Từ “thương hiệu” truyền thống đón Tết Độc lập, huyện Than Uyên (Lai Châu) đã đẩy mạnh bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc, gắn với phát triển du lịch.
Sản phẩm độc đáo
Từ lâu, cứ đến dịp Quốc khánh 2/9, đồng bào các dân tộc huyện Than Uyên, Lai Châu lại tập trung về trung tâm thị trấn huyện chào đón ngày Tết Độc lập.
Trong giai đoạn điều kiện kinh tế - xã hội còn khó khăn, giao thông chưa thuận lợi, đồng bào ở bản xa xôi vẫn nô nức xuống núi từ chiều hôm trước để kịp đón Tết từ sáng sớm ngày 2/9. Không phân biệt già trẻ, gái, trai, ai nấy đều xúng xính những bộ trang phục truyền thống thật đẹp, nụ cười rạng rỡ, tay bắt mặt mừng, thổi khèn, chơi tính tẩu, múa hát… thể hiện niềm hạnh phúc.
Qua nhiều năm, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đời sống tinh thần được nâng lên, ngày Tết Độc lập không chỉ thu hút nhân dân các dân tộc trong huyện Than Uyên mà còn là nơi đến của đông đảo du khách, nhân dân thuộc nhiều tỉnh, huyện lân cận.
Ông Trần Quang Chiến - Phó Chủ tịch UBND huyện Than Uyên cho biết: “Hoạt động chào mừng ngày Tết Độc lập ban đầu chủ yếu do người Mông ở những bản vùng cao của huyện tổ chức. Sau đó, mỗi dịp Quốc khánh 2/9, bà con các dân tộc huyện Than Uyên vẫn duy trì những hoạt động văn hóa, văn nghệ, hội họp tại trung tâm thị trấn. Hoạt động đón Tết Độc lập ngày càng thu hút đông đảo du khách tới trải nghiệm, khám phá”.
Theo ông Chiến, năm 2012, thực hiện chủ trương của tỉnh Lai Châu, UBND huyện Than Uyên tổ chức điểm Ngày hội văn hóa, thể thao dân tộc Mông lần đầu tiên trong hai ngày 1 - 2/9, với chủ đề “Người Mông ơn Đảng”. Ngày hội gồm nhiều hoạt động phong phú như: Triển lãm ảnh, thi đấu các môn thể thao, các trò chơi dân gian, liên hoan nghệ thuật quần chúng, biểu diễn trang phục dân tộc… thu hút đông đảo người dân đến xem, giao lưu và thưởng thức.
Kể từ đó, ngày Tết Độc lập gắn với Ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch huyện Than Uyên được duy trì tổ chức. Đến nay, nó trở thành một giá trị văn hóa truyền thống mang tính “thương hiệu” không chỉ đối với huyện Than Uyên mà còn cả với tỉnh Lai Châu và vùng Tây Bắc.
Từ “thương hiệu” truyền thống đón Tết Độc lập, huyện Than Uyên đã đẩy mạnh bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc, gắn với phát triển du lịch. Đến nay, địa phương đã hình thành nhiều sản phẩm du lịch mới, độc đáo phục vụ du khách. Qua đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân các dân tộc.
Để nâng tầm quy mô của ngày Tết Độc lập tại huyện Than Uyên, trong cuộc họp ngày 15 - 16/11/2023, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lai Châu thống nhất chủ trương tổ chức Tết Độc lập với quy mô cấp tỉnh và duy trì thường niên vào dịp Quốc khánh 2/9 tại huyện Than Uyên.
Ông Trần Mạnh Hùng - Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL tỉnh Lai Châu cho biết: “Chuỗi các hoạt động nằm trong sự kiện Tết Độc lập nhằm tiếp tục triển khai hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp của Nghị quyết số 04 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lai Châu về bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc gắn với phát triển du lịch giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”.
Qua sự kiện nhằm nêu cao truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, giáo dục truyền thống yêu nước và tự hào dân tộc cho các thế hệ trẻ; góp phần củng cố niềm tin, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân của nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.
Ông Hùng cũng cho biết, chuỗi các hoạt động năm nay đặt mục tiêu đẩy mạnh truyền thông, quảng bá tiềm năng thế mạnh, sản phẩm du lịch tiêu biểu của Lai Châu nói chung, Than Uyên nói riêng tới du khách trong nước và quốc tế. Qua đó, hướng tới xây dựng, phát triển Tết Độc lập thành sản phẩm du lịch văn hóa hấp dẫn, độc đáo riêng của tỉnh Lai Châu.
Trải nghiệm và khám phá vùng cao
Mừng Tết Độc lập năm 2024, trong 4 ngày, từ 30/8 - 2/9 tại huyện Than Uyên, dự kiến bao gồm chuỗi các sự kiện được UBND tỉnh Lai Châu tổ chức, nâng cấp lên quy mô cấp tỉnh. Chuỗi các hoạt động gồm 2 phần chính là lễ và hội. Phần lễ tổ chức dâng hương tại Nhà truyền thống khu di tích lịch sử bản Lướt (xã Mường Kim), viếng nghĩa trang liệt sỹ huyện, lễ thượng cờ.
Phần hội gồm chương trình nghệ thuật chào mừng Tết Độc lập, vòng xòe đoàn kết “Lung linh sắc màu Than Uyên - Lai Châu”; hội thi ẩm thực; lễ buộc chỉ cổ tay; giải chạy quốc tế KOMOMO Than Uyên 2024; thi đấu các môn thể thao dân tộc; giải đua môtô địa hình; đua thuyền kayak; đua thuyền đuôi én; biểu diễn dù lượn có động cơ.
Xuyên suốt thời gian tổ chức Tết Độc lập, các chương trình được tổ chức song hành gồm: Không gian trưng bày giới thiệu sản phẩm OCOP và một số nông sản đặc trưng của tỉnh và các địa phương. Cùng với đó, trưng bày chuyên đề di sản văn hóa phi vật thể dân tộc Mông gắn với “Lễ hội Gầu tào và trò chơi dân gian”; hoạt động chợ phiên Nậm Pắt; chợ đêm Ta Gia…
Màn trình diễn vòng xòe đoàn kết “Lung linh sắc màu Than Uyên - Lai Châu” tại sự kiện sẽ có sự góp mặt của hơn 2.000 diễn viên chuyên và không chuyên, trong đó, có sự tham gia của cả các du khách. Ban tổ chức cũng sẽ tái hiện một số nét phong tục độc đáo của các dân tộc huyện Than Uyên như: Lễ hội Mừng cơm mới của dộc tộc Khơ Mú, lễ hội Kin Pang của bà con dân tộc Thái, lễ hội Nhảy lửa của bà con dân tộc Dao…
“2/9 là ngày Tết Độc lập của toàn dân tộc. Riêng tại Than Uyên lại có bản sắc rất riêng, mọi người dân rất háo hức mong đợi đến ngày này. Được tham gia, vui chơi các hoạt động trong ngày Tết Độc lập cũng giúp chúng tôi giới thiệu được văn hóa dân tộc Thái nói riêng và đồng bào các dân tộc trên địa bàn nói chung tới toàn thể du khách. Qua đó, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc”, bà Lường Thị Ấn, người dân xã Mường Kim, huyện Than Uyên chia sẻ.
Du khách Trần Thị Thu (TP Lai Châu) chia sẻ: “Năm trước chúng tôi đã được tham gia đón Tết Độc lập tại huyện Than Uyên. Không khí ở đây rất vui vẻ với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Năm nay, sự kiện được tổ chức quy mô cấp tỉnh, tôi cùng gia đình, bạn bè rất háo hức để trải nghiệm các hoạt động cũng như khám phá mảnh đất, văn hóa và con người nơi đây lần nữa”.
Ông Trần Quang Chiến - Phó Chủ tịch UBND huyện Than Uyên cho biết: Mọi công tác chuẩn bị về đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, vệ sinh an toàn thực phẩm cũng như công tác đón tiếp, nơi ăn, chỗ nghỉ cho đại biểu và du khách đã và đang được huyện Than Uyên phối hợp triển khai thực hiện. Qua đó, đảm bảo sự kiện diễn ra hiệu quả, an toàn, tiết kiệm, tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân và du khách trong dịp Tết Độc lập.
