Sinh viên Mỹ cạnh tranh việc làm ngày càng khốc liệt

Trước thực tế này, một số trường đại học tại Mỹ đã triển khai chương trình hợp tác, hỗ trợ người học tìm việc làm.

Gia tăng cạnh tranh

Madia Bellebuono - sinh viên tốt nghiệp Đại học Vermont, dành cả ngày trong một quán cà phê ở Boston để đọc thông tin về các công ty đang tuyển dụng trên LinkedIn. Kể từ khi lấy bằng về tiếp thị chiến lược và truyền thông công chúng vào tháng 5/2024, cô đã nộp hơn 300 đơn xin việc. Mặc dù đã có hai kỳ thực tập, điểm trung bình cao, nhưng Bellebuono vẫn thất nghiệp.

Bellebuono cho biết cảm thấy chưa sẵn sàng để bước vào thị trường việc làm cạnh tranh đầy khốc liệt hiện tại. “Tôi nghĩ nhà trường có thể đã làm tốt hơn trong việc chuẩn bị cho sinh viên của mình bước vào thế giới sau đại học. Điều đó không chỉ là tập trung vào bài kiểm tra hoặc điểm số”, nữ sinh cho biết.

Trường Đại học Vermont cho biết, việc giúp sinh viên sau tốt nghiệp bắt đầu con đường sự nghiệp là một phần quan trọng trong hệ thống giáo dục. Tuy nhiên, thất nghiệp không phải chỉ là vấn đề của riêng Bellebuono.

Một nghiên cứu của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York báo cáo, khoảng cách thất nghiệp giữa những người mới tốt nghiệp và người có bằng cấp kể từ những năm 1990 đang ngày càng bị nới rộng.

Ông David Deming - Giáo sư chính sách công tại Trường Harvard Kennedy nhận định, khoảng cách thất nghiệp lớn một phần là do sự gia tăng cạnh tranh và thay đổi kỳ vọng của người sử dụng lao động.

“Những gì bạn đang thấy là hậu quả của thành công mà chúng ta đã đạt được trong việc giáo dục nhiều người hơn. Tốt nghiệp đại học không còn giúp bạn có lợi thế nữa, vì gần đây, chúng ta đã chứng kiến tỷ lệ tốt nghiệp cao nhất từ trước đến nay”, GS David Deming cho biết và chia sẻ thêm, các yêu cầu về kỹ năng đối với vai trò người lao động hiện cao hơn so với một thập kỷ trước. Song, sự thay đổi đã diễn ra dần dần theo từng năm.

Theo Cục Thống kê Lao động, nền kinh tế Mỹ đã tăng thêm trung bình 186.000 việc làm mỗi tháng trong suốt năm 2024. Con số này tương tự như thời kỳ trước đại dịch nhưng chậm lại so với mức tăng đột biến trong quá trình phục hồi.

“Những người lao động không cần kinh nghiệm vẫn đang tiếp tục có một thị trường đầy thách thức. Tuy nhiên, có một số thứ mà các nhà tuyển dụng thường tìm kiếm mà họ không nhất thiết phải tìm thấy trên thị trường lao động”, Kory Kantenga - Giám đốc kinh tế của LinkedIn tại Mỹ chia sẻ.

Theo một cuộc khảo sát vào tháng 12/2024 của Intelligent, một tạp chí trực tuyến tập trung vào giáo dục đại học, khoảng 58% nhà quản lý tuyển dụng cho biết, những sinh viên mới tốt nghiệp đại học không sẵn sàng cho lực lượng lao động. GS David Deming lập luận rằng, các nhà tuyển dụng cũng chia sẻ trách nhiệm về sự không phù hợp này.

“Điều đầu tiên các doanh nghiệp có thể làm là tăng lương. Tôi nghĩ rằng, rất hiếm khi doanh nghiệp không thể tìm thấy thứ mình muốn. Có nhiều khả năng là họ không thích mức giá mình phải trả hoặc không thích những sự thỏa hiệp phải thực hiện”.

Những thách thức mà các sinh viên mới tốt nghiệp phải đối mặt đã khiến nhiều trường đại học bị giám sát chặt chẽ, với nhu cầu ngày càng tăng để đảm bảo sinh viên thấy được lợi nhuận lớn hơn từ khoản đầu tư của mình.

Gần một nửa người Mỹ tham gia khảo sát cho biết, chi phí học đại học chỉ xứng đáng nếu họ không phải vay nợ. Kết quả được đưa ra từ khảo sát của Pew Research - viện nghiên cứu phi đảng phái Hoa Kỳ năm 2024.

Giáo dục định hướng nghề nghiệp thu hút sự chú ý

Mặc dù, Bellebuono không hối hận về quyết định vay nợ của mình, nhưng cô cảm thấy trường đại học vẫn thiếu “một số mảnh ghép” để chuẩn bị đầy đủ cho sinh viên bước vào thị trường việc làm.

“Tôi đã tham gia rất nhiều cuộc phỏng vấn. Tại đó, có những câu hỏi mà tôi không thể trả lời vì bản thân không có đủ kinh nghiệm”, Bellebuono nói và chia sẻ, cô sẽ được hưởng lợi từ sự hỗ trợ thực tế hơn, chẳng hạn như thực tập bắt buộc, các khóa học chuẩn bị nghề nghiệp và chương trình cố vấn.

“Với những gì tôi đầu tư, trường đại học nên mang lại kết quả tốt hơn trong việc giúp sinh viên tốt nghiệp sớm có được việc làm”, Bellebuono bày tỏ quan điểm.

Thực tế, mong muốn tập trung vào kết quả nghề nghiệp của sinh viên đang định hình lại cách đánh giá các trường đại học. Bảng xếp hạng các trường đại học của Tạp chí Phố Wall hiện ưu tiên kết quả nghề nghiệp hơn là uy tín. Trong đó, các trường như Claremont McKenna và Cao đẳng Babson xếp hạng cao hơn Harvard và Học viện Công nghệ Massachusetts. Điều đó báo hiệu sự thay đổi trong những gì quan trọng đối với sinh viên tiềm năng.

GS David Deming giải thích rằng, các bảng xếp hạng này phản ánh phản ứng của thị trường đối với nhu cầu về những trường đại học tập trung nhiều vào sự sẵn sàng cho nghề nghiệp cũng như kết quả việc làm của sinh viên. “Điều đó có nghĩa là mọi người sẽ đến Claremont McKenna hoặc Northeastern thay vì Harvard? Có thể không phải hôm nay, nhưng có thể là một ngày nào đó”, GS David Deming nhấn mạnh.

Cũng theo GS Trường Harvard Kennedy, các trường cao đẳng có thể hỗ trợ sinh viên tốt hơn khi họ đưa ra kỳ vọng thực tế về thị trường việc làm và áp dụng nhiều chiến lược định hướng nghề nghiệp hơn.

“Có rất nhiều cách khác nhau, từ kết nối trực tiếp với các nhà tuyển dụng, hay chúng ta có nên mở chuyên ngành, chương trình đào tạo, giảng dạy mới không?”, GS David Deming cho biết và thông tin, trong khi nhiều trường đại học phải đối mặt với sự chỉ trích, chương trình như mô hình giáo dục hợp tác (co-op) của Trường Đại học Northeastern, tích hợp kinh nghiệm làm việc thực tế với học thuật, đang trở nên phổ biến hơn. Đơn đăng ký vào Northeastern đã tăng 53% kể từ năm 2020.

Tiếp nối xu hướng này, Trường Đại học Vermont có kế hoạch triển khai chương trình hợp tác bậc đại học vào mùa Thu năm 2025. “Chúng tôi đang tiếp tục mở rộng các nỗ lực chuẩn bị nghề nghiệp nhờ hơn 15 triệu USD tiền quyên góp gần đây, hỗ trợ trải nghiệm hợp tác mới cho sinh viên kinh doanh và mở rộng chương trình thực tập cho người học.

Trường cũng bổ sung thêm một chức danh mới, Giám đốc Phát triển Nghề nghiệp và Chuyên môn, để hỗ trợ sinh viên sau đại học chuẩn bị bước vào thị trường việc làm”, Trường Đại học Vermont cho biết.

Là một sinh viên tốt nghiệp tại Trường Đại học Northeastern, Breanna McClarey nhận định, chương trình hợp tác của trường là then chốt. McClarey đã lấy bằng về tư pháp hình sự và khoa học chính trị vào tháng 5/2023 và hoàn thành ba chương trình hợp tác. Cô cho rằng, chương trình đã mang lại cho sinh viên lợi thế cạnh tranh trên thị trường việc làm.

“Tôi nghĩ chúng tôi tự tin hơn nhiều khi đi phỏng vấn và có cảm giác an toàn hơn nhiều khi biết rằng, mình có thể thực hiện những công việc này và biết mình đang làm gì”, McClarey cho biết và thông tin thêm, cô bắt đầu tìm kiếm việc làm vào tháng 9 và nhận được vị trí trợ lý pháp lý tố tụng trong vòng một tháng.

“Những người bạn của tôi học ở các trường khác cuối cùng cũng có việc làm. Tuy nhiên, đối với hầu hết trong số họ, phải mất 6 đến 9 tháng để có thể tìm được việc. Trong khi đó, các bạn tôi tại Trường Đại học Northeastern đều có việc làm sau khi tốt nghiệp khoảng 2 - 3 tháng.

Tôi nghe các nhà tuyển dụng nói rằng, sinh viên Northeastern mà họ tuyển đã sẵn sàng ‘làm việc trong thế giới việc làm’. Điều đó có nghĩa tốt nghiệp Trường Đại học Northeastern với chương trình hợp tác, bạn sẽ sẵn sàng bắt tay ngay vào công việc mà mình đam mê”, McClarey chia sẻ.