Hội nghị ngoại trưởng các nước thành viên nhóm G7 tại Canada diễn ra trong bầu không khí chính trị không được thuận lợi và trong tình cảnh khó xử của nước chủ nhà trên cương vị chủ tịch đương nhiệm luân phiên.
Ở Mỹ, sự thay đổi chính quyền tác động trực tiếp đến chương trình nghị sự của G7 cũng như tới sự đoàn kết thống nhất nội bộ của nhóm. Kết thúc hội nghị, các bên tham gia đưa ra được tuyên bố chung thể hiện sự đồng thuận quan điểm giữa các thành viên. Trên thực tế, bất đồng quan điểm giữa Mỹ và các thành viên khác lại rất rõ ràng về không ít chủ đề nội dung rất quan trọng.
Canada và EU đã bị Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế quan bảo hộ thương mại và đã đáp trả. Hai phe xô đẩy nhau vào vòng xung khắc thương mại mới. Ông Trump còn công khai thể hiện mong muốn thấy Canada trở thành bang thứ 51 của nước Mỹ. EU bị ông Trump cáo buộc được thành lập chỉ để gây tai hại cho nước Mỹ.
G7 suốt thời gian qua vốn luôn kiên định hậu thuẫn Ukraine chiến tranh với Nga, để thắng và trừng phạt Nga rất kiên quyết về chính trị, kinh tế, tài chính, thương mại. Vậy mà giờ đây, chính quyền của ông Trump lại chủ động xích lại gần Nga, cải thiện quan hệ của Mỹ với Nga.
Chủ ý cùng Nga tìm kiếm giải pháp chính trị giúp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine trên cơ sở đáp ứng những điều kiện tiên quyết của Nga nhiều hơn là lưu tâm thoả đáng đến những mối quan ngại hay điều kiện của EU, NATO và Ukraine.
Đã thế, ông Trump và cộng sự lại còn ngỏ ý muốn để Nga tham gia trở lại khuôn khổ diễn đàn G7, khôi phục G8 hoặc ít nhất thì cũng G7+ Nga như từng có ở thời trước khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào lãnh thổ.
Sự bất đồng quan điểm giữa Mỹ và 6 thành viên còn lại của nhóm G7 cơ bản và sâu sắc đến mức nhóm này thực chất đã trở thành nhóm G6+Mỹ. Nhóm G7 vốn đang trên đà sa sút vai trò, ảnh hưởng trong chính trị, kinh tế, thương mại thế giới thì nay tiếp tục trượt dốc.
Trong bản tuyên bố chung được bộ trưởng ngoại giao các nước thành viên G7 đưa ra sau hội nghị, sự đồng thuận quan điểm được chủ ý nhấn mạnh và thể hiện rất khéo để che đậy những bất đồng trên. Cho nên trong đó vẫn thấy có cam kết của nhóm tiếp tục hậu thuẫn Ukraine và ủng hộ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia này.
Trong đó có sự nhất trí về hối thúc Nga chấp nhận đề xuất ngừng chiến 30 ngày của Mỹ và chủ trương tiếp tục gia tăng mức độ trừng phạt Nga. Tuy nhiên, không bao hàm điều phía Ukraine cần nhất là cam kết về đảm bảo an ninh cho nước này hiện tại cũng như trong tương lai lâu dài.
Đương nhiên trong đấy không thể thiếu sự đồng thuận quan điểm của cả nhóm về Iran và Triều Tiên, về Trung Quốc và về những chuyện chính trị an ninh ở khu vực Biển Đông cũng như ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Nhưng phía Mỹ không để cho trong bản tuyên bố chung ấy có sự khẳng định rằng nhóm này hậu thuẫn việc thành lập nhà nước Palestine độc lập, có chủ quyền, lãnh thổ như năm ngoái và cả những năm trước đấy.
Qua cuộc gặp này của bộ trưởng ngoại giao các nước thành viên ở Canada có thể thấy 6 thành viên không nhất trí quan điểm với Mỹ nhưng vẫn phải níu kéo, trong khi phía Mỹ không coi trọng khuôn khổ diễn đàn này như trước nhưng cũng không buông bỏ.
