Bệnh viện 108 mới đây thông tin, một nữ bệnh nhân 31 tuổi bị sụt 14kg trong một năm do không ăn, uống được thời gian dài. Một tháng gần đây, bệnh nhân có biểu hiện nuốt đau và vướng hơn và đã được chuyển từ Bệnh viện tuyến dưới lên điều trị.
Bệnh nhân nhập viên trong thể trạng sa sút, mệt lả, ăn uống kém, không nói, không cười được, kết quả nội soi thấy có khối sùi loét thành sau họng bên phải, áp xe vùng hạ họng.
Từ kết quả CT, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị viêm loét thành sau họng do nấm.
Những dấu hiệu cảnh báo sớm nấm họng:
Nấm họng có 2 triệu chứng chính là ngứa cổ và ho. Bệnh nhân thường đi khám vì ho kéo dài dù đã điều trị các nhóm kháng sinh, giảm ho, chống viêm liên tục.
Lúc đầu ho do phản ứng dị ứng của cơ thể với bào tử nấm xâm nhập, sau đó là ho do viêm nhiễm. Ho khan từng cơn rồi chuyển sang có đờm trắng đục, vàng xanh. Ho do nấm cũng rất ảnh hưởng tới sinh hoạt của bệnh nhân nên nhiều người đã đi khám liên tục chỉ mong được chữa hết cơn ho ngay lập tức.
Người bệnh ngứa họng, đau rát họng đôi khi kèm biểu hiện khó nuốt giống như loạn cảm họng vì tìm không thấy nguyên nhân nếu không nghĩ đến nấm.
Triệu chứng này có thể xuất hiện sau đợt cảm cúm có sốt, ho, hắt hơi, chảy mũi và thường không thuyên giảm khi sử dụng kháng sinh.
Một số trường hợp bệnh nhân cảm thấy hơi thở, nước bọt có mùi hôi, chua.
Lưỡi người bệnh rất dày, bẩn, trắng và hôi. Thành sau họng nhiều tổ chức lympho nhỏ, rất nhiều chất nhầy phủ khắp họng, đôi khi có giả mạc.
Khi bóc tách dễ gây chảy máu hoặc giả mạc xám mủn giống như tổ chức hoại tử nhưng trong nhiều trường hợp chỉ nhìn thấy niêm mạc họng đỏ, teo, nhiều dải xơ dọc theo thành sau họng, nước bọt tăng tiết ở hạ họng nhưng cảm giác ngứa của bệnh nhân lại nặng nề, nhiều người phàn nàn là chỉ muốn thò ngón tay vào họng gãi cho đỡ ngứa.
Có thể chẩn đoán bệnh bằng cách quệt lấy dịch ở vùng soi tươi tìm bào tử nấm hoặc nuôi cấy định dạng nấm gây bệnh.
Trong một số trường hợp, cần sinh thiết để tìm tổn thương mô bệnh học của nấm tại họng. Đây mới là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nấm, tuy nhiên khó thực hiện.
Làm gì để phòng chống bệnh nhiễm nấm họng - miệng?
Các bác sĩ khuyến cáo, mọi người cần lưu ý khám sức khỏe thường xuyên. Nếu có biểu hiện bệnh viêm loét họng nên đến các cơ sở y tế uy tín để các bác sĩ chuyên khoa trực tiếp thăm khám và điều trị, không tự ý mua thuốc kháng sinh điều trị.
Nấm họng cũng như các bệnh nấm nói chung là khó chữa do nấm có một lớp vỏ chitin rất khó ngấm thuốc.
Đây là bệnh cơ hội thường gặp ở những người suy giảm sức đề kháng (người nhiễm HIV/AIDS), người bị bệnh đái tháo đường, thiếu máu mạn tính, bệnh nhân gầy yếu, suy kiệt sức khỏe và những người phải điều trị với corticoid kéo dài hoặc sử dụng thuốc kháng sinh tùy tiện không theo chỉ dẫn của thầy thuốc, những người phải điều trị tia xạ ở vùng họng miệng… và hay gặp ở những người dân sống ở các nước nhiệt đới ẩm.
Bệnh nấm họng có thể xuất hiện ở những người phải làm việc trong môi trường ô nhiễm, hít phải các bào tử nấm trong không khí hoặc ăn phải thực phẩm nhiễm nấm.
Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy Candida là thủ phạm gây nên nấm họng, miệng. Loại nấm này thường ký sinh ở miệng, họng, đường tiêu hoá và thường không phát triển thành bệnh.
Nếu gặp các yếu tố thuận lợi, nhất là khi sức đề kháng của niêm mạc họng suy giảm, hiện tượng trào ngược của dịch dạ dày lên họng làm chuyển pH họng từ môi trường kiềm sang môi trường acid thì nấm Candida sẽ gây bệnh và xuất hiện triệu chứng bệnh nấm họng.
Những việc nên làm thường xuyên đề phòng nấm miệng hiệu quả:
- Vệ sinh răng miệng: Đánh răng và súc miệng sau khi ăn, đặc biệt sau khi dùng các loại thuốc xịt họng có corticoides.
- Khám răng định kỳ, nhất là khi có mang răng giả thì phải làm sạch mỗi đêm trước khi ngủ.
- Ăn nhiều sữa chua, rau xanh cùng với siêng năng vận động thể chất. Hạn chế thức ăn chứa nhiều đường.
- Hạn chế hoặc không hút thuốc lá.
Người bệnh phải tuân thủ theo đúng lịch điều trị bởi nấm Candida thường rất dễ tái phát, do vậy, luôn phải điều trị triệt để, đủ liều, đủ thời gian.
Với những người thuộc nhóm nguy cơ cao dễ nhiễm nấm Candida, cần phải kết hợp chế độ ăn uống và thể dục thể thao để nâng cao thể trạng, tăng sức đề kháng cho cơ thể, loại bỏ các yếu tố thuận lợi và vệ sinh miệng, họng thường xuyên.
