Fox News mới đây dẫn bài phân tích của Joe Buccino, nhà phân tích nghiên cứu tại Ủy ban Đổi mới Quốc phòng, cựu Giám đốc truyền thông tại Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ bình luận về chính sách thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô chuyển sang xe điện của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Theo đó, ông Joe Buccino cho rằng, chính sách thúc đẩy nhằm hạn chế ô nhiễm khí thải phương tiện của ông Joe Biden đã thúc đẩy mở rộng thị trường xe điện của Mỹ nhưng lại cũng đặt ngành này vào một rủi ro. Đây lại là cơ hội hốt bạc của Trung Quốc, từ đó dẫn tới phản tác dụng trong chính sách của Mỹ.
Quy tắc mới đã yêu cầu 56% thị phần xe điện và 16% thị phần xe hybrid cho doanh số bán xe hạng nhẹ và hạng trung mới vào năm 2032.
Đáng chú ý đây là yêu cầu rất khắt khe bởi hiện tại con số này chỉ ở mức 7,6%. Chính quyền ông Biden cũng đang thúc đẩy việc mở rộng quy mô nhanh chóng đối với xe tải hạng nặng.
Quy định mới thúc đẩy sản xuất nhiều xe điện hơn, trước mắt là bắt buộc sử dụng xe điện đối với ô tô và xe tải của Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Ông Buccino cho rằng, tuyên bố này sẽ đẩy Mỹ vào tình huống phụ thuộc một cách nguy hiểm vào Trung Quốc về pin và nguyên liệu thô.
Cần nhớ rằng, Trung Quốc đã thống trị ngành công nghiệp xe điện toàn cầu. Năm 2022, Trung Quốc chiếm 59% doanh số bán xe điện trên toàn thế giới. Bắc Kinh đang ráo riết dồn lực vào thị trường pin xe điện, vốn dựa vào các khoáng chất quan trọng như lithium, coban và than chì.
Trung Quốc hiện kiểm soát hơn 80% nguyên tố đất hiếm toàn cầu - nguyên liệu quan trọng để sản xuất xe điện. Nước này đã hạn chế xuất khẩu gali và gecmani vào tháng 8 năm ngoái, khiến giá cả ở châu Âu ngay lập tức tăng vọt.
Ngoài ra, các thiết bị công nghệ được kết nối trong ô tô cũng đến từ Trung Quốc. Nhà phân tích Mỹ cho rằng, Bắc Kinh có thể khai thác sự phụ thuộc từ pin đến các thiết bị công nghệ bằng cách tăng giá, hạn chế nguồn cung và đánh cắp dữ liệu từ ô tô điện được sử dụng ở Mỹ.
Ông Biden đã đúng nhưng chưa đủ?
Nhà phân tích Joe Buccino cho rằng, việc Tổng thống Mỹ Joe Biden tập trung vào tác động có hại của biến đổi khí hậu là điều cần làm và đúng hướng. Về mặt khoa học, rõ ràng là cần phải hành động để giảm phát thải khí nhà kính và ngăn chặn những tác động xấu nhất của hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Ngành giao thông vận tải là nguồn phát thải carbon lớn nhất của Mỹ, vì vậy việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang phương tiện chạy điện sạch hơn là một phần thiết yếu của bất kỳ chiến lược nghiêm túc nào về khí hậu.
Tuy nhiên, ông Buccino nhận định rằng, trong tình trạng khẩn cấp để đối mặt với cuộc khủng hoảng khí hậu, cũng không thể làm ngơ trước những rủi ro an ninh quốc gia nghiêm trọng. Ở đây, nhà phân tích đề cập đến việc thiếu thốn các ngành công nghiệp phụ trợ cho sản xuất xe điện ở Mỹ. Do đó, chỉ chăm chăm sản xuất xe điện sẽ bị bỏ qua các rủi ro về an ninh quốc gia.
Ông Buccino bình luận, đầu tư của Trung Quốc vào các nhà máy sản xuất pin xe điện và khai thác khoáng sản ở nước ngoài đã bùng nổ, tăng từ mức chỉ 600 triệu USD năm 2016 lên con số khổng lồ 24 tỷ USD vào năm 2022. Khoản chi khổng lồ này chiếm 58% tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của Trung Quốc. Đây là một lợi thế rất mạnh cho phép hàng hóa Trung Quốc có sức cạnh tranh mãnh liệt.
"Việc yêu cầu chuyển đổi nhanh chóng như vậy từ ô tô chạy bằng xăng sang điện mà không có kế hoạch xây dựng năng lực sản xuất trong nước là liều lĩnh" - ông Buccino đánh giá.
Nhà phân tích nhận định, thay vì chỉ đơn giản yêu cầu chuyển đổi chóng mặt sang xe điện và dựa vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc, chính quyền trước tiên nên tập trung vào việc xây dựng một hệ sinh thái sản xuất xe điện trong nước mạnh mẽ.
Điều này có thể bao gồm các khoản đầu tư có mục tiêu và khuyến khích các công ty Mỹ phát triển công nghệ điện và pin tiên tiến, khai thác và chế biến các khoáng sản quan trọng cũng như tăng quy mô năng lực sản xuất.
"Thật không may, sự tập trung thiển cận của chính quyền vào việc đưa ô tô điện ra thị trường bằng mọi giá, đã đặt tương lai ô tô của Mỹ hoàn toàn vào tay Bắc Kinh" - nhà phân tích kết luận.