Vụ đấu giá 194 ha cao su
Theo nội dung vụ việc, ngày 20/7/2021, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (Tập đoàn Cao su Việt Nam) có quyết định về việc phê duyệt kế hoạch thanh lý vườn cây cao su để tái canh năm 2022 với diện tích 6.313,36 ha. Theo quyết định nói trên, Công ty Cổ phần Cao su Đồng Phú (Công ty Đồng Phú) có 593,82 ha được thanh lý 2021 tái canh 2022.
Ngày 6/10/2021, Công ty TNHH Tư vấn và Thẩm định giá Phương Nam có chứng thư thẩm định giá xác định giá của 34 lô cây cao su thanh lý thuộc 5 nông trường của Công ty Đồng Phú.
Đến ngày 26/10/2021, Công ty Đồng Phú có thông báo lựa chọn đơn vị tổ chức đấu giá. Theo thông báo nói trên, tài sản đấu giá là vườn cây cao su, diện tích 194 ha và giá khởi điểm là hơn 49 tỷ đồng.
Thông báo nói trên được đăng tải trên một đài phát thanh và một tờ báo. Ngoài ra, Công ty Đồng Phú không thực hiện việc đăng thông báo trên Cổng thông tin điện tử quốc gia về Đấu giá tài sản.
Ngày 1/11/2021, Công ty đấu giá hợp danh Bắc Trung Nam (Công ty Bắc Trung Nam) có đơn xin dự xét chọn tổ chức bán đấu giá. Cùng ngày, Công ty Đồng Phú tổ chức chấm, xét duyệt hồ sơ lựa chọn tổ chức đấu giá và thống nhất lựa chọn Công ty Bắc Trung Nam là đơn vị tổ chức đấu giá.
Ngày 4/11/2021, Công ty Đồng Phú và Công ty Bắc Trung Nam ký Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản số 127/2021/BTN-CSĐP (sau đây gọi tắt là Hợp đồng dịch vụ đấu giá). Trong đó có nội dung, 11 lô cao su với tổng diện tích là 193,37 ha, giá khởi điểm gần 41 tỷ đồng và bước giá là 100 triệu đồng.
Công ty Bắc Trung Nam sau đó đã có thông báo bán đấu giá và có 25 khách hàng đăng ký tham gia đấu giá và nộp tiền đặt trước.
Đến ngày 22/11/2021, Công ty Bắc Trung Nam tổ chức cuộc đấu giá trực tuyến dưới sự điều hành của ông Lê Anh Linh và sự tham gia của 25 khách hàng với giá khởi điểm là gần 41 tỷ đồng.
Qua 117 lần trả giá (39 lần trả giá hợp lệ, 78 lần trả giá bị từ chối), Công ty cổ phần gỗ Bình Định là đơn vị trúng đấu giá với giá trúng là gần 62 tỷ đồng.
Trong các ngày 22 và 23/11/2021, Công ty Bắc Trung Nam thực hiện chuyển khoản hoàn trả tiền đặt trước cho các khách hàng không trúng đấu giá. Đến ngày 1/12/2021, Công ty cổ phần gỗ Bình Định đã nộp gần 56 tỷ đồng tiền mua tài sản vào tài khoản Công ty Đồng Phú.
Công ty Bắc Trung Nam nói gì về việc thu tiền khách hàng đăng ký tham gia đấu giá?
Sau khi Công ty Bắc Trung Nam tổ chức cuộc đấu giá, có một số cá nhân, tổ chức có đơn khiếu nại, tố cáo và báo chí phản ánh với nội dung cuộc bán đấu giá nói trên có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Trong đó có việc Công ty Bắc Trung Nam thu số tiền chi phí đăng ký tạo tài khoản, duy trì tài khoản và tiền đấu giá thử nghiệm là trái pháp luật.
Cụ thể, theo tài liệu mà GD&TĐ có được, trong tổng số 25 khách hàng đăng ký tham gia đấu giá, có 8 khách hàng nộp số tiền 2,5 triệu đồng vào tài khoản của Công ty Bắc Trung Nam với nội dung: “Nộp tiền đăng ký tài khoản và tiền duy trì tài khoản”.
11 khách hàng nộp số tiền 1 triệu đồng vào tài khoản của Công ty Bắc Trung Nam với nội dung: “Chuyến tiền đăng ký tham gia đấu giá thử nghiệm”. Như vậy, việc Công ty Bắc Trung Nam thu tiền đăng ký, duy trì tài khoản và đấu giá thử nghiệm của một số khách hàng tham gia theo hợp đồng dịch vụ đấu giá ký với Công ty Đồng Phú là có thật.
Liên quan đến nội dung này, Công ty Bắc Trung Nam đã có giải trình cho việc thu các khoản tiền nói trên. Cụ thể, về khoản thu đăng ký, duy trì tài khoản, Công ty Bắc Trung Nam cho biết không ép khách hàng phải đóng số tiền này.
“Công ty chỉ thu phí tạo tài khoản, duy trì tài khoản đối với khách hàng tự nguyện và hoàn toàn là thỏa thuận dân sự rất bình thường. Ngoài ra, người nộp tiền nói trên còn được hưởng các quyền lợi như không phải làm thủ tục đăng ký tài khoản cho các lần đăng ký đấu giá sau; vào hệ thống đấu giá trực tuyến bất cứ lúc nào; được cung cấp tài liệu về cuộc đấu giá qua email khi có yêu cầu; sau 12 tháng nếu khách hàng tham gia đấu giá 1-5 cuộc đấu giá thì đến công ty làm thủ tục nhận lại số tiền duy trì tài khoản; được công ty gọi điện nhắc nhỏ vào điểm danh trước giờ mở cuộc đấu giá để tránh bị mất tiền đặt trước...”, Công ty Bắc Trung Nam giải trình.
Về khoản tiền thu để đấu giá thử nghiệm, Công ty Bắc Trung Nam giải trình vào ngày 17/11/2021 (trước ngày mở cuộc đấu giá), công ty tổ chức cuộc đấu giá thử nghiệm.
Công ty có nhắn tin qua Zalo cho các khách hàng đăng ký tham gia đấu giá với nội dung: “Bên anh tổ chức cuộc đấu giá thử nghiệm ngày 17/11, ai tham gia thì ủng hộ 1 triệu nhé”.
Cuộc đấu giá thử nghiệm có 22 khách hàng tham gia. Trong đó, có 12 người nộp số tiền 1 triệu đồng. Công ty Bắc Trung Nam giải trình rằng việc thu số tiền 1 triệu đồng là thỏa thuận dân sự giữa các bên, trên tinh thần tự nguyện, không ép buộc, kể cả người không nộp số tiền 1 triệu đồng vẫn được tham gia đấu giá thử nghiệm.
Qua thanh tra, cơ quan chức năng cho rằng khoản tiền phí đăng ký, duy trì tài khoản đấu giá trực tuyến (2,5 triệu đồng) và khoản tiền thu để đấu giá thử nghiệm (1 triệu đồng) không có trong thù lao đấu giá, chi phí đấu giá được quy định tại hợp đồng dịch vụ đấu giá ký kết giữa Công ty Bắc Trung Nam và Công ty Đồng Phú. Công ty Bắc Trung Nam thỏa thuận và tự thu các khoản tiền nói trên từ khách hàng.
Tuy nhiên, qua thanh tra, cơ quan chức năng cũng cho rằng, chưa đủ căn cứ xác định Công ty Bắc Trung Nam có hành vi ép buộc các khách hàng tham gia đấu giá nộp các khoản tiền nói trên.
Bên cạnh đó, pháp luật về đấu giá tài sản hiện nay chưa có quy định cấm tổ chức đấu giá thu khoản tiền để duy trì hệ thống đấu giá trực tuyến và tổ chức đấu giá thử nghiệm.
“Do vậy, trường hợp các bên có tranh chấp về việc thu nộp các khoản tiền nói trên sẽ giải quyết theo quy định pháp luật dân sự”, kết luận thanh tra nêu rõ.
Tuy nhiên, cơ quan Thanh tra Bộ Tư pháp cho biết đơn vị này sẽ kiến nghị cơ quan điều tra tiếp tục xác minh làm rõ về việc có hay không có hành vi Công ty Bắc Trung Nam ép buộc các khách hàng đăng ký tham gia đấu giá nộp các khoản tiền trên.
