Sau Hiệp định về đình chỉ chiến sự ở Việt Nam được ký cách đây 60 năm tại Geneva (Thụy Sỹ), ngày 25/8/1954, Pháp buộc phải chấm dứt chiến tranh, rút hết quân đội khỏi Việt Nam. Nhưng nước Việt Nam bị tạm thời bị chia cắt ở vĩ tuyến 17.
Khi người lính Pháp cuối cùng rút khỏi bờ Bắc sông Bến Hải, người dân Việt Nam vẫn tin rằng, việc chia cắt này chỉ là tạm thời và hai vùng sẽ thống nhất vào trước tháng 7/1956 bằng một cuộc Tổng tuyển cử tự do và dân chủ.
Thế nhưng, những biến cố của thời cuộc khi người Mỹ thay chân Pháp vào Đông Dương, vĩ tuyến 17 lại mang trên mình một nỗi đau chia cắt và khát vọng thống nhất non sông.
Từ đây, dân tộc Việt Nam đã phải đi thêm 21 năm sau đó mới giành được thắng lợi hoàn toàn, thực hiện được chân lý: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một; sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi”.
Phóng sự sau sẽ cho thấy rõ hơn ý chí thống nhất đất nước của dân tộc Việt Nam trong thời kỳ đó: