek, Bắc Kinh như mất “cánh tay phải”.
Chính vì vậy, dư luận không mấy ngạc nhiên khi mấy ngày nay, báo chí Trung Quốc ra sức kêu gọi chính phủ nước này “triệu hồi khẩn cấp” Kim Jong Un sang Bắc Kinh để đảm bảo ổn định lâu dài cho Triều Tiên và củng cố quan hệ chiến lược giữa hai nước.
Anh Phương (TH)