Tuy nhiên, thế giới sẽ bước sang năm mới 2021 trong bối cảnh cuộc cách mạng xe không người lái giậm chân tại chỗ.
Đầu tư bị đình trệ
Vì đại dịch Covid-19, Ford đã hoãn ra mắt dịch vụ taxi tự lái ít nhất đến năm 2022. Trong khi Uber, dịch vụ gọi taxi bằng ứng dụng di động, lên kế hoạch cho robotaxis (taxi tự lái), các chuyên gia thừa nhận thách thức của dự án này là lớn hơn dự kiến.
Vào những tuần cuối cùng của năm 2020, Uber đã quyết định từ bỏ kế hoạch về robotaxis (taxi tự lái). Trước đó, đây là một trong những công ty taxi quan tâm và đầu tư nhiều nhất cho dự án này. Uber đã bán bộ phận nghiên cứu xe tự hành cho tập đoàn Aurora trong thỏa thuận trị giá 4 tỷ USD, bằng một nửa giá trị của bộ phận này vào năm 2019.
Dara Khosrowshahi, Giám đốc điều hành Uber, khẳng định quyết định bán bộ phận không có nghĩa công ty mất niềm tin vào phương tiện tự lái. Tuy nhiên, ông thừa nhận rất khó tin tưởng vào lời hứa về một công nghệ giúp cải thiện cuộc sống của con người nhờ phương tiện giao thông an toàn, dễ tiếp cận và thân thiện với môi trường.
Ở những nơi khác, dự án xe không người lái cũng đang bị đình trệ. Tương tự Uber, năm 2018, Công ty taxi Addison Lee đã ký kết với công ty phần mềm xe tự lái Oxbotica, trực thuộc Đại học Oxford, để phủ sóng robotaxis trên đường phố London năm 2021.
Tuy nhiên, thoả thuận lặng lẽ bị hủy bỏ vào tháng 3/2020. Liam Griffin, Giám đốc điều hành Addison Lee, tuyên bố: “Những chiếc xe không người lái nên để dành cho các nhà sản xuất. Nó không nằm trong kế hoạch hiện tại của chúng tôi”.
Waymo, dự án xe tự lái của Google, gần như đi đầu trong việc phát triển xe tự lái. Công ty đã khiến cả thế giới kinh ngạc với những thước phim giới thiệu về xe tự lái nhưng các bước triển khai vào thực tế chưa thực sự nổi bật.
Vào tháng 10/2020, công ty thông báo những chiếc xe không người lái sẽ được đưa vào hoạt động trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, phạm vi di chuyển của xe chỉ giới hạn ở các vùng ngoại ô đầy nắng của Phoenix, Arizona, nơi từng cm đều được thiết lập trên bản đồ máy tính của Waymo.
Giáo sư Nick Reed, nhà tư vấn vận tải, người từng thực hiện các cuộc thử nghiệm về xe tự lái tại Anh, dự đoán trong vòng năm năm tới, xe không người lái vẫn có thể hoạt động trên đường cao tốc nếu các làn đường được đánh dấu rõ ràng, các phương tiện cơ giới đi cùng chiều bị hạn chế.
Nhìn lại quá khứ, Reed cho biết dự án xe không người lái đã được triển khai và phát triển đến 90%. Một trong những ưu điểm của phương tiện này là được con người thiết kế gần như hoàn toàn.
Việc sử dụng xe tự lái sẽ có hiệu quả hơn ô tô thông thường, giúp giảm tắc nghẽn. Tuy nhiên, khi thời tiết không bình thường như mưa, tuyết, sương mù, việc xe không người lái có thể hoạt động an toàn vẫn là thách thức lớn đối với các nhà sản xuất.
Thử thách
Mike Hawes, Giám đốc điều hành Hiệp hội các nhà sản xuất và kinh doanh ô tô cho biết, trên toàn thế giới, Covid-19 đã trì hoãn việc thử nghiệm và ra mắt các phương tiện tự động, được kết nối. Nhưng Hệ thống giữ làn đường tự động (ALKS) vẫn có thể được thử nghiệm và triển khai vào năm 2021 dựa trên quy định chung liên quan đến các phương tiện giao thông tự hành do Ủy ban Kinh tế Liên Hợp Quốc về châu Âu ban bố.
Theo Hawes, ALKS là phiên bản đầu tiên của công nghệ lái xe tự động, có thể ngăn chặn khoảng 47.000 vụ tai nạn nghiêm trọng trong thập kỷ tới đồng thời tạo ra 420.000 việc làm mới. Hệ thống dự kiến sẽ được áp dụng trên các đường cao tốc tại Anh trong năm 2021 dù các công ty bảo hiểm đang cố gắng thuyết phục chính phủ từ bỏ hoạt động này.
Những lo ngại dấy lên sau khi ô tô tự lái của Uber đâm chết một người đi bộ tại bang Arizona vào năm 2018. Vụ việc đã làm suy giảm lòng tin của công chúng về mức độ an toàn của xe tự lái. Các công ty không tập trung vào sản xuất mà chuyển sang ưu tiên cho vấn đề an toàn.
Chẳng hạn, các xe không tự lái vẫn sẽ hỗ trợ tài xế đi kèm dù người này gần như không phải động tay vào vô lăng. Tuy nhiên, bất chấp những nghiên cứu của Tesla hay việc Apple vẫn bí mật phát triển xe tự lái cá nhân vào năm 2024, luật pháp các nước khó có thể cho phép lái xe rời tay khỏi vô lăng.
Như Christian Wolmar, tác giả cuốn sách “Driverless Cars: On the road to nowhere?” (Tạm dịch: Xe không người lái: Trên con đường đi tới đâu?), đánh giá những vấn đề của xe không người lái như sự chấp nhận của xã hội, an ninh mạng, chi phí vẫn chưa được giải quyết.
“Mọi người không muốn thay thế chiếc xe đậu trước cửa nhà bằng một ứng dụng, nó không phải khái niệm khả thi. Tôi nghĩ rằng, ngày càng nhiều người hoài nghi về mô hình này”, Wolmar cho biết.
Paul Newman, Giáo sư tại Đại học Oxford, làm việc tại Oxbotica nhận xét ô tô là thị trường rộng lớn nhưng cũng là thị trường khó chuyển đổi nhất. Các nhà nghiên cứu và phát triển ô tô không người lái từng dự đoán đưa công nghệ này vào thực tế trong sáu tháng tới nhưng hiện tại, điều này là rất khó.
