Bác sĩ Lý Văn Lượng: Anh hùng của cộng đồng

Hành vi bất hợp pháp (?!)

Cộng đồng Internet biết đến bác sĩ nhãn khoa từ Bệnh viện Trung ương Vũ Hán Lý Văn Lượng vào cuối tháng 12/2019. Ngày 30/12/2019, bác sĩ Lượng đã gửi một tin nhắn cho bạn đại học của mình qua WeChat với lời khuyên không nên đi chợ cá địa phương, cẩn thận và sử dụng thiết bị bảo vệ cá nhân, vì một số bệnh nhân bị viêm phổi bất thường xuất hiện trong bệnh viện có các triệu chứng tương tự như hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS).

Bác sĩ Lượng cho rằng, kết quả phân tích của 7 công nhân chợ cá nhập viện tại Bệnh viện Trung ương Vũ Hán cho thấy một loại Coronavirus nào đó đã trở thành nguyên nhân gây bệnh cho những người này (thực tế đây là một loại Coronavirus hoàn toàn mới). Coronavirus cũng là tác nhân gây bệnh SARS và đối với người Trung Quốc, ký ức về dịch SARS vào những năm 2002 - 2003, khi hơn 8.400 người mắc bệnh, trong đó 813 người chết vẫn còn đó.

Lý Văn Lượng cảnh báo tất cả bạn bè của mình một cách nghiêm túc. Mặc dù anh yêu cầu không nói về thông tin này, tin nhắn của bác sĩ Lượng đã sớm lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Trung Quốc. Chỉ trong vài giờ, Sở Y tế thành phố Vũ Hán đã gửi cảnh báo tới các cơ sở y tế của thành phố về các trường hợp mắc bệnh viêm phổi không rõ tên giữa các thương nhân chợ cá.

Ngày hôm sau, Lý Văn Lượng được gọi đến một cuộc họp khẩn cấp của Sở Y tế, nơi anh phải đưa ra lời giải thích về việc anh tìm ra các trường hợp mắc bệnh từ đâu. Cùng ngày, bệnh dịch đã được công bố tại một thành phố có 11 triệu người dân. Tuy nhiên, trong nhiều ngày sau đó, các nhà chức trách đã không đưa ra bất kỳ khuyến nghị nào về việc bảo vệ chống nhiễm Coronavirus, cho rằng chỉ có thể bị nhiễm bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với động vật bị nhiễm bệnh và tuyên bố dịch bệnh đã được kiểm soát.

Tuy nhiên, mối lo ngại của bác sĩ Lượng về sự an toàn của bạn bè đã không làm hài lòng chính quyền địa phương. Vào ngày 3/1, các nhân viên cảnh sát đã đến gặp bác sĩ Lượng và buộc tội anh đã “lan truyền những tin đồn sai lệch”, “gây rối trật tự công cộng nghiêm trọng” bằng cách gửi tin nhắn qua WeChat.

“Đây là hành vi bất hợp pháp! Chúng tôi nghiêm túc cảnh báo: Nếu bạn tiếp tục ngoan cố và tiếp tục hoạt động bất hợp pháp, bạn sẽ phải chịu trách nhiệm” - Thông báo có đoạn viết.

Cảnh sát đã không giam giữ bác sĩ Lượng, anh tiếp tục làm việc trong Bệnh viện Trung ương Vũ Hán, nơi hầu hết các cư dân bị bệnh đang được điều trị. Đồng thời, cảnh sát cũng truy tìm thêm một số bác sĩ, giống như bác sĩ Lượng mà theo họ là “lan truyền tin đồn sai lệch”. Trong các bình luận chính thức, 8 bác sĩ này được gọi là “những người buôn chuyện” và “những kẻ phạm tội trật tự công cộng”.

Đến “anh hùng của cộng đồng”

Vài tuần lễ trôi qua, quan điểm của chính quyền liên quan đến “tin đồn” đã thay đổi đáng kể. Rõ ràng là chính quyền đã phạm sai lầm khi không quan tâm đến cảnh báo của các bác sĩ. Vào ngày 29/1, trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình, ông Zeng Guang - nhà dịch tễ học hàng đầu của Trung tâm Hỗ trợ Điều trị và Phòng ngừa Quốc gia Trung Quốc đã lưu ý: “Tám người này thực sự cần phải được cảm ơn, họ đã hành động khôn ngoan”. Tòa án Tối cao Trung Quốc nhấn mạnh thêm: “Sẽ thật tốt nếu công chúng ngay lập tức tin vào những “tin đồn” này, bắt đầu đeo khẩu trang y tế, khử trùng và kiềm chế không ghé thăm khu chợ đó”.

Vào giữa tháng 1, Lý Văn Lượng bị nhiễm bệnh từ một bệnh nhân đang điều trị tăng nhãn áp và phải nhập viện. Từ bệnh viện, bác sĩ đã công bố bức ảnh của anh trên mạng xã hội Weibo, nơi anh đang đeo mặt nạ dưỡng khí trên giường bệnh viện. Trong những tin nhắn đầu tiên, anh kêu gọi mọi người đừng lo lắng.

“Tôi sẽ cẩn thận điều trị bản thân, làm theo tất cả các khuyến nghị của các bác sĩ và cố gắng thoát ra càng sớm càng tốt” - bác sĩ nhãn khoa đã viết vào ngày 31/1. Trong các bình luận, mọi người chúc anh hồi phục nhanh chóng và gọi anh là một “bác sĩ giỏi và trung thực”.

Ngày 1/2, hy vọng có được những thông tin tốt như mong muốn. “Hôm nay đã có kết quả kiểm tra gen. Có dấu hiệu tích cực. Bụi đã lắng xuống. Chẩn đoán được tiến hành” - bác sĩ Lượng viết.

Anh cũng mô tả các triệu chứng của bệnh và quá trình bệnh: Khi xuất hiện những cơn ho, sốt và bắt đầu khó thở. Biết tất cả những gì đang hướng đến, anh ấy vẫn đặt một biểu tượng cảm xúc vui nhộn sau tin nhắn.

Tuy nhiên, vào 2 giờ 58 phút ngày 7/2, bác sĩ Lượng đã mãi mãi ra đi, để lại đứa con trai chưa tròn 5 tuổi và người vợ trẻ đang mang thai. Cái chết của bác sĩ Lượng thật sự là cú sốc cho cộng đồng mạng Trung Quốc. Người ta tiếc thương anh - một bác sĩ giỏi và trung thực, người có trách nhiệm với xã hội lại phải ra đi ở tuổi đời còn rất trẻ.

Cái chết của bác sĩ Lý Văn Lượng cũng để lại một câu hỏi lớn với chính quyền địa phương, nơi những biểu hiện quan liêu vẫn còn đó. Không phải ngẫu nhiên mà ngay sau cái chết của anh, Ủy ban Giám sát quốc gia Trung Quốc đã cử một đội điều tra đến Vũ Hán “để làm rõ sự việc liên quan đến cái chết của bác sĩ Lý Văn Lượng”.

Tại bệnh viện, Lý Văn Lượng đã kịp trả lời một vài cuộc phỏng vấn. Một trong những tuyên bố được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội, rằng: “Trong một xã hội lành mạnh, không nên chỉ vang lên một giọng nói”.