Nhiều đổi mới về hình thức tư vấn hướng nghiệp
Công tác hướng nghiệp và cho thanh niên luôn là những nội dung quan trọng, không thể thiếu trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia để hướng tới sự phát triển bền vững. Đây cũng là nhu cầu, mối quan tâm hàng đầu của thanh niên hiện nay.
Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn tỉnh Quảng Bình tổng số thanh niên trong độ tuổi là 195.748, số thanh niên thường xuyên có mặt trên địa là 170.035. Tổng số thanh niên tham gia vào tổ chức Đoàn, Hội gần 134.000. Trong đó có 127.120 Đoàn viên, Hội viên có mặt thường xuyên trên địa bàn. Thời gian qua, công tác tư vấn hướng nghiệp, đào tạo nghề cho thanh thiếu niên được Ủy ban nhân dân tỉnh, các Sở, Ban ngành và xã hội quan tâm, trong đó có Đoàn Thanh niên tỉnh Quảng Bình.
Với vai trò là “người bạn” đồng hành cùng thanh niên, thời gian qua, tổ chức Đoàn tỉnh nhà đã tích cực phối hợp với các cấp, các ngành thực hiện tốt công tác tư vấn, hướng nghiệp cho thanh niên.
Đại diện tỉnh Đoàn Quảng Bình cho biết, với các chức năng tư vấn hướng nghiệp, tư vấn nghề nghiệp và việc làm, đào tạo, dạy nghề, chuyển giao khoa học kỹ thuật, thông tin thị trường lao động và học nghề, tổ chức hoạt động của sàn giao dịch…, những năm qua, Trung tâm hướng nghiệp dạy nghề và giới thiệu việc làm thanh niên đã trở thành một địa chỉ tin cậy của đoàn viên, thanh niên và người lao động.
Trong quá trình tư vấn, Trung tâm đã có nhiều đổi mới về mặt hình thức như triển khai với phương châm hướng về cơ sở nhằm trực tiếp phổ biến các chính sách của Đảng và Nhà nước về việc làm, pháp luật lao động các nước khi người lao động có nhu cầu.
Nhờ đó, hầu hết số thanh niên chưa có việc làm, chưa định hướng cho mình một nghề để học, khi tìm đến với Trung tâm đã xác định rõ hướng đi của mình và đăng ký vào các ngành học phù hợp.
Đoàn thanh niên các cấp đã chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, giới thiệu việc làm cho thanh niên, tổ chức các sàn giao dịch việc làm, định hướng nghề nghiệp và tư vấn hướng nghiệp cho thanh niên, học sinh, sinh viên. Đoàn Thanh niên phối hợp tổ chức các lớp tập huấn, dạy nghề cho lực lượng lao động ở nông thôn.
Ngoài ra, công tác chuyển giao khoa học công nghệ và kỹ năng khởi nghiệp luôn được chú trọng trong công tác đào tạo cho thanh niên. Thực hiện chương trình đồng hành cùng thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp, các cấp bộ đoàn trong tỉnh đã có nhiều hoạt động thiết thực giúp thanh niên lập thân, lập nghiệp như thường xuyên tổ chức các hoạt động tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho thanh niên. Đồng thời, phối hợp với các cấp, các ngành tổ chức đào tạo nghề ngắn hạn, tập huấn chuyển giao khoa học công nghệ, kỹ thuật cho đối tượng là thanh niên nông thôn.
Hạn chế từ thực tiễn
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác hướng nghiệp và đào tạo nghề cho thanh niên trên địa bàn tỉnh Quảng Bình vẫn còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế nhất định.
Trên địa bàn tỉnh hiện nay, thanh niên chưa có việc làm và chưa qua đào tạo nghề còn nhiều. Thanh niên ở nông thôn, vùng dân tộc thiểu số chưa tiếp cận được nhiều thông tin đào tạo nghề, cơ hội tìm kiếm việc làm sau đào tạo còn hạn chế.
Công tác tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh của các cơ sở giáo dục vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 làm chậm quá trình tăng trưởng, nhiều doanh nghiệp phải giảm quy mô hoạt động, nhiều lao động mất việc làm.
Các ngành, nghề được đào tạo chưa đáp ứng được nhu cầu và yêu cầu thực tiễn hiện nay, đặc biệt là trong thời kỳ 4.0, việc đào tạo các ngành nghề liên quan đến công nghệ thông tin, sản xuất nông nghiệp áp dụng kĩ thuật cao… đang là nhu cầu cấp thiết. Tuy nhiên, đội ngũ giảng dạy còn thiếu trình độ, chủ yếu đang đào tạo những ngành nghề truyền thống, không còn phù hợp với đời sống sản xuất hiện nay.
Việc nắm bắt, tuyên truyền và tham mưu triển khai thực hiện các chính sách, chương trình hướng nghiệp, giải quyết việc làm cho thanh niên tại các địa phương chưa được thực hiện thường xuyên. Kết quả thực hiện chưa cao.
Cùng với đó, kiến thức và năng lực tham mưu của đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở về nghề nghiệp, tư vấn hướng nghiệp còn nhiều hạn chế. Việc tham mưu, tham gia triển khai, thực hiện các đề án, chương trình đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho thanh niên không đồng đều giữa các địa phương.
Hoạt động hướng nghiệp đối với thanh thiếu niên nói chung và học sinh trong các trường phổ thông nói riêng chưa có nhiều đổi mới, thiếu các mô hình cụ thể, sáng tạo. Mới chỉ dừng lại tư vấn mùa thi, tư vấn tuyển sinh trước kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia và tuyển sinh Cao đẳng, Đại học hàng năm.
Dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến công tác tư vấn hướng nghiệp và tuyển sinh. Các buổi tư vấn hướng nghiệp ở các trường Trung học cơ sở, Trung học phổ thông cho đối tượng học sinh, sinh viên bị hạn chế.
