Người Maya cổ đại rất xuất sắc trong lĩnh vực nông nghiệp, đồ gốm, viết chữ tượng hình, làm lịch và toán học, đồng thời để lại một số lượng đáng kinh ngạc các công trình kiến trúc ấn tượng và tác phẩm nghệ thuật mang tính biểu tượng. Đặc biệt, nhiều bí quyết về sức khỏe, liệu pháp chữa bệnh của họ vẫn tồn tại cho đến ngày nay.
Khai thác dưỡng chất của hạt Chia
Hạt Chia, một loại siêu thực phẩm giàu protein, chất xơ và axit béo omega-3, mang lại những lợi ích dinh dưỡng đặc biệt. Chia xuất phát từ tiếng Maya có nghĩa là sức mạnh.
Được trồng ban đầu ở Mexico và một số vùng thuộc Trung Mỹ trong khoảng thời gian từ 1500 đến 910 trước Công nguyên, Chia là một phần quan trọng trong chế độ ăn kiêng của người Maya, giúp tăng sức chịu đựng và năng lượng trong thời gian dài.
Các chiến binh sử dụng hạt Chia làm nguồn nhiên liệu chính trong các cuộc chinh phục để giảm đau khớp và kích thích tiết nước bọt. Thời đó, chúng được đánh giá quý hơn vàng do đặc tính tăng cường sức khỏe đáng kinh ngạc.
Chữa lành toàn diện
Đối với người Maya, con người là một phần không thể thiếu trong mối tương tác của vũ trụ và xã hội, bất kỳ sự mất cân bằng nào cũng sẽ dẫn đến bệnh tật. Để chữa trị những sự mất cân bằng này, người Maya đã sử dụng một phương pháp toàn diện, tập trung vào cả khía cạnh tinh thần và thể chất.
Những nhà trị liệu Maya chủ yếu tìm cách cân bằng dòng ch’ulel (sinh lực) trong cơ thể, một khái niệm rất giống với khí trong y học cổ truyền Trung Quốc.
“Ch’ulel tiêu biểu cho mọi thứ được liên kết và thống nhất”, Bonnie Bley viết trong quyển Người Maya cổ đại và Thành phố Tulum của họ, “Thế giới vật chất và tinh thần nằm ở hai đầu đối lập của một thể liên tục được bao quanh bởi y học giúp hỗ trợ các linh hồn trong quá trình chữa bệnh”.
Nghiên cứu sâu rộng đã chỉ ra rằng, sức khỏe cảm xúc tác động đáng kể đến sức khỏe thể chất, một thực tế được hiểu trong quá trình chữa bệnh của người Maya. Tuy nhiên, yếu tố quan trọng này thường bị thiếu trong hệ thống y tế ngày nay.
Siêu thực phẩm ca cao
Người Maya cổ đại nổi tiếng với tình yêu socola. Trên thực tế, họ được xem là những người đam mê ca cao rất sớm, đã tiêu thụ món ngon này từ 2.600 năm trước. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, họ thường xuyên tích hợp siêu thực phẩm quý giá này vào chế độ ăn uống và sớm nhận ra những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của nó.
Trong lĩnh vực chữa bệnh của người Maya, ca cao vượt lên trên sự thích thú về ẩm thực đơn thuần, trở thành một phương thuốc chữa bệnh hiệu quả. Giàu flavanol, một chất chống oxy hóa nổi tiếng vì lợi ích về tim mạch và nhận thức, ca cao nổi lên như một nền tảng của các hoạt động chăm sóc sức khỏe toàn diện. Ngoài ra, sự phong phú trong các khoáng chất thiết yếu bao gồm magiê, canxi, sắt, đồng, kẽm và kali càng nhấn mạnh thêm ý nghĩa chữa bệnh của nó.
Được người Maya đánh giá cao vì những đặc tính ma thuật và thần thánh, hạt ca cao được xem là phù hợp để đưa vào các nghi lễ thiêng liêng nhất về sinh nở, kết hôn và cái chết.
Người Maya cổ đại tiêu thụ socola bằng cách thu hoạch hạt từ cây ca cao. Họ cho lên men, sấy khô, rang, loại bỏ vỏ và nghiền thành bột nhão rồi kết hợp hỗn hợp này với nước, bột ngô, ớt cùng các loại gia vị khác. Nhiều hiện vật Maya cổ đại được trang trí bằng những bức tranh vẽ người dân hái lượm, chuẩn bị hoặc uống cacao.
Tắm hơi
Phòng tắm hơi không chỉ biểu thị sự sang trọng thời hiện đại, mà chúng còn được biết là có một số lợi ích sức khỏe quan trọng, bao gồm loại bỏ độc tố, làm sạch da, cải thiện hoạt động tim mạch và giảm đau cơ.
Để giúp thanh lọc cơ thể, người Maya cổ đại đã áp dụng temezcal, phương pháp tắm hơi thông qua các phòng tắm được xây dựng bằng đá. Nước được đổ lên đá nóng để tạo ra hơi, nhờ đó kích thích bệnh nhân đổ mồ hôi để loại bỏ tạp chất khỏi cơ thể. Tắm hơi được xem là đặc biệt hữu ích cho phụ nữ đang mang thai.
Những nhà cai trị Maya thường có thói quen đến các phòng tắm hơi vì chúng mang lại cho họ cảm giác sảng khoái và sạch sẽ. Ngoài ra, họ còn đến để thực hiện các nghi lễ thanh lọc nhằm xoa dịu các vị thần, đảm bảo sự thịnh vượng cho cộng đồng.
Các nhà khảo cổ đã phát hiện nhiều bồn tắm hơi tại các địa điểm như Tikal, Aguateca và Nakbe, nhưng phát hiện ấn tượng nhất cho đến nay là ở Piedras Negras, một thành phố Maya cổ điển tại Guatemala. Ngoài các cung điện, đền thờ và sân bóng dễ nhận biết, các nhà khảo cổ còn phát hiện ra 8 tòa nhà bằng đá từng là nơi tắm hơi của hoàng gia Maya.
 |
Di tích nhà tắm hơi cổ tại Guatemala. |
Liệu pháp nước
Phương pháp chữa bệnh của người Maya đã công nhận đặc tính của nước. Tắm bằng thảo mộc là cách giúp họ làm sạch cơ thể khỏi một căn bệnh cụ thể. Các lá thuốc được nghiền nát và thêm muối để giúp giải phóng dầu.
Nếu sử dụng thảo mộc khô, nước nóng được đổ lên chúng để cây giải phóng trường rung động. Các loại cây và thảo mộc được sử dụng trong bồn tắm tùy thuộc vào tình trạng bệnh tật và những lời cầu nguyện thường được đọc trước người bệnh khi họ tắm.
Sức khỏe và y học của người Maya cổ đại bao gồm sự kết hợp phức tạp giữa tâm trí, cơ thể, tinh thần và khoa học - một sự cân bằng vô cùng cần thiết trong thế giới ngày nay.
Đế chế Maya trải dài từ Bắc Mexico ngày nay về phía Nam tới Trung Mỹ, là một trong những nền văn minh vĩ đại trong quá khứ, bắt đầu từ năm 1500 trước Công nguyên. Phần lớn sự phát triển của họ diễn ra từ năm 250 Công nguyên cho đến khi suy yếu dần vào khoảng năm 900. Sự sụp đổ cuối cùng của nền văn minh Maya đến sau các cuộc chinh phục của Tây Ban Nha vào cuối những năm 1500.
