Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa gây tranh cãi khi công khai yêu cầu Đại học Harvard tiết lộ danh tính và quốc tịch của hàng nghìn sinh viên quốc tế đang theo học, đồng thời chỉ trích các quốc gia gửi sinh viên tới Harvard là “không thân thiện” và “không đóng góp gì”.
Trên nền tảng Truth Social sáng 25/5 (giờ Mỹ), ông Trump viết:
“Tại sao Harvard không công khai rằng gần 31% sinh viên của họ là người nước ngoài, trong khi các quốc gia đó, một số không hề thân thiện với Mỹ, không đóng góp một đồng nào cho việc học của sinh viên mình và cũng không có ý định làm vậy?”.
Phát biểu trên được đưa ra chỉ vài ngày sau khi chính quyền ông Trump ra lệnh hủy quyền tuyển sinh sinh viên quốc tế của Harvard theo chương trình SEVP (Chương trình Sinh viên và Khách trao đổi), một động thái hiện đã bị tòa án liên bang tạm thời ngăn chặn.
“Không ai nói với chúng tôi điều đó! Chúng tôi muốn biết tên và quốc gia của các sinh viên nước ngoài – đó là yêu cầu hợp lý, nhất là khi chính phủ Mỹ cấp hàng tỷ USD cho Harvard, nhưng trường này không minh bạch,” ông Trump viết tiếp.
Theo số liệu từ Harvard, trong năm học 2024–2025, trường có 6.793 sinh viên quốc tế, chiếm 27,2% tổng số sinh viên.
Hiện Nhà Trắng và Harvard chưa đưa ra bình luận chính thức về các tuyên bố này.
Căng thẳng giữa Harvard và chính quyền ông Trump leo thang từ tháng 3/2025, khi lực lượng đặc nhiệm chống bài Do Thái do ông Trump thành lập tuyên bố sẽ xem xét lại các khoản tài trợ liên bang dành cho trường.
Từ đó đến nay, Harvard đã bị tạm dừng gần 2,7 tỷ USD tiền tài trợ, bao gồm 450 triệu USD mới bị cắt trong tháng 5.
Bà Kristi Noem, Bộ trưởng An ninh Nội địa, đã gửi thư cho Harvard hôm 22/5 để thông báo về việc thu hồi chứng nhận SEVP. Điều này đồng nghĩa Harvard không thể tuyển thêm sinh viên quốc tế.
Theo ông Trump, quyết định này là cần thiết vì “một số sinh viên cần học lại toán căn bản”.
“Sinh viên không thể cộng 2 với 2 mà vẫn vào Harvard... khoan đã nào. Tại sao họ lại được nhận?”, ông phát biểu, ám chỉ chương trình toán sơ cấp mới của trường.
Trước đó, Harvard từ chối yêu cầu cung cấp hồ sơ chi tiết của toàn bộ sinh viên quốc tế, gồm ngành học và việc có liên quan đến hành vi phi pháp hay không.
Trong thư ngày 30/4, Harvard cho biết sẽ chỉ cung cấp những thông tin theo đúng quy định pháp luật, đồng thời nêu rõ nguyện vọng giữ lại chứng nhận SEVP.
Bà Meredith Weenick, Phó Chủ tịch điều hành của Harvard, khẳng định:
“Hàng nghìn sinh viên quốc tế đến từ hơn 140 quốc gia đã đóng góp to lớn cho cộng đồng đại học và cho nước Mỹ.”
Trong tuyên bố chính thức, Harvard phản đối gay gắt hành động của Bộ An ninh Nội địa:
“Hành động mang tính trả đũa này gây tổn hại nghiêm trọng đến cộng đồng Harvard và nước Mỹ, đồng thời đe dọa sứ mệnh giáo dục và nghiên cứu của nhà trường.”
Tối 23/5, một tòa án liên bang đã ra lệnh tạm thời ngăn chặn quyết định thu hồi SEVP sau khi Harvard đệ đơn kiện chính quyền ông Trump, gọi đó là hành động “tùy tiện, bất hợp pháp và vi hiến”.
Harvard đã đệ đơn kiện từ tháng trước, cáo buộc chính quyền Mỹ vi phạm quyền tự do học thuật và quyền theo Tu chính án thứ Nhất trong Hiến pháp Mỹ.
