Theo đó, Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 có 5 bài thi, trong đó 3 bài thi độc lập là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và 2 bài thi tổ hợp là Khoa học tự nhiên (gồm các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học), Khoa học xã hội (gồm các môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân).
Để tạo thuận lợi cho nhà trường và học sinh có định hướng ôn tập, Bộ GD&ĐT công bố đề thi tham khảo tương ứng với 9 môn thi thuộc 5 bài thi.
Đón nhận và nghiên cứu đề tham khảo, đa số giáo viên và học sinh bày tỏ sự vui mừng về việc Bộ đã công bố đúng hẹn và kịp thời. Tính từ thời điểm Bộ công bố đến thời gian dự kiến lịch thi tốt nghiệp, nhà trường và học sinh có hơn 3 tháng, khá yên tâm cho công tác dạy học, ôn tập.
Nhiều hiệu trưởng cho biết học sinh vừa hoàn thành thi giữa kỳ, có đề thi tham khảo vào dịp này trường sẽ chủ động thời gian để hướng dẫn các em làm quen với định dạng đề qua các bài kiểm tra, thi cuối kỳ II, cũng như sẽ tổ chức 1 - 2 đợt thi thử.
Lứa học trò tốt nghiệp năm 2021 đã trải qua hai đợt tạm ngừng đến trường nhưng không dừng việc học, do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Chia sẻ với điều kiện học tập từ xa, trực tuyến của học sinh trong bối cảnh phòng dịch, Bộ GD&ĐT đã định dạng đề thi ở mức độ vừa sức và có sự tương đồng về cấu trúc và nội dung so với đề thi các năm trước.
Theo cấu trúc đề thi tham khảo, phần lớn nội dung đề thi bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng cơ bản trong chương trình THPT chủ yếu lớp 12. Nội dung đề thi không ra vào phần kiến thức đã giảm tải, bao gồm cả nội dung trong chương trình lớp 11 và 12.
Như trong đề thi tham khảo môn Toán, các câu hỏi thuộc lớp 11 không có câu ở mức độ vận dụng, vận dụng cao, đúng với tinh thần tinh giản do tình hình dịch bệnh năm 2020 ảnh hưởng đến vấn đề học tập của học sinh khối 11. Ở đề thi môn Văn, xu hướng giảm tải khá rõ khi gia tăng câu hỏi nhận biết so với các kỳ thi trước đây.
Mặc dù, định dạng đề thi hướng đến mục đích chính là xét công nhận tốt nghiệp THPT nhưng đề tham khảo 2021 vẫn duy trì một tỉ lệ câu hỏi có độ khó cao hơn nhằm mục đích phân hóa học sinh, tạo điều kiện cho các trường ĐH, CĐ sử dụng kết quả thi làm cơ sở tuyển sinh.
Các đề thi tham khảo bài thi Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội có 75% số câu hỏi ở mức độ nhận biết và thông hiểu, 25% còn lại ở mức độ vận dụng và vận dụng cao thuộc dạng khó và rất khó. Với định dạng đề này việc học sinh đạt 6 - 7 điểm không khó nhưng để có được điểm 9 - 10 phải thực sự xuất sắc.
Nhiều trường ĐH, CĐ dành tỷ lệ lớn chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển bằng kết quả thi tốt nghiệp THPT cho biết khá yên tâm về sự phân hóa này.
Sau việc ban hành quy chế thi với tinh thần xuyên suốt giữ sự ổn định, giờ đây, với việc công bố kịp thời đề tham khảo có định dạng hợp lý, khoa học, Bộ GD&ĐT một lần nữa tạo sự thuận lợi nhất cho giáo viên và học sinh trong dạy học, các trường ĐH-CĐ yên tâm trong xét tuyển.
Những chính sách, định hướng khởi đầu nhận được nhiều sự đồng thuận có ý nghĩa to lớn, không chỉ tạo nền tảng vững chắc mà còn củng cố thêm niềm tin của ngành và xã hội vào sự thành công của kỳ thi sắp tới.
