(GD&TĐ) - Sáng ngày 3.10, gia đình chị Trần Thị Kim Cúc – ở tổ 42, KV 8, phường Hải Cảng, TP. Quy Nhơn (Bình Định) đã chuyển giao cho Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Quy Nhơn (Bộ Y tế) thêm 1 con bọ xít hút máu người bắt được tối qua để tiếp tục nghiên cứu.
Trước đó, vào lúc 19h44’ ngày 2.10, chị Trần Thị Kim Vân là chị ruột của chị Trần Thị Kim Cúc đang ngồi xem tivi lại phát hiện thêm 1 con bọ xít hút máu người ngay tại giữa nền nhà (ảnh), gây hoang mang lo lắng cho gia đình. Theo lời chị Trần Thị Kim Cúc, đây là lần thứ 4 nhà chị Cúc bắt được bọ xít hút máu người trong vòng hơn 1 tháng qua kể từ ngày 26.8.2012. Đây cũng là con bọ xít hút máu người đầu tiên nhà chị Cúc bắt được sau 1 tháng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Quy Nhơn xuống khảo sát, điều tra phát hiện ổ bọ xít hút máu người và phun hóa chất tiêu diệt ổ bọ xít tại tủ quần áo đặt tại căn nhà giữa.”
 |
Theo quan sát, con bọ xít nhà chị Cúc bắt được lần này cũng đã trưởng thành, bụng đói và có hình dáng, kích cỡ giống hệt những con bọ xít hút máu người mà nhà chị Cúc đã bắt được trước đó. Con bọ xít có 3 đôi chân, vòi chích dài, cứng và nhọn, sau lớp cánh mỏng trên lưng có những vạch ngang màu vàng nâu, phần bụng dẹt và to, rìa bụng có 5 viền màu vàng, toàn thân màu nâu đen.
Trước đó, từ tối ngày 26.8 đến tối ngày 1.9, nhà chị Cúc liên tiếp bắt được 3 con bọ xít hút máu người. Tiếp theo đó, vào sáng ngày 2.9, gia đình bà Đoàn Thị Kim Xuyến – ở KV 7, phường Hải Cảng cũng phát hiện và bắt được một con bọ xít hút máu người.
Ngay sau đó, tối ngày 4.9 và sáng ngày 5.9.2012, đoàn cán bộ Khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Quy Nhơn đã xuống nhà chị Cúc điều tra và đã phát hiện ổ bọ xít hút máu người nằm trong tủ quần áo và nền nhà và bắt có 5 con bọ xít, trong đó có 3 con trưởng thành và 2 con mới lớn đôi cánh mới mọc nhú ra. Đoàn công tác cũng đã kiểm tra tại nhà bà Xuyến nhưng không phát hiện thêm có con bọ xít nào.
Tiến sĩ Nguyễn Xuân Quang – Trưởng khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Quy Nhơn cho biết: “Kết quả nghiên cứu ban đầu cho thấy, những con bọ xít hút máu người mới được người dân phát hiện tại TP. Quy Nhơn đều thuộc giống Triatoma Laporte 1832. Những con bọ xít mới phát hiện này giống hệt 27 con bọ xít hút máu người từng phát hiện ở khu vực miền Trung – Tây nguyên năm 2010. Giống bọ xít này có nguồn gốc Nam Mỹ nhưng các nhà khoa học xác định là đã có mặt tại Việt Nam hơn 20 năm trước”.
Thạc sỹ Hồ Việt Hiếu – nghiên cứu viên Khoa Côn trùng, Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng Quy Nhơn giải thích: “Con bọ xít nhà chị Cúc bắt lần này đều là loại bọ xít hút máu người mà gia chị Cúc đã bắt được trước đây. Theo tài liệu tra cứu thì 2 con bọ xít này là một trong những loài bọ xít hút máu người gây buồn ngủ có nguồn gốc từ Nam – Trung Mỹ di cư sang châu Á và Việt Nam bằng đường du lịch. Loại bọ xít này có tuổi thọ rất lâu từ 1 – 2 năm, đặc biệt trong vòng 20 ngày không cho nó ăn uống bất cứ thứ gì thì nó vẫn sống được. Loài bọ xít này không những chích hút máu người mà nó còn chích hút máu cả chuột, các loài động vật sống gần nó, kể cả chích hút trái cây khi nó đói”.
Theo khuyến cáo của cán bộ Khoa Côn trùng thì: những hóa chất dùng trong y tế như permethrin 50EC, fendona 10SC, icon 10 WP (nhóm có nguồn gốc từ thực vật - pyrethroid), liều 30 mg nguyên chất/m2 có thể phun trong và xung quanh nhà giống như phun diệt muỗi để tiêu diệt loại bọ xít này. Tuy nhiên, gia đình chị Cúc rất lo lắng và đặt câu hỏi là: “Sau khi phun hóa chất, dán và các loài côn trùng khác đều chết la liệt, nhưng không hiểu sao nay bọ xít hút máu người lại xuất hiện ?”
Tiến sỹ Nguyễn Xuân Quang cho biết thêm: “Việc phun hóa chất chỉ bao vây tại ổ bọ xít phát hiện nhằm tiêu diệt những con bọ xít còn sót hoặc ổ trứng của chúng. Còn bọ xít lại xuất hiện sau khi phun hóa chất có rất nhiều yếu tố ví dụ như những ổ bọ xít ở các vùng, khu vực khác trong nhà chị Cúc, hoặc có thể ở các nhà dân khác chúng ta chưa thể phát hiện được, nên bọ xít có thể phát tán ra cộng đồng. Để đảm bảo sức khỏe của gia đình, khi đi ngủ nên mắc màng cẩn thận, dùng đèn pin rọi xung quanh nếu phát hiện thì bắt chúng nhằm hạn chế tình trạng bọ xít chích hút máu. Bên cạnh đó, nhà cửa thường xuyên vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng không cho bọ xít ẩn nấp, đẻ trứng tạo thành ổ. Nếu gia đình chị Cúc hoặc các gia đình trong khu vực gần đó phát hiện và bắt được thêm những con bọ xít hút máu người tiếp theo, chúng tôi sẽ tiến hành điều tra, khảo sát cụ thể…”./.
Bài, ảnh: Hiếu Nghĩa
