Kết hợp dạy học trực tiếp và trực tuyến
Để bảo đảm an toàn, nhiều trường thực hiện chia tách lớp, chia ca và giãn cách học sinh với khoảng cách phù hợp. Tuy nhiên, điều này cũng dẫn đến một số khó khăn, đặc biệt là việc bố trí giáo viên. Về vấn đề này, PGS. TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ GD Trung học (Bộ GD&ĐT) cho biết: Bộ GD&ĐT đã có hướng dẫn, trong đó có nội dung kết hợp giữa dạy học qua Internet, trên truyền hình với dạy học trực tiếp để rút ngắn thời gian hoàn thành chương trình, bảo đảm kết thúc năm học trước ngày 15/7/2020.
“Nếu điều kiện không cho phép, nhà trường có thể để học sinh đến lớp luân phiên. Tuy nhiên thời gian học trên lớp đã giảm đi vì học sinh được hướng dẫn tự học khi ở nhà và vẫn duy trì tiếp tục việc học qua Internet, trên truyền hình. Cách làm này vừa giảm áp lực khi dạy học trực tiếp trên lớp, vừa tăng cường khả năng tự học của học trò, đúng như hướng dẫn đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học của Bộ GD&ĐT trong những năm vừa qua” – PGS Nguyễn Xuân Thành cho hay.
Vậy làm sao để kết hợp hiệu quả giữa dạy học trực tiếp trên lớp và dạy học trực tuyến? PGS Nguyễn Xuân Thành cho rằng: Tùy theo điều kiện thực tế của mỗi trường, đồng thời lưu ý: Đối với từng môn học, thầy cô phải hướng dẫn học sinh ở nhà nghiên cứu, đọc trước bài; đưa ra những yêu cầu cần chuẩn bị trước… Thời gian trên lớp là để các em báo cáo, trả lời câu hỏi giáo viên yêu cầu chuẩn bị trước đó, củng cố kiến thức và chốt cho học sinh phần kiến thức phải nhớ.
Trước băn khoăn học sinh được nghỉ học một khoảng thời gian khá dài, khi đi học trở lại ít nhiều gặp bỡ ngỡ, việc ổn định nền nếp dạy học có khó khăn, PGS Nguyễn Xuân Thành cho hay: Khi học sinh đi học trở lại, nhà trường phải dành thời gian để ôn tập, củng cố kiến thức đã được học qua Internet, trên truyền hình. Cũng có thể bố trí kiểm tra phần kiến thức học sinh đã học qua hình thức học này, sau đó thực hiện tiếp chương trình chứ không dạy lại những gì đã học. Đây cũng là thời gian để học sinh quay trở lại nền nếp học tập.
Với những học sinh điều kiện học trên truyền hình, Internet khó khăn, việc học chưa bảo đảm yêu cầu, nhà trường cần bố trí thời gian để tăng cường, hỗ trợ để các em nắm chắc kiến thức đã được dạy qua hình thức trên. Việc ôn tập phải kết hợp cùng các nhóm khác, để trong quá trình thảo luận nhóm, học sinh đã học chưa có điều kiện học tốt qua Internet, trên truyền hình tương tác, cùng nắm vững kiến thức.
“Việc phụ đạo cho đối tượng học sinh này, về nguyên tắc, không thu học phí” – PGS Nguyễn Xuân Thành nhấn mạnh.
Không lo mật độ bài kiểm tra dày đặc
Theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT, các trường dạy học qua Internet và truyền hình có thể tổ chức kiểm tra thường xuyên bằng các hình thức linh hoạt. Riêng bài kiểm tra định kỳ phải thực hiện khi các em trở lại trường học, sau đợt nghỉ phòng dịch Covid-19. Có ý kiến lo ngại, trong thời gian nghỉ, giáo viên chỉ thực hiện kiểm tra thường xuyên, những bài kiểm tra định kỳ, do đó phải thực hiện mật độ dày đặc khi quay trở lại học.
Khẳng định không phải lo lắng điều này, theo PGS. TS Nguyễn Xuân Thành, Bộ GD&ĐT có hướng dẫn điều chỉnh nội dung dạy học học kỳ II năm học 2019 - 2020. Theo đó, một số nội dung kiến thức đã được tinh giản để phù hợp với điều kiện dạy học trong điều kiện dịch bệnh. Tương ứng với đó, số bài kiểm tra định kỳ cũng được điều chỉnh phù hợp. Cụ thể, Văn bản số 1360/BGDĐT-GDTrH hướng dẫn kiểm tra, đánh giá học kỳ II năm học 2019 - 2020 quy định giảm 1/3 số đầu điểm đối với số lần kiểm tra cho điểm (đầu điểm) thường xuyên và kiểm tra định kỳ. Với kiểm tra thường xuyên, môn học có từ 1 tiết trở xuống/tuần: Ít nhất 1 đầu điểm; môn học có từ trên 1 tiết đến dưới 3 tiết/tuần: Ít nhất 2 đầu điểm; môn học có từ 3 tiết trở lên/tuần: Ít nhất 3 đầu điểm. Đối với kiểm tra định kỳ, môn học có từ 2 tiết trở xuống/tuần: Ít nhất 1 đầu điểm; môn học có từ trên 2 tiết /tuần: Ít nhất 2 đầu điểm.
“Từ nay đến khi kết thúc năm học (15/7) còn khoảng 10 tuần, đủ để các trường bố trí kế hoạch tổ chức dạy học theo chương trình đã tinh giản. Số bài kiểm tra đã giảm nên không lo học sinh phải làm bài kiểm tra với mật độ dày đặc. Trong các môn học, giáo viên vẫn phải hài hòa giữa ôn tập kiến thức, dạy kiến thức mới và thực hiện các bài kiểm tra định kỳ theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT” – ông Nguyễn Xuân Thành lưu ý.
Riêng với học sinh lớp 12, theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, công việc chính vẫn là xây dựng kế hoạch dạy học, thực hiện các bài học đáp ứng yêu cầu chương trình. Vì cách thức tổ chức thi không thay đổi nhiều, học sinh vẫn thi ở địa phương, nội dung bài thi minh họa của Kỳ thi tốt nghiệp THPT sẽ sớm được công bố, học sinh chỉ cần nắm chắc kiến thức cơ bản, cốt lõi, sẽ đáp ứng tốt yêu cầu của Kỳ thi tốt nghiệp THPT tới.
Bộ GD&ĐT đã có hướng dẫn cụ thể tới nhà trường, từ giáo viên, học sinh, đến phụ huynh học sinh đều được chuẩn bị tâm lý, cũng như các điều kiện để đi học trở lại an toàn. Vấn đề quan trọng là thực hiện đúng quy trình đã quy định, trước hết bảo đảm sức khỏe học sinh và thầy cô, sau đó tổ chức dạy học đạt hiệu quả tốt. Việc có nên tổ chức bán trú hay không cũng phụ thuộc vào điều kiện thực tiễn của nhà trường và dù tổ chức thế nào cũng phải bảo đảm yêu cầu giãn cách và các điều kiện an toàn khác. - PGS Nguyễn Xuân Thành