Cảnh báo khẩn cấp từ Guam đến Hawaii
Tại lãnh thổ Guam, vào gần trưa 29/7, điện thoại của bà Sam Mabini – cựu thượng nghị sĩ Guam – liên tục báo động. Một cảnh báo sóng thần được phát đi sau khi một trận động đất mạnh 8,8 độ Richter xảy ra tại khu vực hẻo lánh thuộc bờ biển Nga.
Giới chức cảnh báo khả năng những đợt sóng lớn nguy hiểm có thể ập vào bờ trong vài giờ tới, kêu gọi người dân lập tức rời khỏi ven biển.
Tại nhiều thị trấn và thành phố khắp Thái Bình Dương – từ Guam, Saipan đến Hawaii – các cảnh báo và lệnh sơ tán được ban hành sau trận động đất, một trong những cơn địa chấn mạnh nhất từng ghi nhận. Công nhân được cho về sớm, doanh nghiệp đóng cửa để chuẩn bị đối phó với các đợt sóng có thể ập đến trong vài giờ tới.
Tại một số khu vực của Nga, sóng cao tới 4 mét đã được ghi nhận. Nhà chức trách yêu cầu người dân tránh xa bờ biển.
Ở Nhật Bản, hình ảnh do đài NHK công bố cho thấy nhiều người tại đảo Hokkaido trú dưới lều trên mái nhà để tránh nắng gắt, trong khi các tàu đánh cá rời cảng nhằm tránh thiệt hại từ sóng thần.

Người dân Nhật Bản chuẩn bị ở lại dài ngày
Khoảng 200 người ở Nhật đã sơ tán tới một ngôi chùa Phật giáo trên cao, nhìn xuống thành phố Kamaishi, tỉnh Iwate – nơi từng mất khoảng 1.250 cư dân trong trận sóng thần tháng 3/2011. Chùa Senjuin là khu vực sơ tán được chính quyền thành phố chỉ định.
Trả lời tờ Mainichi Shimbun, trụ trì Keio Shibasaki cho biết: “Dù số người tạm trú lần này không nhiều như hơn 1.000 người trong trận động đất năm 2011, chúng tôi đã bắt đầu chuẩn bị bữa trưa với thực phẩm dự trữ để phòng khi mất điện. Chúng tôi sẵn sàng ở lại dài ngày.”
Những người sơ tán có cả nhân viên tòa thị chính, bưu điện, cùng giáo viên và học sinh mẫu giáo Kamaishi gần đó.
Năm 2011, sóng thần đã vượt qua đê chắn sóng trị giá 1,5 tỉ USD của Kamaishi – công trình xây dựng hàng chục năm và mới hoàn thành 2 năm trước đó – khiến thành phố bị nhấn chìm trong cảnh tượng kinh hoàng.
Hawaii kích hoạt báo động toàn diện
Tại Hawaii, còi báo động sóng thần vang lên hai lần vào chiều 29/7 (giờ địa phương) trên nhiều đảo, gồm Oahu – nơi có thủ phủ Honolulu – và Kauai. Một số khu vực ven biển đã ra lệnh sơ tán, Sở quản lý khẩn cấp Honolulu cảnh báo: “Hành động ngay! Sóng thần phá hủy sắp ập tới.”
Khi người dân vội vã sơ tán, giao thông tại một số khu vực Honolulu bị ùn tắc. Giới chức chuẩn bị mở đường núi làm tuyến sơ tán ra khỏi Waianae – cộng đồng ven biển trên đảo Oahu, theo nghị sĩ bang Darius Kila.
Dù đang là kỳ nghỉ hè, một số trường vẫn gửi thông báo hủy các hoạt động thể thao và ngoại khóa.
Ông Kyle Kajihiro, giảng viên Đại học Hawaii-Manoa, đang ở trong khuôn viên trường khi nhận được cảnh báo trên điện thoại. Ông cho biết trường đang đóng cửa và đường cao tốc Honolulu kẹt xe nghiêm trọng.
Tại Kauai, ngay sau khi phát cảnh báo sóng thần, nhân viên Vườn Thực vật Nhiệt đới Quốc gia đã dừng mọi chuyến tham quan bờ nam, sơ tán toàn bộ du khách và nhân viên khỏi vùng nguy hiểm lên vùng đất cao.
Dù trời quang mây tạnh, gió mát, nhiều người Hawaii vẫn rời nơi làm sớm để về nhà hoặc đến các khu vực an toàn xa bờ.
Người dân Hawaii hiện rất nhạy cảm với các cảnh báo qua điện thoại và còi báo động sau vụ cơ quan quản lý khẩn cấp Hawaii từng phát cảnh báo nhầm về “mối đe dọa tên lửa đạn đạo” năm 2018, khiến cả bang hoảng loạn.
Tất cả các đảo đều kích hoạt trung tâm điều hành khẩn cấp, mở cửa các nơi trú ẩn và kêu gọi người dân sống gần biển lập tức di chuyển lên vùng cao. Cảnh sát Kauai yêu cầu người dân không ra đường trừ khi thật sự cần thiết.
Guam, Saipan khẩn trương ứng phó
Tại Guam, người dân được yêu cầu tránh xa biển, di chuyển cách bờ ít nhất 30 mét và lên cao tối thiểu 15 mét. Cảng và các cơ quan chính phủ khác ngừng hoạt động.
Người sử dụng bến du thuyền và cư dân ven biển được lệnh sơ tán lên vùng cao. Nhân viên nhiều cơ quan được cho về nhà.
Tuy nhiên, không phải ai cũng lo lắng trước cảnh báo. Bà Tessa Borja, chuyên viên chính sách tại Tumon, cho rằng không cần thiết phải sơ tán và vẫn ở trong căn hộ tầng 2. “Chúng tôi được bảo vệ bởi rạn san hô,” bà nói.
Tại Saipan – hòn đảo lớn nhất và thủ phủ của quần đảo Bắc Mariana – cũng phát cảnh báo tương tự. Các cơ quan chính phủ đóng cửa, doanh nghiệp ở khu thấp ngừng hoạt động. Các trạm xăng ken đặc xe chờ tiếp nhiên liệu.
Một số cư dân sống gần bờ biển ở Saipan – hòn đảo với khoảng 43.000 người – đã lên vùng cao và chờ thông báo an toàn từ chính quyền. Tại đây, các cuộc diễn tập sóng thần được cơ quan khẩn cấp tổ chức thường xuyên.