Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã có cuộc điện đàm vào đầu tháng này, sau đó báo chí biết rằng Washington có thể thúc đẩy thỏa thuận bán F-16 và tìm cách dỡ bỏ lệnh trừng phạt dẫn tới tiếp tục bán máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 cho Ankara.
Ít nhất đây là những gì hãng tin Fox News cho biết sau khi trích dẫn hai nguồn giấu tên, lưu ý rằng họ không thể có được bình luận từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Hội đồng An ninh Quốc gia.
Và nếu chúng ta nói về F-16, trước hết cần nhớ lại rằng giấy phép bán 40 chiếc tiêm kích phiên bản Block 70 cho Thổ Nhĩ Kỳ và hiện đại hóa 79 máy bay khác đã được chính quyền Cựu Tổng thống Biden cấp vào tháng 1 năm ngoái - và đây thực sự là một thỏa thuận có quy mô khá lớn, trị giá hàng chục tỷ đô la.
Nhưng cuối cùng, người đứng đầu Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ đã công bố kế hoạch vào mùa thu năm ngoái nhằm tiết kiệm tiền, chỉ để lại việc mua máy bay "trên bàn đàm phán", trong khi quá trình hiện đại hóa dự kiến sẽ được thực hiện tại các cơ sở của họ.
Rốt cuộc, hiện nay giới truyền thông đều biết rằng các cuộc đàm phán giữa Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ và nhà sản xuất Lockheed Martin vẫn đang diễn ra nhưng chưa đi tới đâu.
Cùng lúc đó, Ankara đã cân nhắc mua tiêm kích Eurofighter Typhoon từ năm 2022 và đầu tháng này đã gửi yêu cầu mua 40 chiếc. Do đó rõ ràng là trong bối cảnh này, ông Trump có thể sẽ cố gắng bằng cách nào đó giải quyết tình hình chậm trễ trong việc mua máy bay chiến đấu F-16.
Liên quan đến F-35, trước hết, chúng ta hãy nhớ lại rằng vào năm 2019, Hoa Kỳ đã trục xuất Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chương trình F-35 sau khi nước này mua và đưa vào sử dụng hệ thống tên lửa phòng không S-400 của Nga.
Theo thông tin hé lộ, hiện tại ông Trump đang tìm cách lách Đạo luật chống đối thủ của nước Mỹ thông qua biện pháp trừng phạt (CAATSA).
Ngoài ra Hoa Kỳ một lần nữa quay trở lại vấn đề hệ thống phòng không S-400 khi nói rằng điều kiện để Thổ Nhĩ Kỳ quay trở lại chương trình F-35 vẫn có hiệu lực, trong khi hệ thống phòng không của Nga phải trở nên "có khả năng chiến đấu".
Với bước đi trên việc đưa tổ hợp này đến một trong những căn cứ do Hoa Kỳ kiểm soát đang được xem xét như một phương án khả thi.
