Hệ quả là, thí sinh “giữ chỗ” làm mất cơ hội của nhiều thí sinh khác. Năm nay, Bộ GD&ĐT dự kiến điều chỉnh sẽ lọc ảo chung tất cả phương thức xét tuyển và thí sinh chỉ đỗ 1 nguyện vọng duy nhất.
Thí sinh chỉ đỗ 1 nguyện vọng duy nhất
Tại Ngày hội tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp do Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) phối hợp tổ chức, nhiều thí sinh và phụ huynh băn khoăn về dự kiến điều chỉnh của Bộ: Chỉ cho phép mỗi thí sinh trúng tuyển 1 nguyện vọng được xếp ưu tiên cao nhất. Nguyễn Chí Thiện – học sinh lớp 12 ở Hà Nam - bộc bạch: Em chưa hiểu rõ nguyên tắc lọc ảo trên hệ thống nên thấy lo lắng vì quyền lợi xét tuyển của mình bị ảnh hưởng.
Có con học lớp 12, anh Nguyễn Thành Nhân ở phường Vĩnh Tuy (Hai Bà Trưng, Hà Nội) đặt câu hỏi, với điểm mới trên, thí sinh có bị tước quyền được lựa chọn khi đủ điều kiện trúng tuyển ở nhiều nguyện vọng khác?
PGS.TS Nguyễn Thu Thủy - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) - khẳng định: Thí sinh vẫn được đăng ký không giới hạn về số nguyện vọng. Các em sẽ trúng tuyển ở nguyện vọng cao nhất, ưu tiên nhất của mình (đã sắp xếp theo thứ tự nguyện vọng) khi đáp ứng điều kiện của cơ sở đào tạo. Nguyên tắc thí sinh “chỉ đỗ 1 nguyện vọng duy nhất” vừa bảo đảm quyền lợi của thí sinh (theo nguyện vọng ưu tiên nhất), bởi nếu đỗ nhiều nguyện vọng mà chỉ nhập học 1 nguyện vọng sẽ lấy mất cơ hội của một số thí sinh khác.
Theo PGS.TS Nguyễn Thu Thủy, Quy chế tuyển sinh hiện hành quy định, các cơ sở đào tạo được xét tuyển nhiều đợt trong năm, nhưng vẫn quy định lịch trình chung cho xét tuyển đợt 1; đồng thời quy định thí sinh phải tốt nghiệp THPT hoặc trung cấp mới đủ điều kiện để xét và trúng tuyển vào đại học, cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non. Các trường hoàn toàn chủ động tổ chức xét tuyển sớm với phương thức khác nhau (trước khi thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT). Tuy nhiên, phải chờ tới khi có kết quả xét tốt nghiệp mới được công bố thí sinh trúng tuyển và yêu cầu xác nhận nhập học.
Với quy định về hệ thống xử lý nguyện vọng và lọc ảo chung như trong dự thảo quy chế năm nay, lịch xét tuyển chung đợt 1 cơ bản không thay đổi so với năm trước. Hệ thống xử lý nguyện vọng và lọc ảo chung không làm thay việc xét tuyển và cũng không ảnh hưởng đến quyền tự chủ xét tuyển của các trường. Thời gian các trường công bố danh sách thí sinh trúng tuyển và yêu cầu xác nhận nhập học có thể chậm hơn 2 - 3 tuần so với các năm trước, nhưng mang lại lợi ích lớn hơn cho thí sinh và toàn hệ thống.
Vì những lợi ích nói trên, chủ trương xây dựng và áp dụng một phần mềm đăng ký nguyện vọng xét tuyển để có thể lọc ảo chung của Bộ GD&ĐT đã nhận được sự đồng thuận của đại đa số trường đại học thông qua hội nghị tuyển sinh, cuộc họp giao ban. “Giải pháp này được đánh giá là tốt nhất để có thể khắc phục, giảm thiểu được tình trạng thí sinh ảo. Đây vốn là vấn đề “đau đầu” với các trường mỗi mùa tuyển sinh, bởi nếu không tính toán được số lượng thí sinh ảo chính xác thì nhà trường sẽ có nguy cơ tuyển sinh thiếu hoặc thừa chỉ tiêu, từ đó có thể gây ra hệ lụy không mong muốn” - PGS.TS Nguyễn Thu Thủy trao đổi.
Không tước quyền được lựa chọn của thí sinh
Tán thành với chủ trương lọc ảo chung tất cả phương thức xét tuyển, TS Nguyễn Tiến Dũng - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Hà Nội - bày tỏ: Việc thí sinh chỉ trúng tuyển nguyện vọng duy nhất cũng giải quyết được nhiều vấn đề bất cập. Cụ thể, thí sinh không phải chuẩn bị nhiều bộ hồ sơ, các trường THPT không phải sao in, chứng thực nhiều lần tốn kém, tốn thời gian và tránh được những sai sót… Ngoài ra, thí sinh vẫn được đăng ký không giới hạn số lượng nguyện vọng xét tuyển. Các em cũng có thể đăng ký xét tuyển ở nhiều phương thức tuyển sinh khác nhau.
“Cũng như năm trước, cho dù trúng tuyển nhiều nguyện vọng nhưng thí sinh chỉ được nhập học theo 1 nguyện vọng. Nhưng năm nay, tất cả phương thức xét tuyển đều được đưa lên hệ thống để lọc ảo chung. Việc lọc ảo sẽ cho phép thí sinh trúng tuyển vào 1 nguyện vọng được ưu tiên cao nhất (thí sinh mong muốn nhất). Vì thế, không có chuyện điều chỉnh của Bộ GD&ĐT tước đi quyền được lựa chọn của thí sinh. Ngược lại, đó là cách bảo vệ quyền lợi của các em” - TS Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.
Hoan nghênh giải pháp trên của Bộ GD&ĐT, TS Võ Thanh Hải – Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân (TP Đà Nẵng) - phân tích: Giải pháp này sẽ khắc phục được tình trạng thí sinh “giữ chỗ” làm mất cơ hội của nhiều bạn khác như năm trước. Điều này dẫn đến việc các trường không xác định được tỷ lệ thí sinh nhập học nên “liều” tuyển sinh vượt chỉ tiêu.
“Năm trước, có tình trạng 1 thí sinh trúng tuyển ở nhiều nguyện vọng, với các phương thức khác nhau. Do đó có hiện tượng, tỷ lệ thí sinh trúng tuyển sau lọc ảo cao nhưng nhập học ngày càng giảm” - TS Võ Thanh Hải nêu thực trạng.
Theo TS Võ Thanh Hải, việc thí sinh chỉ đỗ 1 nguyện vọng duy nhất không những không ảnh hưởng đến quyền lợi đăng ký xét tuyển như năm trước, mà còn giúp các em định hướng rõ nét hơn về ngành học, trường học mà mình yêu thích nhất. Vì thế, các em phải thực sự nghiêm túc trong việc sắp xếp thứ tự nguyện vọng. “Nguyên tắc là, nguyện vọng yêu thích nhất ở vị trí số 1. Các em nên lựa chọn ngành học trước rồi mới đến trường học sau” - TS Võ Thanh Hải tư vấn.