Tuy nhiên, không phải chờ đến ngày này mà từ đầu năm đến nay, do nhu cầu xây dựng tăng, cùng với tâm lý “găm” hàng trước ngày áp thuế nên giá thép xây dựng trên thị trường tăng vùn vụt khiến khách hàng không khỏi lo ngại giá thép có thể sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới nếu Bộ Công Thương không có biện pháp kịp thời...
Tăng chóng mặt
Giá thép liên tục tăng mạnh, ngày hôm sau cao hơn ngày hôm trước, thậm chí có cửa hàng còn tăng theo giờ... với mức tăng phổ biến là vài trăm ngàn để cả triệu đồng/tấn thép xây dựng so với thời gian cuối tháng 1 và tháng 2.
Ông Hồ Nghĩa Dũng - Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, hiện giá nguyên vật liệu để sản xuất thép như phôi thép, thép phế... đều tăng so với đầu năm 2016. Cụ thể, giá thép phế đã tăng từ 15 - 20 USD/tấn (tăng khoảng 10%). Trong khi đó, giá phôi thép tăng 10 - 15 USD/tấn, (tăng khoảng 8%). Điều này khiến giá thép thành phẩm phục hồi từ đầu tháng 2 tới nay.
“Giá thép tăng trong những ngày qua do nhiều nguyên nhân. Cụ thể, giá nguyên liệu thép trên thế giới đang đà tăng mạnh nên thép thành phẩm nhích giá lên là điều dễ hiểu. Thêm vào đó, trước đây Trung Quốc bán phá giá, thép Trung Quốc vào Việt Nam có giá rất rẻ nên để cạnh tranh, giữ thị phần, doanh nghiệp (DN) thép trong nước đã phải giảm giá rất sâu” - ông Dũng nói.
Khảo sát trên thị trường, giá bán thép tại các cửa hàng trên phố Đê La Thành (Đống Đa - Hà Nội) đã tăng khá mạnh so với năm 2015. Theo anh Nguyễn Mạnh Hưng - chủ một cửa hàng sắt thép, vật liệu xây dựng thì lượng hàng tiêu thụ thời gian gần đây tăng khá cao, khoảng 20 - 30% so với năm ngoái. Giá bán thép trên thị trường (ngày 21/3) dao động khoảng 12,5 - 12,7 triệu đồng/tấn. Trong khi chỉ trước đó vài ngày, giá thép chỉ 10,5 - 10,8 triệu đồng/tấn.
Một nguyên nhân khác được các chủ hàng nhận định, do giá bán thép sẽ bị áp thuế tự vệ tạm thời, tâm lý lo ngại giá nhập hàng đầu vào sẽ bị đẩy lên cao, nên nhiều đại lý, cửa hàng đã mua tích trữ hàng từ những tuần trước. Điều này cũng khiến giá thép thời gian này tăng mạnh.
Cần có biện pháp để bình ổn được thị trường
Ông Hồ Nghĩa Dũng cho biết, trước thời điểm áp thuế tự vệ tạm thời, giá thép 2 tháng đầu năm 2016 đã tăng nhẹ do nhu cầu xây dựng trong nước tốt. Sản xuất, tiêu thụ thép dài vẫn giữ được mức sản lượng khá cao. Cụ thể, sản xuất các sản phẩm thép của DN thành viên hiệp hội đạt gần 1,17 triệu tấn, tăng 69% so với cùng kỳ năm 2015; bán hàng sản phẩm thép đạt gần 920.000 tấn, tăng hơn 70% so với cùng kỳ 2015.
“Trong 2 tháng tới, khi bước vào mùa khô, nhu cầu thép xây dựng sẽ tiếp tục tăng trưởng, cùng với tâm lý tích trữ, đầu cơ do việc áp thuế tự vệ thương mại, dự kiến giá thép sẽ tiếp tục tăng nhẹ. VSA khuyến nghị, các DN sản xuất phôi thép và thép dài trong nước một cách ổn định, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh, để bình ổn thị trường thép trong nước.
Cùng với đó, các DN cần tiếp tục hợp tác với các cơ quan Nhà nước và hiệp hội, cung cấp thêm các chứng cứ, tài liệu, số liệu sản xuất kinh doanh... nhằm đánh giá tổng thể về vụ việc để có kết luận cuối cùng của Bộ Công Thương. Điều này sẽ giúp đưa ra kết luận có lợi cho các DN sản xuất và nhập khẩu trong ngành thép” - ông Dũng nói.
Biện pháp áp dụng thuế tự vệ tạm thời chính thức có hiệu lực từ hôm nay (22/3) và không quá 200 ngày của Bộ Công Thương đang gây ra nhiều phản ứng đối với thị trường. Theo quyết định này thì mức thuế tạm thời đối với phôi thép là 23,3%, thép dài (thép cuộn và thanh) là 14,2% dưới dạng thuế nhập khẩu bổ sung.
Tuy nhiên, theo khẳng định của ông Nguyễn Văn Sưa - Phó Chủ tịch VSA, giá thép tăng trong những ngày qua là do tác động của hai yếu tố liên quan đến thuế tự vệ và giá thép toàn cầu phục hồi. Mặc dù đã tăng mạnh, giá thép vẫn ở mức thấp so với lịch sử và chưa gây khó khăn cho hoạt động xây dựng và thị trường bất động sản nói chung.
“Tôi cho rằng, giá thép tăng mạnh mấy ngày qua có phần do tâm lý đầu cơ, găm giữ hàng để có được lợi nhuận cao hơn sau ngày 22/3” - ông Sưa nhận định. Theo ông, chỉ trong tháng 1/2016, Trung Quốc đã xuất sang Việt Nam 326.000 tấn phôi thép và có thể tăng lên 4 - 5 triệu tấn trong năm 2016. Nếu không phòng vệ, ngành thép trong nước sẽ lao đao.
Theo số liệu thống kê của VSA, sản xuất các sản phẩm thép của các DN thành viên VSA trong tháng 2/2016 đạt 1,16 triệu tấn, tăng gần 70% so với cùng kỳ năm 2015. Lượng bán sản phẩm thép các loại trong tháng 2/2016 đạt gần 920.000 tấn, tăng hơn 70% so với cùng kỳ 2015. Xuất khẩu sản phẩm thép các loại tháng 2 này cũng đạt gần 180.000 tấn, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm trước.