Tiết học ngoại khóa: Làn gió mới trong dạy và học

Bên cạnh đó các em được nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước. Hình thức này được xem như làn gió mới nhằm nâng cao chất lượng dạy và học tại nhiều trường phổ thông trên địa bàn TPHCM.

Khám phá văn hóa 3 miền trên “chuyến bay” đặc biệt

Sáng 10/2, thầy cô tổ Ngữ văn Trường THPT Ten Lơ Man (Quận 1) tổ chức buổi ngoại khóa với chủ đề “Tìm về nguồn cội”. Hoạt động mang đến cho học sinh trải nghiệm mới mẻ khi mô phỏng chuyến bay xuyên Việt, đưa “hành khách” qua ba miền đất nước để khám phá văn hóa, nghệ thuật, trang phục và ẩm thực đặc trưng từng nơi.

Theo đó, ngay khi chương trình bắt đầu, 2 người dẫn chương trình trong trang phục tiếp viên hàng không của “hãng hàng không Ten Lơ Man Airlines” giới thiệu chuyến bay mang số hiệu VAN2425, với điểm khởi hành từ TPHCM và điểm đến là ba miền Bắc, Trung, Nam của Việt Nam, dẫn dắt các “hành khách” nhập vai vào hành trình khám phá dân tộc.

Khi “chuyến bay” hạ cánh xuống miền Bắc, khán giả được dẫn dắt vào hành trình khám phá sự tinh tế, nền nếp và truyền thống trọng lễ nghĩa trong lối sống của người dân nơi đây. Những di tích lịch sử nổi tiếng như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám sẽ hiện lên qua lời giới thiệu, cùng đó là các loại hình nghệ thuật độc đáo như: Ca trù, quan họ, xẩm và những làn điệu dân ca trữ tình, vốn là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần người dân Đồng bằng Bắc Bộ.

Tiếp nối hành trình, khi đến với miền Trung, “hành khách” được đắm mình trong không gian văn hóa cung đình và dân gian đặc sắc. Những dấu ấn lịch sử được tái hiện qua các di tích như Kinh thành Huế, Phế tích Mỹ Sơn, cùng với âm nhạc cung đình qua Nhã nhạc Huế. Bên cạnh đó, các loại hình nghệ thuật dân gian như dân ca ví dặm, hò Quảng, bài chòi cũng được giới thiệu, mang đến cái nhìn toàn diện về văn hóa đa dạng của vùng đất này.

Cuối cùng, khi “chuyến bay” đáp xuống miền Nam, khán giả được khám phá những nét đặc trưng của vùng đất trù phú và hào sảng. Nổi bật là các loại hình nghệ thuật như đờn ca tài tử và hát cải lương - “đặc sản” sân khấu Nam Bộ.

Những tiết mục biểu diễn sống động, cùng video giới thiệu, sẽ giúp “hành khách” hiểu rõ hơn về đời sống văn hóa và tinh thần người dân nơi đây. Xuyên suốt hành trình, mỗi điểm đến được tái hiện sinh động qua các video, tiết mục văn nghệ và kịch nghệ, mang đến cho khán giả trải nghiệm trọn vẹn về nét đặc trưng văn hóa từng vùng miền.

Hoạt động ngoại khóa “Tìm về nguồn cội” do tổ Ngữ văn, Trường THPT Ten Lơ Man tổ chức duy trì suốt 5 năm qua. Mỗi năm một chủ đề mới mẻ, giúp học sinh có thêm nhiều hướng tiếp cận sáng tạo.

Cô Trần Thị Thu Hiền - Tổ trưởng tổ Ngữ văn, cho biết, chương trình năm nay được tổ chức trong 2 tiết học với sự tham gia của toàn thể học sinh. Nội dung hoạt động được lồng ghép vào các bài học của từng khối lớp: Khối 10 với bài 5 - Tích trò sân khấu dân gian, chủ đề 2 - Tìm hiểu và sân khấu hóa tác phẩm văn học; khối 11 với bài 7 - Ghi chép và tưởng tượng trong ký, bài 8 - Cấu trúc văn bản thông tin; và khối 12 với bài Tiếng cười trên sân khấu (kịch và hài kịch).

“Chủ đề “Tìm về nguồn cội” năm nay không chỉ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn giá trị văn hóa, nghệ thuật và bản sắc dân tộc, góp phần nuôi dưỡng niềm tự hào, tình yêu quê hương, đất nước mà còn gắn liền với tinh thần kỷ niệm ngày thành lập Đảng, thể hiện lời dạy của Bác về việc gìn giữ bản sắc dân tộc. Ngoài kiến thức từ sách vở, học sinh còn được rèn luyện kỹ năng quan trọng như làm việc nhóm, giao tiếp, quản lý thời gian...”, cô Hiền nhấn mạnh.

Đổi mới học lịch sử

Đầu năm học 2024 - 2025, Trường Tiểu học Hòa Bình (Quận 1) tổ chức cho học sinh khối 4 tham quan, học tập tại Bảo tàng TPHCM, giúp các em hiểu rõ hơn về lịch sử phát triển của thành phố từ thuở sơ khai đến hiện đại. Qua các hiện vật, tư liệu quý giá và hình ảnh Sài Gòn xưa, học sinh cảm nhận sâu sắc hơn những thăng trầm của thành phố.

Cô Phó Hiệu trưởng Tống Thị Mai Hương, cho hay, hoạt động này không chỉ giúp học sinh tìm hiểu lịch sử TPHCM mà còn khám phá cuộc đời, sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và những đóng góp của Người cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. “Hình thức học tập này khiến môn Lịch sử đến với học sinh không khô khan, chỉ gói gọn thông tin trong sách giáo khoa, mà trở thành một trong những môn học được nhiều em yêu thích”, cô Hương cho hay.

Tương tự, Trường THPT Nguyễn Hữu Cảnh (quận Tân Bình) cũng đổi mới phương pháp dạy học lịch sử bằng cách tổ chức cho học sinh tham quan các địa điểm lịch sử, ghi chép, quay phim, chụp ảnh và thuyết trình trên lớp. “Bảo tàng trở thành “lớp học” thực tế sinh động, tạo thuận lợi cho việc truyền tải và tiếp nhận bài học”, thầy Hiệu trưởng Lâm Đức Tín khẳng định.

Từ năm học 2022 - 2023, TPHCM đẩy mạnh giảng dạy di sản văn hóa trong trường học thông qua bảo tàng và không gian số. Các trường chủ động lồng ghép nội dung di sản vào các môn học như Lịch sử, Địa lý, Âm nhạc và hoạt động ngoại khóa, sưu tầm tư liệu liên quan và tổ chức chăm sóc di tích, tham quan bảo tàng, góp phần nâng cao nhận thức và tình yêu văn hóa dân tộc cho học sinh.