Bài toán rất khó với HLV Troussier ở đội tuyển Việt Nam

Sau SEA Games 32, huấn luyện viên Philippe Troussier sẽ bắt đầu làm việc với đội tuyển quốc gia Việt Nam, nơi mà ông có đủ điều kiện để vận hành triết lý bóng đá của mình.

Vậy nên, nếu không để lại dấu ấn thì cuộc chơi giàu tham vọng giữa chiến lược gia người Pháp và Liên đoàn Bóng đá Việt Nam có nguy cơ đứt gánh giữa đường.

Chưa vơi nỗi lo

U22 Việt Nam kết thúc chiến dịch SEA Games 32 với nhiều ý kiến trái chiều.

Về mặt thành tích, huấn luyện viên Philippe Troussier và các học trò đã thất bại so với mục tiêu đề ra.

Bên cạnh đó, lối chơi của các cầu thủ trẻ dưới tay ông thầy người Pháp cũng chưa mang đến nhiều điều tích cực. Nhưng có lẽ cũng khó đòi hỏi hơn với lứa U22 hiện nay.

Thành tích Huy chương Đồng đã phản ánh đúng thực lực của một lứa cầu thủ ít kinh nghiệm, và họ cần thêm nhiều điều kiện để có thể trở thành những người kế cận cho đội tuyển quốc gia.

Tuy nhiên, bước lùi lớn về màu của huy chương tại SEA Games 32 đã đẩy ông Troussier vào tình thế rất khó khăn. Đội tuyển U22 Việt Nam sẽ không thể thất bại ở vòng loại U23 châu Á 2024, cũng như Vòng chung kết diễn ra vào đầu năm tới.

Theo bốc thăm, U23 Việt Nam là chủ nhà bảng C vòng loại và sẽ đối đầu với Singapore, Yemen và Guam (dự kiến diễn ra vào đầu tháng 9 tới). Có lẽ không khó để thầy trò huấn luyện viên Troussier vượt qua vòng loại, song U23 Việt Nam chơi như thế nào ở Vòng chung kết vẫn là áp lực nặng nề bủa vây người cầm quân, bởi ngôi Á quân U23 năm 2018 luôn được đặt ra làm mục tiêu và so sánh cho những đội U23 kế tiếp.

Làm gì để nâng cấp lứa U22, vốn chỉ về thứ 3 khu vực Đông Nam Á nhanh chóng trở thành thế lực tại Vòng chung kết U23 châu Á năm 2024 là bài toán rất khó dành cho thuyền trưởng người Pháp.

Ông có thể đưa một số cầu thủ xuất sắc ở lứa U22 lên đội tuyển quốc gia nhằm tích lũy kinh nghiệm, học hỏi từ các đàn anh, đồng thời cũng có thể “cài cắm” một số học trò vào đội hình tham dự ASIAD 19 tại Hàng Châu (Trung Quốc). Nhưng ông không thể quyết định được có bao nhiêu cầu thủ trẻ được thi đấu thường xuyên ở V-League, yếu tố được coi là quyết định cho nỗ lực bù đắp kinh nghiệm lẫn chuyên môn cho lứa U22 hiện nay.

Theo kế hoạch, trong tuần đầu tháng 6, huấn luyện viên Troussier công bố danh sách đội tuyển quốc gia và U23 quốc gia. Dự kiến, nhà cầm quân người Pháp triệu tập khoảng 30 cầu thủ ở mỗi đội. Như vậy, tổng quân số của 2 đội tuyển vào khoảng 60 cầu thủ.

Đây là lần thứ 2 ông Troussier cùng một thời điểm nắm 2 đội tuyển. Trước đó, trong đợt tập trung hồi tháng 3, ông thầy 68 tuổi có 5 ngày chỉ đạo tuyển Việt Nam tập luyện, đồng thời cùng U23 Việt Nam chuẩn bị cho Doha Cup, giải đấu nhằm hướng tới SEA Games 32.

Việc nắm giữ 2 đội tuyển trong tháng 6 sẽ tạo ra áp lực rất lớn với huấn luyện viên Troussier. Nhà cầm quân người Pháp không thể “phân thân”, nhưng san sẻ công việc như thế nào cũng không dễ.

Mô hình một huấn luyện viên cùng dẫn dắt 2 đội tuyển sẽ tiết kiệm chi phí, xây dựng triết lý chơi bóng đồng nhất và hiệu quả trong đánh giá tiềm năng của cầu thủ trẻ.

Thành công của huấn luyện viên Park Hang Seo là minh chứng. Nhưng mặt trái cũng đến rất nhanh. Hình ảnh ông Park vừa huấn luyện đội tuyển Việt Nam đá vòng loại World Cup 2022, vừa giám sát đội U23 chuẩn bị SEA Games cho thấy áp lực rất lớn.

Huấn luyện viên Philippe Troussier trong buổi huấn luyện đội tuyển U22 Việt Nam.

Và cũng phải nhắc lại, huấn luyện viên Park Hang Seo luôn có ê kíp trợ lý đông đảo về số lượng giúp việc. Thậm chí, ông Park còn được quyền giao quyền huấn luyện viên trưởng cho trợ lý của mình nắm đội U23 Việt Nam, đã có giai đoạn ông Kim Han-yoon, hay ông Lee Young-jin nắm quyền ở U23 Việt Nam. Vậy mà giai đoạn cuối của hợp đồng, ông Park đưa ra yêu cầu chỉ nắm đội tuyển quốc gia và U22 Việt Nam tham dự SEA Games 31, ông đề xuất giao đội U23 cho người khác để tránh sự quá tải.

Lúc này, ông Troussier đối mặt quá nhiều thứ, từ nhân sự cầu thủ cho đến trợ lý, đặc biệt cả hai đội tuyển đều có nhiệm vụ quan trọng trong 6 tháng cuối năm 2023. Nhà cầm quân người Pháp sẽ dẫn dắt U23 Việt Nam đá vòng loại châu Á, rồi cùng Olympic Việt Nam dự ASIAD 19 sau đó ít ngày.

Kết thúc ASIAD, ông sẽ trở về huấn luyện đội tuyển Việt Nam thi đấu liên tục ở vòng loại thứ hai World Cup 2026 và Asian Cup 2023, rồi lại cùng U23 Việt Nam dự vòng chung kết U23 châu Á 2024 (trong trường hợp vượt qua vòng loại).

Chưa hết, sau tháng 6, huấn luyện viên Troussier sẽ bước vào giai đoạn rất khó khăn, lên danh sách, tập luyện cho đội Olympic Việt Nam tham dự môn bóng đá nam ASIAD 19, thực chất đây là lứa U20. Trong khi đó, với việc kỳ đại hội châu lục lùi từ năm 2022 đến 2023 nên ban tổ chức cho phép các đội bóng đăng ký đội hình U24 cùng 3 cầu thủ quá tuổi.

Lần gần nhất tham dự giải đấu này, đội tuyển Olympic Việt Nam (U23 có thêm 3 cầu thủ quá tuổi) do huấn luyện viên Park Hang Seo dẫn dắt xếp hạng tư chung cuộc, thành tích tốt nhất của bóng đá Việt Nam ở đấu trường ASIAD.

Vẫn biết, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam khi quyết định đưa lứa U20 đá ASIAD 19 là chấp nhận đi để học hỏi, cho mục tiêu xa hơn là SEA Games 33 năm 2025, World Cup 2026 hoặc 2030. Nhưng họ có đủ sự kiên nhẫn và tâm thế vững vàng ủng hộ ông Troussier trong những thời khắc khó khăn vốn đã được nhận diện sớm?

Ở sân chơi tầm châu lục, U20 Việt Nam sẽ khó tránh khỏi những thất bại nặng nề trước những đối thủ hơn hẳn về mọi mặt. Trên thực tế, kế hoạch đưa đội hình U20 đến Hàng Châu đã vấp phải không ít sự chỉ trích từ các chuyên gia. Nhiều người cho rằng quyết định này là nước cờ phản tác dụng của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam, thậm chí có thể ảnh hưởng tiêu cực đến lứa cầu thủ trẻ.

Tiền đạo Văn Tùng (9) nhiều khả năng có tên trong danh sách đội tuyển quốc gia.

Có bột mới gột nên hồ

Thực ra, U22 hay lứa U20 tham dự ASIAD lúc này không được quan tâm bằng đội tuyển quốc gia Việt Nam. Kể từ khi trở thành người thay thế ông Park Hang Seo, huấn luyện viên Troussier sẽ có trận đấu chính thức đầu tiên, gặp đội Hong Kong (Trung Quốc) vào ngày 15/6 trên sân vận động Lạch Tray (Hải Phòng).

Rõ ràng, sau những gì xảy ra ở SEA Games 32, người hâm mộ và nhất là các chuyên gia chưa hài lòng với kết quả dưới triều đại ông thầy người Pháp đang chờ đợi diện mạo đội tuyển quốc gia sẽ thay đổi như thế nào?

Ở cấp độ đội tuyển cao nhất, ông Troussier được đứng ở vị trí có thể ít khó khăn hơn so với giai đoạn trước SEA Games 32. Bên cạnh những nhân tố chủ chốt đã khẳng định tài năng dưới thời ông Park, chiến lược gia người Pháp có thêm nguồn cầu thủ trẻ từ lứa U22, và có thể nhóm cầu thủ Việt kiều.

Về lý thuyết, với đội hình từng đi đến vòng loại thứ 3 World Cup 2022 khu vực châu Á, ông Troussier có cơ hội áp dụng và triển khai triết lý của mình. Vấn đề ông sẽ nâng tầm đội tuyển ra sao, chứ không chỉ lối chơi, con người mà có cả chiến lược cho mục tiêu World Cup mà nhiều người nhận định là “không tưởng”.

Tuy nhiên, cũng phải nhắc lại, những gì tốt nhất của bóng đá Việt Nam dưới thời ông Park cũng chỉ vào đến vòng loại thứ 3 World Cup 2022 khu vực châu Á và nhận những thất bại thể hiện chênh lệch trình độ rất lớn, đồng thời ở khu vực Đông Nam Á, chúng ta 2 lần liên tiếp thất bại toàn diện trước Thái Lan.

Có cảm giác, đội tuyển Việt Nam trong giai đoạn cuối hợp đồng giữa ông Park với Liên đoàn Bóng đá Việt Nam đã cạn kiệt ý tưởng. Và cũng cần nhấn mạnh, nhiều cầu thủ trẻ mà ông Troussier đang có vẫn chỉ ở dạng tiềm năng. Đây là điều khác biệt so với trước đây khi ông Park có nhiều cầu thủ U23 là trụ cột của đội tuyển quốc gia.

Nhìn từ SEA Games 32, ông Troussier muốn xây dựng lối chơi mang màu sắc tấn công, áp đặt lối chơi dựa trên khả năng kiểm soát bóng. Các tuyển thủ được dạy nhiều về kỹ năng triển khai bóng từ tuyến dưới, chuyền bóng nhiều để tìm ra khoảng trống trước khi kết liễu đối thủ.

Mặc dù vậy, đội tuyển U22 Việt Nam chưa để lại dấu ấn nào thực sự ấn tượng với cách chơi mới, trong khi nhân sự của đội tuyển quốc gia đang có rất nhiều vấn đề, đặc biệt là hàng tiền vệ và tiền đạo.

Tiền vệ ngôi sao Quang Hải chỉ được đá chưa đầy 30 phút từ sau khi trở về từ AFF Cup 2022. Phần lớn thời gian còn lại, cầu thủ sinh năm 1997 chơi ở đội B của Pau FC ở giải hạng 5 Pháp, nhưng cũng không để lại ấn tượng. Công Phượng mới đá 3 phút cho CLB Yokohama FC dù đã có mặt ở Nhật Bản 4 tháng. Văn Toàn được đá ở K-League 2 với 280 phút sau 7 trận, nhưng ngoài 1 kiến tạo ở giải cúp, tiền đạo sinh năm 1996 vẫn chưa thực sự hòa nhập với lối chơi.

Ở giải quốc nội, Đức Chinh đã ghi bàn, nhưng đấy mới là pha lập công chấm dứt chuỗi 2 năm không có bàn thắng ở V-League của chân sút sinh năm 1998. Tuấn Hải cũng mới lập công vòng trước, song anh mới chỉ có 2 bàn sau 8 trận cho câu lạc bộ Hà Nội.

Tiến Linh mới ghi 1 bàn cho B.Bình Dương từ đầu giải. Văn Quyết đang thụ án treo giò, trong khi Hùng Dũng nghỉ thi đấu 1 tháng do phẫu thuật mổ ruột thừa. Văn Đức chấn thương ở Công an Hà Nội, cần nhiều thời gian điều trị dứt điểm.

Nếu ở đội U22 Việt Nam, với nhiều cầu thủ trẻ, như trang giấy trắng để huấn luyện viên Troussier có thể vẽ vời và định hình cái mới, thì đội tuyển quốc gia lại là những mảnh ghép vốn quá quen với cách chơi mang thương hiệu của ông Park Hang Seo. Rất khó để thay đổi trạng thái với 2 triết lý ngược chiều nhau.

Hơn thế nữa, huấn luyện viên đội tuyển quốc gia không giống như đồng nghiệp cấp câu lạc bộ, người được quyền lựa chọn đưa về những cầu thủ phù hợp với thứ mình cần. Chưa kể thời gian tập trung đội tuyển quốc gia không thể kéo dài hàng tháng như các đội tuyển trẻ.

Thực tế, với nền tảng bóng đá Việt Nam hiện nay, ông Troussier sẽ cần nhiều thời gian nếu muốn xây dựng một đội tuyển Việt Nam với phong cách tươi mới và đa dạng. Nhưng nếu các đội tuyển Việt Nam cứ thất bại và gây ra thất vọng kéo dài từ SEA Games 32, ASIAD 19 cho đến Vòng chung kết ASIAN Cup 2024, chiến lược gia người Pháp có giữ nổi ghế không?