Các loại trái cây và rau củ màu tím có chứa chất chống oxy hoá mạnh được gọi là anthocyanins, giúp cơ thể chống lại các phân tử gây hại, không ổn định được gọi là các gốc tự do. Chúng phải sớm được vô hiệu hóa bởi có thể gây ra thiệt hại ở cấp độ tế bào dẫn tới bệnh tật và lão hóa sớm. Chất chống oxy hóa từ thực phẩm màu tím giúp trung hòa các phân tử này và giữ cho cơ thể khỏe mạnh.
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, anthocyanins trong trái cây và rau màu tím có khả năng tương tác với các gốc tự do nhằm ngăn chặn thiệt hại các phân tử quan trọng, bảo vệ các tế bào khỏe mạnh, chữa lành cơ thể, giảm viêm, giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư, bảo vệ da khỏi bị tổn thương do ánh sáng mặt trời và ngăn ngừa bệnh tim mạch, thần kinh.
Một số thực phẩm có màu tím tự nhiên: nho tím, mận, việt quất, anh đào, chokeberries, cải bắp tím, măng tây tím, khoai lang, ô lưu, cà tím, củ cải tím, gạo, ngô tím...
Các loại rau màu tím như súp lơ, bắp cải và cải xoăn chứa các chất dinh dưỡng có nguồn gốc từ hợp chất lưu huỳnh. Chất này giúp làm chậm quá trình phát triển của một số tế bào ung thư như ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư đại trực tràng và nội mạc tử cung.
Rau củ màu tím được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe hơn so với những loại rau củ khác. Ví dụ, cải bắp tím có 36 loại chất chống oxy hóa khác nhau và lượng vitamin C nhiều gấp 6 - 8 lần so với bắp cải xanh. Cà rốt màu tím chứa lượng alpha và beta-carotene gấp đôi cà rốt màu cam, giúp cơ thể tăng khả năng miễn dịch và tốt cho sức khỏe của mắt.
Anthocyanin được cho là chất chống oxy hóa mạnh có thể giúp giảm nguy cơ tim mạch, tiểu đường và một số bệnh ung thư.
Ngoài anthocyanins và indoles, các loại thực phẩm màu tím còn chứa axit ellagic, vitamin A, vitamin B2, vitamin C, kali, chất xơ và các phenol có khả năng phòng chống được một số loại bệnh nguy hiểm:
1. Chống lại bệnh loét
Nghiên cứu cho thấy chất chống oxy hóa anthocyanins có tác dụng làm giảm sự hình thành các vết loét trong dạ dày. Hơn nữa, anthocyanins còn ngăn chặn quá trình oxy hóa và tăng cường hoạt động của các chất chống oxy hóa quan trọng khác, chẳng hạn như glutathione - giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lão hóa và đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.
2. Ngăn ngừa bệnh tiết niệu
Chất anthocyanins trong súp lơ tím, cà rốt tím, bắp cải tím và các loại rau củ màu tím cũng có thể ngăn ngừa các vết loét và viêm do H. pylori gây ra. Đây là loại vi khuẩn gây loét dạ dày và các bệnh tiết niệu (u lympho bàng quang).
3. Tốt cho tim mạch
Thực phẩm có màu tím tốt cho sức khỏe tim mạch bởi vì chúng có khả năng làm giảm cholesterol LDL (có hại) tới 13% và tăng mức cholesterol HDL (có lợi). Cholesterol LDL có hại tăng cao đột biến sẽ dẫn đến sự hình thành mảng bám trên thành động mạch, ngăn chặn khả năng máu lưu thông đến trái tim và toàn bộ cơ thể, gây ra những cơn đau tim và đột quỵ.
4. Tiêu diệt tế bào ung thư
Nho tím và quả việt quất có chứa resveratrol, một flavonoid giúp giảm huyết áp. Nhiều nghiên cứu còn chỉ ra rằng, resveratrol có khả năng tiêu diệt tế bào ung thư máu, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư da, ung thư gan và ung thư phổi. Khoai lang tím cũng được chứng minh là thực vật có khả năng chống ung thư đại tràng mạnh mẽ. Ngoài ra, resveratrol còn có công dụng giúp thành động mạch thư giãn, cho phép máu tuần hoàn tốt hơn, giảm áp lực trong các động mạch.
Anthocyanins chính là chất chống oxy kì diệu có khả năng giảm viêm mãn tính, giúp cơ thể phòng tránh nhiều bệnh như: Alzheimer, bệnh tim, hen suyễn, dị ứng, viêm khớp, béo phì và tiểu đường loại 2.
6. Tốt cho não bộ
Các anthocyanins được tìm thấy trong khoai lang tím không chỉ có khả năng chống ung thư đại tràng mà còn giúp ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ liên quan đến tuổi tác, thúc đẩy khả năng tiếp thu và học tập.
Lưu ý: hấp hoặc nướng là cách chế biến rau củ và trái cây màu tím tốt nhất nhằm hấp thu được tối đa các chất dinh dưỡng.