Tạo cơ chế mở để các trường tự chủ tuyển sinh

Thí sinh thi tuyển sinh ĐH, CĐ 2013

(GD&TĐ) - Không còn phải “xin” được tuyển sinh riêng, việc tự chủ tuyển sinh giờ đây là trách nhiệm của các trường theo Luật Giáo dục ĐH. Tuy nhiên, để việc thi tuyển diễn ra an toàn, không gây lo lắng trong xã hội, cần phải có những nguyên tắc cho tuyển sinh riêng.

Tạo cơ chế mở, thuận lợi nhất cho nhà trường và thí sinh

Tại buổi gặp mặt báo chí chiều nay (12/12), Bộ GD&ĐT công bố dự thảo quy định về tự chủ tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ áp dụng cho năm 2014 xin ý kiến rộng rãi trong toàn ngành và xã hội. Thông tin từ Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga, dự thảo này đã tham khảo ý kiến của GS Đào Trọng Thi - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa Giáo dục Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga cho biết: Chuẩn bị cho kỳ tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2014, Bộ GD&ĐT đang khẩn trương xây dựng văn bản quy phạm pháp luật làm cơ sở để các trường thực hiện tự chủ trong tuyển sinh. Tinh thần chung sẽ tạo ra một cơ chế rất mở, tạo thuận lợi nhất cho các nhà trường và thí sinh.

Một trong những khó khăn đối với các trường khi tuyển sinh riêng là việc ra đề. Đây cũng chính là nguyên nhân hầu hết trường công lập vẫn “chung thủy” với “3 chung”.

Tuy nhiên, khi đã chính thức tổ chức thi riêng, ra đề sẽ phải là công việc của trường - đó là khẳng định của ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng Cục Khảo thí và Kiểm định Chất lượng giáo dục.

Đó chỉ là một trong nhiều công việc các trường cần đáp ứng để đảm bảo có một kỳ thi đầu vào đảm bảo chất lượng.

5 yêu cầu đối với các trường tuyển sinh riêng

Dự thảo quy định về tự chủ tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ nêu rõ 5 yêu cầu đối với các trường tổ chức tuyển sinh riêng. Đó là:

Không để phát sinh hiện tượng các tổ chức và cá nhân là cán bộ, giáo viên của nhà trường tổ chức luyện thi;

Tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho thí sinh, không để phát sinh tiêu cực, đảm bảo công bằng, công khai, minh bạch;

Thực hiện chế độ thông tin kịp thời và báo cáo kết quả sau khi kết thúc kì thi tuyển sinh riêng theo quy định;

Phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức tốt công tác kiểm tra, giám sát, đảm bảo kỳ thi diễn ra an toàn, nghiêm túc và công bố rộng rãi phương thức tuyển sinh của nhà trường để thí sinh, phụ huynh và xã hội giám sát.

Đặc biệt, các trường phải có một đề án tuyển sinh riêng thuyết phục, được Bộ GD&ĐT xác nhận đáp ứng yêu cầu theo quy định.

Trong đó, đối với các trường lựa chọn phương thức thi tuyển, cần làm rõ việc xác định môn thi, hình thức thi, thời gian làm bài đối với mỗi môn thi; lực lượng giáo viên ra đề thi, chấm thi đối với từng môn thi cụ thể; lực lượng giáo viên coi thi; điều kiện đảm bảo chất lượng nguồn tuyển và công tác thanh tra, giám sát kỳ thi.

Đối với các trường lựa chọn phương thức xét tuyển, cần làm rõ môn xét tuyển, hình thức xét tuyển; căn cứ để xét tuyển và độ tin cậy, tính khách quan; nguyên tắc xét tuyển; phương pháp xét tuyển; điều kiện đảm bảo chất lượng nguồn tuyển; lực lượng cán bộ, giáo viên làm công tác xét tuyển và công tác thanh tra, giám sát xét tuyển.

Nếu lựa chọn phương thức thi tuyển kết hợp với xét tuyển, các trường cần làm rõ môn thi, hình thức thi, thời gian làm bài đối với mỗi môn thi, lực lượng giáo viên ra đề thi, chấm thi đối với từng môn cụ thể; lực lượng giáo viên coi thi, công tác thanh tra, giám sát thi tuyển (đối với thi tuyển); môn xét tuyển, hình thức xét tuyển, căn cứ và nguyên tắc xét tuyển, phương pháp xét tuyển, lực lượng cán bộ, giáo viên làm công tác xét tuyển, công tác thanh tra, giám sát xét tuyển (đối với xét tuyển).

Đặc biệt,  phải qui định rõ ngưỡng tối thiểu để đảm bảo chất lượng.

Ngoài 3 phương thức tuyển sinh theo quy định của Luật giáo dục ĐH nêu trên, các trường có thể bổ sung thêm các hình thức kiểm tra thông qua: Phỏng vấn; Viết luận; Thực hành; Kiểm tra năng khiếu;…

Với các hình thức kiểm tra bổ sung này, các trường cần làm rõ: tiêu chí; điều kiện; nguyên tắc; nội dung; cách thức; các điều kiện về nhân lực, cơ sở vật chất... để đảm bảo tính khả thi của phương án; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát;…

Có thể hình thành nhiều “nhóm 3 chung”

Nhấn mạnh những điểm đáng lưu ý tại dự thảo quy định về tự chủ tuyển sinh của các trường ĐH, CĐ, Thứ trưởng Bùi Văn Ga cho biết: Mỗi trường được lựa chọn 1 trong 3 phương án tuyển sinh.

Theo đó, với những trường có đủ điều kiện sẽ thực hiện đề án tuyển sinh riêng được Bộ GD&ĐT xác nhận là đáp ứng các yêu cầu quy định. Các trường tổ chức tuyển sinh riêng không sử dụng kết quả thi của kỳ thi chung do Bộ GD&ĐT tổ chức.

Nếu chưa có đủ điều kiện tuyển sinh riêng, trường có thể tham gia kỳ thi chung do Bộ GD&ĐT tổ chức. Với kỳ thi này, Thứ trưởng lưu ý: Đây là việc Bộ giúp các trường chứ hoàn toàn không bắt buộc.

Điểm mới đáng lưu ý nhất, cũng là phương án thứ 3 các trường có thể lựa chọn, đó là thỏa thuận với trường có đề án tuyển sinh phù hợp đã được Bộ GD&ĐT xác nhận là đáp ứng các yêu cầu theo quy định để tổ chức thi tuyển sinh theo đề án của trường đó. Với phương án trên, sau này có thể hình thành những nhóm “3 chung” mà các trường cùng nhóm sẽ có thể sử dụng chung kết quả thi. Kết quả thi của thí sinh chỉ có giá trị xét tuyển vào các trường tổ chức thi tuyển sinh theo cùng đề án, không có giá trị xét tuyển sang trường khác.

Các trường có thể tổ chức tuyển sinh riêng từng phần cho một số khoa, ngành; những khoa, ngành tuyển sinh riêng thì không sử dụng kết quả kỳ thi “3 chung” cũng là một quy định rất “mở”, một điểm mới đáng lưu ý tại dự thảo.

Về thời điểm tổ chức thi, các trường chỉ tổ chức tuyển sinh riêng tối đa 2 lần trong năm vào thời gian do Bộ GD&ĐT qui định. Các trường tùy điều kiện chọn đợt thi cho phù hợp.

Hiếu Nguyễn