Thay van độngmạch chủ cho bệnh nhân ung thư amidan
Mới đây, lần đầu tiên tại Viện Tim mạch Quốc gia - Bệnhviện Bạch Mai, kíp bác sĩ đã tiến thành thủ thuật thành công thay van động mạchchủ (ĐMC) qua đường ống thông (catheter) (TAVI) bằng gây tê tại chỗ kết hợp anthần. Điều đặc biệt là bệnh nhân này còn mắc căn bệnh ung thư amidal.
Vốn khỏe mạnh, không có bệnh tật nhưng 2 tháng gầnđây, ông Trần Anh Đức (66 tuổi, Nam Định) thấy xuất hiện tình trạng nói và nuốtkhó. Các triệu chứng ngày một tăng nặng kèm theo mệt mỏi khi gắng sức, ông Đứcđến Viện Tai mũi họng Trung ương khám và được chẩn đoán ung thư amidal, có chỉ địnhphẫu thuật cắt Amidal kết hợp nạo vét hạch vùng.
Trong khi làm xét nghiệmđánh giá trước mổ, các bác sĩ lại phát hiện ông Đức bị hẹp khít van động mạchchủ, có chỉ định chuyển tuyến sang Viện Tim mạch Quốc gia - Bệnh viện Bạch Maiđể can thiệp.
Tại Viện Tim mạch Quốc gia, kết quả siêu âm tim cho thấybệnh nhân Đức hẹp khít và hở nhẹ van động mạch chủ. Van động mạch chủ hailá van, dày lá van vừa, vôi hóa rải rác 2 bờ van; Chênh áp qua van tối đa: 71mg, chênh áp trung bình 45 mmHg; Thành thất trái dày, buồng thất trái khônggiãn (Dd 51 mm, Ds 29 mm) EF 74%.
GS.TS. Nguyễn Lân Việt - Nguyên Viện trưởng ViệnTim mạch chủ trì buổi hội chẩn và thống nhất hướng xử trí: Thay van động mạch chủ nhằm cảithiện các bệnh lý tim mạch bảo đảm cho bệnh nhân đủ sức khỏe để tiếp tục cuộc đạiphẫu thứ 2: Pthuật cắt Amidal trái và nạo vét hạch cổ trái nhóm I, II, III.
Đối với bệnh lý hẹp khít động mạch chủ. Sau khi bàn bạcvà thống nhất, gia đình bệnh nhân Đức chọn phương án thay van động mạch chủ quaống thông (TAVI).
Bệnh nhân được chụp MSCT gốc động mạch chủ để đánh giá tổ chứcvan và kích thước vòng van động mạch chủ. Thành công của ca phẫu thuật là saukhi thực hiện can thiệp, người bệnh nhanh chóng hồi tỉnh và phục hồi sức khỏe.
Xúc động bày tỏ về ca phẫuthuật, bệnh nhân Trần Anh Đức chia sẻ: Tôi rất hài lòng với kết quả của ca can thiệp. Trước khi thựchiện thủ thuật, GS.TS. Nguyễn Lân Việt đã giải thích với tôi rất cặn kẽ về kỹthuật và can thiệp cho tôi là kíp bác sĩ giỏi nhất, tinh nhuệ nhất của Viện Timmạch.
Bác sĩ gây tê cũng gặp và trao đổi rõ ràng để tôi chuẩn bị và hiểu về nhữnggì bác sĩ sẽ làm với tôi. Ca can thiệp diễn ra thuận lợi, trong quá trình thựchiện, tôi không thấy đau chút nào và sau đó tôi tỉnh ngay.
Tôi thấy khỏe hẳn,thay đổi hẳn, không còn cảm giác mệt mỏi như trước khi can thiệp và bây giờ tôimong sớm được mổ cắt amidan và nạo vét các tế bào ung thư.
Cứu kịp thời bệnh bị kẹt van tim nhân tạo
Cũng trong tháng 7, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức các bác sĩ của Trungtâm Tim mạch và Lồng ngực cũng đã sử dụng thuốctiêu huyết khối cứu kịp thời bệnh bị kẹt van tim nhân tạo.
Đó là bệnh nhân N.T.L (48 tuổi, Hải Dương), có tiền sửphẫu thuật thay van 2 lá nhân tạo cơ học cách 2 năm. Sau phẫu thuật, người bệnhvẫn đi khám định kỳ. Tuy nhiên do tình hình dịch Covid-19, nên kể từ tháng 1/2020,chị N.T.L không tới bệnh viện để kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm đông máu.
Khoảngđầu tháng 7, chị N.T.L xuất hiện cơn đau ngực trái, khó thở. Chị nhập việntrong tình trạng mạch nhanh, huyết động bắt đầu rối loạn, khó thở NYHA II- III,xét nghiệm chỉ số chống đông (INR) thấp hơn đích điều trị.
Song song với việcxét nghiệm đông máu, rất nhanh chóng người bệnh được siêu âm tim và các bác sĩđã chẩn đoán chị bị kẹt một cánh van nhân tạo cơ học.
Các bác sĩ cho biết, dấuhiệu trên của chị N.T.L là hậu quả của việc không đi thăm khám và không được điềuchỉnh liều thuốc chống đông máu thường xuyên.
Nghi ngờ tình trạng bệnh xảy ra do khối máu đông mớihình thành, các bác sĩ Trung tâm Tim mạch và Lồng ngực, Bệnh viện Hữu nghị ViệtĐức đã tiến hành siêu âm tim qua thực quản cấp cứu nhằm đánh giá tình trạng vanvà khẳng định chẩn đoán kẹt van nhân tạo do huyết khối mới hình thành.
Qua hộichẩn toàn khoa, các bác sĩ quyết định dùng thuốc tiêu huyết khối cho người bệnhtheo phác đồ. Trong quá trình dùng thuốc chị N.T.L được theo dõi sát tình trạngtri giác, huyết động và siêu âm tim đánh giá 30 phút/lần.
Sau khi được điều trị,tình trạng người bệnh dần ổn định, kết quả siêu âm cuối cùng cho thấy 2 cánhvan đều đóng mở tốt và không quan sát thấy huyết khối nữa.
Theo PGS, TS Nguyễn Hữu Ước, Giám đốc Trung tâm Tim mạchvà Lồng ngực chia sẻ: Chống chỉ định sử dụng thuốc tiêu huyết khối khi người bệnhcó dấu hiệu chảy máu ở bất kỳ đâu trên cơ thể, nó có thể gây xuất huyết ở nhữngvùng khác và đặc biệt nguy hiểm là xuất huyết não.
Rất may, chị L. không có chốngchỉ định với thuốc tiêu huyết khối vì vậy sau khi thăm khám và thực hiện cácxét nghiệm cần thiết, chị đã được các bác sĩ can thiệp kịp thời. Nếu để lâu,người bệnh sẽ bị kẹt cứng cả 2 cánh van dẫn tới tử vong hoặc suy tim cấp dẫn tớinguy cơ tử vong.
Một bệnh nhân khác là anh N.T.L 46 tuổi quê Hà Tĩnh cótiền sử phẫu thuật thay van cơ học cách đây 11 năm. Trước đó tại bệnh viện tỉnhngười bệnh có biểu hiện ho nhiều, khó thở, được chẩn đoán nghi kẹt van 2 lá cơhọc sau đó chuyển lên Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.
Ngay trong đêm tiếp nhận ngườibệnh, các bác sĩ đã tiến hành siêu âm qua thực quản, đánh giá kẹt van do huyếtkhối mới, thông qua hội chẩn quyết định sử dụng thuốc tiêu huyết khối, đượcđánh giá siêu âm 30 phút/1lần.
Qua siêu âm thấy cánh van đóng mở tốt hơn, độchênh áp lực qua van giảm dần đi, người bệnh dễ chịu hơn và cuối cùng khi dùnghết thuốc, cánh van mở hoàn toàn tốt, không còn thấy huyết khối.
PGS.TS. Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia Việt Nam , trưởng kíp can thiệp chia sẻ: Điều đặc biệt trong ca can thiệp của bệnh nhân Trần Anh Đức là bệnh nhân bị ung thư almidan. Vì vậy để đảm bảo an toàn và đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân, kíp can thiệp chúng tôi quyết định gây tê tại chỗ kết hợp an thần thay vì gây mê như mọi khi. Đây là ca TAVI đầu tiên được áp dụng dưới sự hỗ trợ của gây tê tại chỗ.
Lợi thế của việc gây tê tại chỗ thay vì gây mê toàn thân qua nội khí quản giúp giảm thời gian tiến hành thủ thuật, giảm nguy cơ phải dùng thuốc vận mạch trong quá trình tiến hành thay van, đồng thời cũng giúp người bệnh hồi tỉnh ngay, tránh những biến chứng của việc thở máy xâm nhập, giảm thời gian nằm viện.
