Công văn nêu rõ, sau khi xem xét Công văn số 998/UBND-VX ngày 9/6/2017 của UBND tỉnh Quảng Bình báo cáo kết quả kiểm tra thực tế tuyến du lịch khám phá hang Sơn Đoòng theo lộ trình mới (theo yêu cầu tại Công văn số 2108/BVHTTDL-DSVH ngày 17/5/2017 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có ý kiến như sau:
Khoản 13 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật di sản văn hóa (năm 2009) quy định:
“… Khu vực bảo vệ I phải được bảo vệ nguyên trạng về mặt bằng và không gian. Trường hợp đặc biệt có yêu cầu xây dựng công trình trực tiếp phục vụ việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích, việc xây dựng phải được sự đồng ý bằng văn bản của người có thẩm quyền xếp hạng di tích đó.
Việc xây dựng công trình bảo vệ và phát huy giá trị di tích ở khu vực bảo vệ II đối với di tích cấp tỉnh phải được sự đồng ý bằng văn bản của Chủ tịch UBND cấp tỉnh, đối với di tích quốc gia và di tích quốc gia đặc biệt phải được sự đồng ý bằng văn bản của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Việc xây dựng công trình quy định tại khoản này không được làm ảnh hưởng đến yếu tố gốc cấu thành di tích, cảnh quan thiên nhiên và môi trường - sinh thái của di tích.”.
Văn bản của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh: Việc lắp đặt thang, khoan lỗ giữ thang và móc dây bảo hiểm, để du khách đi qua trên bề mặt lớp nhũ tràn nhằm khai thác thử nghiệm tuyến du lịch hang Sơn Đoòng theo lộ trình mới là tác động vào yếu tố gốc cấu thành di sản mà chưa có ý kiến thống nhất của cơ quan có thẩm quyền và chưa được thông tin kịp thời, đầy đủ.
Việc này đã tạo nên những ý kiến nhiều chiều, được một số cơ quan thông tấn báo chí phản ánh trong thời gian qua. Vì vậy, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch lưu ý và đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình rút kinh nghiệm đối với việc cho phép các hoạt động có tác động đến yếu tố gốc cấu thành di sản, cần tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.
Trước đó, với thông tin về việc báo chí nêu “Chấp thuận cho thám hiểm xuyên hang Sơn Đoòng: Coi thường luật pháp, xúc phạm di sản?” phản ánh Công ty Oxalis được phép thí điểm khai thác xuyên hang Sơn Đoòng có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến cấu tạo địa chất hang Sơn Đoòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có công văn đề nghị UBND tỉnh Quảng Bình chỉ đạo cơ quan chức năng kiểm tra tình hình thực tế. Nếu đúng như báo chí phản ánh thì yêu cầu tạm dừng thi công, đồng thời khẩn trương báo cáo Bộ về việc này.
