Tài liệu của phụ huynh học sinh cung cấp cho Báo GD&TĐ cho thấy Công ty TNHH thương mại và xây dựng Vũ Bách (sau đây gọi tắt là Công ty Vũ Bách) trong 3 năm trở lại đây, liên tiếp trúng hàng loạt những gói thầu có giá trị lớn trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Đáng nói, dẫu “bách phát, bách trúng”, nhưng ở nhiều gói thầu Công ty Vũ Bách chỉ tiết kiệm ngân sách Nhà nước ở tỷ lệ dưới 1%.
Nhà thầu quen
Công ty Vũ Bách từng tham gia 70 gói thầu, trong đó trúng 68 gói, trượt 2 gói với tổng giá trị trúng thầu là 1.122.908.328.456 đồng.
Đáng chú ý, trong vòng 3 năm trở lại đây, Công ty Vũ Bách được biết đến là một nhà thầu “bách phát, bách trúng” tại tỉnh Hải Dương khi liên tiếp trúng nhiều gói thầu có giá trị lớn. Song, những gói thầu có sự tham gia của đơn vị này lại cho thấy tỷ lệ tiết kiệm ngân sách đang ở mức rất thấp (dưới 1%).
Gần đây nhất, ngày 19/12/2022, tại gói thầu số 08: “Thi công đường dẫn cầu Đồng Việt kết nối Quốc lộ 37, thành phố Chí Linh” có giá dự toán 245,083 tỉ đồng. Liên danh Công ty Vũ Bách, Công ty Cổ phần vật liệu xây dựng Côn Sơn, Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Việt Hoa… trúng thầu với giá 243,052 tỉ đồng, tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hơn 2 tỉ đồng, tương đương tỷ lệ tiết kiệm khoảng 0,82%.
Trước đó, ngày 6/11/2020, Công ty Vũ Bách cùng liên danh trúng gói thầu số 01: “Thi công xây dựng công trình” của Ban Quản lý dự án (BQLDA) tỉnh Hải Dương với giá hơn 42,632 tỉ đồng, giá dự toán hơn 42,732 tỉ đồng. Tỷ lệ tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hơn 100 triệu đồng, tương đương với khoảng 0,23%.
Tiếp đến ngày 13/11/2020, liên danh Công ty Vũ Bách, Công ty Cổ phần chế tạo bơm Hải Nam đã trúng gói thầu số 09: “Thi công xây dựng, cung cấp và lắp đặt thiết bị công trình khu đầu mối trạm bơm Ngọc Tân” của BQLDA tỉnh Hải Dương có giá dự toán là 45,160 tỉ đồng, giá trúng thầu của liên danh này là 44,716 tỉ đồng, tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước là hơn 443 triệu đồng, tương đương hơn 0,98%.
Với tình trạng tiết kiệm tương tự, ngày 24/12/2021, ông Nguyễn Hoài Long, Giám đốc BQLDA tỉnh Hải Dương phê duyệt cho Công ty Vũ Bách trúng liền hai gói thầu.
Trong đó, gói thầu số 05: “Thi công xử lý cấp bách cống Nhạn tại K31+780 đê tả sông Luộc và tuyến đê tả sông Luộc đoạn từ K40+550 - K42+450, huyện Ninh Giang” có giá dự toán là 14,679 tỉ đồng. Công ty này đã trúng thầu với giá hơn 14,564 tỉ đồng, tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước hơn 114 triệu đồng, đạt tỷ lệ tiết kiệm 0,78%.
Với gói thầu còn lại là gói thầu số 08: “Thi công xử lý cấp bách cống Thượng Đỗ tại K2+164 đê hữu sông Kinh Môn và cống Thiện Đáp tại K8+764 đê tả sông Rạng, huyện Kim Thành”, giá dự toán là 10,12 tỉ đồng, giá trúng thầu của Công ty Vũ Bách là 10,016 tỉ đồng. Tiết kiệm được hơn 104 triệu đồng cho ngân sách Nhà nước với tỷ lệ tiết kiệm khoảng 1%.
“Nhận” thầu lớn, lợi nhuận thấp
Thực tế, trong những năm qua, kết quả lựa chọn nhà thầu ở nhiều gói thầu xây lắp cho thấy, số lượng gói thầu có giá trúng thầu sát giá gói thầu rất nhiều. Và trong những gói thầu này, doanh nghiệp trúng thầu thường là các nhà thầu “quen” với chủ đầu tư/bên mời thầu, với tần suất trúng thầu rất lớn.
Ngược lại, một số gói thầu lựa chọn nhà thầu qua mạng có sự tham dự của nhiều nhà thầu, mức độ cạnh tranh rất cao, giảm giá có thể lên tới gần 20%.
Có nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến tính cạnh tranh, hiệu quả của công tác đấu thầu ở địa phương như: Điều kiện địa lý nơi thực hiện gói thầu không thuận lợi, không thu hút được nhiều nhà thầu; ở cấp địa phương tỷ lệ gói thầu quy mô nhỏ thuộc hạn mức chỉ định thầu lớn, nên chủ yếu áp dụng chỉ định thầu, dẫn đến giảm giá thấp…
Tuy nhiên, với những gói thầu đấu thầu rộng rãi thông thường mà tỷ lệ tiết kiệm chỉ dưới 1% thì trong nhiều trường hợp là rất đáng lưu ý.
Nếu tính dựa trên các gói thầu có công bố giá dự toán hoặc giá gói thầu, tỷ lệ chào giá thấp nhất khi tham gia của Công ty Vũ Bách hiện là 99,76%. Tỷ lệ trung bình giá trúng thầu so với giá dự toán là 98,62%.
Trong suốt quá trình đấu thầu, Công ty Vũ Bách từng đấu với 11 nhà thầu trong 9 gói thầu và thắng 8 gói. Đã từng liên danh với 23 nhà thầu trong 23 gói thầu, thắng thầu 22 gói và chỉ thua 1 gói.
Theo tài liệu của phóng viên, Công ty Vũ Bách được thành lập vào tháng 3/2008 có địa chỉ trụ sở tại số nhà 46 Quyết Thắng, phường Phạm Ngũ Lão, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương. Người đại diện theo pháp luật là bà Mạc Thị Thuý Nhàn, sinh năm 1984. Công ty hoạt động chính trong lĩnh vực xây dựng nhà để ở.
Dữ liệu tài chính cho thấy, tổng tài sản đến cuối năm 2021 của Công ty Vũ Bách đạt 177,5 tỉ đồng, tăng 75% so với đầu năm và gấp 4,4 lần cuối năm 2017. Trong năm 2021, công ty đã thực hiện tăng vốn khủng lên 100 tỉ đồng. Đây là nguồn tài trợ chính đẩy tài sản tăng vọt trong khi nợ phải trả chỉ tăng nhẹ lên hơn 81 tỉ đồng.
Với quy mô lớn, doanh thu của Công ty Vũ Bách cũng khá cao, thậm chí đỉnh điểm còn đạt gần 130 tỉ đồng trong năm 2020. Tuy nhiên, đến năm 2021, doanh thu của công ty này đã quay đầu giảm mạnh gần 30% xuống dưới 90 tỉ đồng.
Dù doanh thu ghi nhận ở mức tương đối lớn, nhưng lợi nhuận của Công ty Vũ Bách lại có phần không tương xứng khi chỉ đạt vài chục triệu đến hơn 1 tỉ đồng trong giai đoạn 2018 - 2021.
Thậm chí, năm 2017 trước đó, công ty còn lỗ ròng 4,5 tỉ đồng. Lỗ luỹ kế khiến vốn chủ sở hữu vào cuối năm chỉ đạt 96,1 tỉ đồng trong khi vốn điều lệ đã được nâng lên mức 100 tỉ đồng.
