Trên kênh Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, clip ghi lại cảnh các quầy thực phẩm của những khách sạn 5 sao lũ lượt “kéo xuống” vỉa hè để bán hàng được lan truyền chóng mặt.
Vào chiều tối, bên ngoài Khách sạn Quốc tế Noble ở thành phố Trịnh Châu, những chiếc lều được dựng tạm để bán hàng ăn. Chỉ trong 2 giờ, đầu bếp bán hết 250kg món xiao long xia (tôm càng xanh chế biến) chỉ với 38 nhân dân tệ cho 500g. Các món khác cũng được bán gần hết.
Đứng kế bên khách hàng là tổng giám đốc khách sạn, các đầu bếp đội mũ trắng cao đang thái vịt quay cho dòng người săn hàng: Nửa con giá 35 tệ và 60 tệ cho cả con. Khung cảnh nhộn nhịp này hoàn toàn trái ngược với bầu không khí trầm lắng bên trong khách sạn.
Giờ ăn tối đã đến nhưng khuôn viên phục vụ tiệc buffet tự chọn với giá 258 tệ chỉ có ít thực khách. Ở sảnh lát đá cẩm thạch, hầu hết mọi người đều tìm kiếm sự thư giãn khỏi cái nóng bên ngoài hoặc thưởng thức những bữa ăn mang về.
Một clip khác, thu hút nhiều bạn trẻ gen Z và tầng lớp trung lưu, đó là sáng kiến của Khách sạn The St. Regis ở Thượng Hải. Họ hoán cải xe bán đồ ăn lưu động thành quầy bar di động cố định ban ngày, đậu cạnh quán cà phê để thu hút đám bạn trẻ, sành điệu hơn. Theo các chuyên gia, những khách sạn cao cấp liên tục mở cửa giúp thu hút nhiều hơn đối tượng khách hàng tiềm năng, song vẫn duy trì sức hấp dẫn sang trọng vốn có.
Theo dữ liệu từ Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc, quý III năm 2024, các khách sạn 5 sao trên khắp nước này chỉ đạt công suất phòng trung bình 60,7%. Tổng doanh thu giảm 9,3% xuống còn 16,95 tỷ nhân dân tệ so với cùng kỳ năm trước, trong đó doanh thu từ ẩm thực giảm 14,6%.
Trong một báo cáo mới đây của China Report Hall, Viện Nghiên cứu Thị trường có trụ sở tại Bắc Kinh, tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc có khoảng 370.000 khách sạn, với 18,5 triệu phòng, tăng gần 30.000 khách sạn so với giai đoạn 5 năm trước đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, du lịch nội địa vào năm 2024 giảm 2,8%, thấp hơn 6,5% so với trước đại dịch năm 2019.
Bà Ming Yii Lai, chuyên gia tư vấn chiến lược tại công ty nghiên cứu thị trường Daxue Consulting có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết hiện tượng quầy hàng thực phẩm của các khách sạn cao cấp “tràn xuống vỉa hè” là cách tiếp thị sáng tạo để tối đa hóa nguồn thu. Họ tận dụng chuỗi cung ứng hiện có và sử dụng nguyên liệu tiệc cho ẩm thực đường phố để bù đắp doanh số sụt giảm do nhu cầu tiệc thấp.
Theo đánh giá chung của những người Trung Quốc trong ngành, tình trạng hiện nay là lời cảnh tỉnh khiến họ phải đa dạng hóa dịch vụ, giá cả, linh hoạt trong tiếp thị và đặt khách hàng vào vị trí trung tâm. Các giải pháp đang được triển khai tại quốc gia này tuy chỉ là tình thế nhưng chúng hợp lý và cần thiết để các khách sạn cao cấp tiếp tục được tồn tại, và đó là ưu tiên số một.
Ông Sun Bo, Tổng Giám đốc Khách sạn 5 sao Quốc tế Thiệu Hưng (Chiết Giang), cho biết các quầy hàng ăn do khách sạn điều hành chỉ là biện pháp tạm thời mới nhất để “vượt qua những tháng khó khăn này”. Bởi về lâu dài, việc dựa vào doanh thu từ quầy hàng ăn là không bền vững, vì “biên lợi nhuận rất thấp” do khách sạn sử dụng cùng nguyên liệu chất lượng với các nhà hàng trong khách sạn.
Thực tế có khách sạn đang phải bán tháo tài sản như Banyan Tree ở Trùng Khánh. Hay DoubleTree by Hilton ở Thâm Quyến tung ra chương trình “hộp quà còn dư” với giá 79 nhân dân tệ, đóng gói lại các món buffet không bán được, vốn thường có giá hơn 200 nhân dân tệ.
Tổng Giám đốc Khách sạn Quốc tế Noble, ông Lôi Ngọc Minh, trả lời phỏng vấn truyền thông địa phương về những lo ngại rằng việc kinh doanh một quầy hàng rong có thể bị coi là không phù hợp với một khách sạn năm sao. Ông nói: “Chúng tôi không nghĩ có gì sai khi một khách sạn năm sao làm điều này... Thật lòng mà nói, ‘danh dự’ đáng giá bao nhiêu?”.
Ông Quách Tiểu Bảo, quản lý cửa hàng bán lẻ rượu Mao Đài Trung Quốc ở tầng trệt của khách sạn, cho biết ban đầu ông khá nghi ngờ về ý tưởng mở quầy hàng ăn của khách sạn nhưng nhanh chóng nhận ra điều này lại cần thiết, sau khi tận mắt chứng kiến hoạt động kinh doanh của khách sạn sa sút và doanh số bán hàng bị ảnh hưởng. “Nói thẳng ra, nếu không thể tồn tại, thì còn ‘thể diện’ nào để giữ nữa”, ông nói.
Anh Liu Yang, một đầu bếp của nhà hàng gần đó, từ đầu chỉ lặng lẽ quan sát, nói: “Hôm nay, tôi sẽ báo cáo với các sếp về những gì phát hiện được ở đây. Tôi nghĩ, chúng tôi có thể học hỏi cách bài trí quầy ẩm thực này để giúp cải thiện doanh thu của nhà hàng”.
