Nhưng độ tin cậy của những phương tiện lưu trữ hiện nay thế nào? Chúng ta đều biết đĩa CD và DVD không thực sự bền, còn ổ cứng thường (HDD), ổ thể rắn SSD hay ổ flash có tuổi thọ trong bao lâu?
Ổ cứng thường (HDD)
Có lẽ nhiều người đã biết rằng xóa file trên ổ cứng không có nghĩa là những file dữ liệu đó mất đi vĩnh viễn. Các chuyên gia công nghệ có thể khôi phục dữ liệu đã xóa trong ổ cứng. Do đó, cách tốt nhất để đảm bảo đã xóa hoàn toàn dữ liệu trên ổ cứng cũ vứt đi là phá hủy ổ cứng theo cách vật lý. Nói vậy không có nghĩa ổ cứng HDD là thiết bị lưu trữ dài hạn an toàn.
HDD hoàn toàn lệ thuộc vào các bộ phận chuyển động gồm đĩa từ, trục quay, động cơ, đầu đọc và cần di chuyển đầu đọc. Giống như những thứ chuyển động khác, chúng cũng có thể bị hỏng bất cứ khi nào.
Ổ cứng thường bị một vấn đề gọi là sự cố đầu từ (hỏng đầu từ) do sự va chạm của đầu từ đọc/ghi vào bề mặt đĩa, dẫn đến hỏng mặt đĩa. Có nhiều nguyên nhân như mất điện, điện áp không ổn định, sốc vật lý hoặc lỗi trong quá trình sản xuất. Với việc sử dụng thông thường, sự cố đầu từ hay các hỏng hóc vật lý khác sẽ là lý do bạn cần thay ổ cứng mới.
Nghiên cứu vào năm 2013 của công ty lưu trữ đám mây BackBlaze xem xét 25.000 ổ cứng phát hiện thấy khoảng 5% ổ cứng hỏng trong 1,5 năm đầu tiên, hầu hết là do lỗi trong quá trình sản xuất. Sau đó, các ổ cứng sẽ chạy ổn định đến năm thứ tư thì tỷ lệ lỗi bắt đầu tăng lên 11,8%. 74% ổ cứng hoạt động được sau năm thứ tư.
Nếu ổ cứng không dùng, chỉ để chứa dữ liệu, thì tuổi thọ có thể kéo dài nhiều năm nữa. Ổ cứng chứa dữ liệu bằng từ tính, do đó nếu bạn giữ được ổ cứng của mình tránh xa các nguồn từ tính mạnh khác thì chúng sẽ chạy ổn định hơn. Từ tính của ổ cứng có thể suy giảm theo thời gian nhưng có thể khôi phục bằng cách bật ổ cứng và tiến hành đọc hoặc ghi dữ liệu. Chính vì vậy, để đảm bảo dữ liệu lưu trữ trên ổ cứng an toàn thì thỉnh thoảng bạn nên bật ổ cứng và tiến hành đọc hoặc ghi dữ liệu.
Ổ SSD
Độ tin cậy dài hạn của ổ SSD chưa được chứng minh trong thực tế bởi loại ổ này mới phổ biến chưa đầy 10 năm. Ổ thể rắn SSD không chứa các bộ phận chuyển động như ổ cứng thường. Nó không có đĩa từ, trục quay, động cơ, đầu đọc và cần di chuyển đầu đọc mà dùng các chip flash. Điều này có nghĩa là SSD sẽ không bị hỏng đầu từ giống như HDD và cũng không bị tác động bởi từ tính.
Tuy vậy, SSD đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi sự cố về điện, dẫn đến hỏng dữ liệu hoặc thậm chí hỏng cả ổ cứng. Tuổi thọ của các khối bộ nhớ trong SSD là con số hữu hạn với số chu kỳ ghi dữ liệu nhất định, từ 10.000 lần trở lên. Số chu kỳ ghi dữ liệu của ổ SSD chỉ khoảng vài nghìn với hầu hết ổ cứng. Điều này nghe có vẻ rất thấp nhưng đây không phải là vấn đề với SSD hiện nay. Trừ khi bạn ghi hàng chục GB dữ liệu hàng ngày trong nhiều năm, nếu không bạn sẽ không lo hết chu kỳ ghi dữ liệu. Thậm chí cả khi SSD dùng hết chu kỳ ghi dữ liệu thì bộ nhớ của nó cũng không hỏng hẳn mà trở về trạng thái chỉ đọc (không ghi), do vậy dữ liệu vẫn có thể truy cập được.
Những điều trên cho thấy ổ SSD là lựa chọn tuyệt vời cho việc lưu trữ dữ liệu hàng ngày so với ổ HDD, nhất là khi hiệu năng là ưu tiên lớn hơn dung lượng lưu trữ. Tuy vậy, SSD cũng có hạn chế là giá cao hơn nhiều so với ổ cứng thường và nó không phải là lựa chọn tốt cho việc lưu trữ dài hạn.
Thời gian ổ SSD có thể chứa dữ liệu khi không sử dụng (chỉ để lưu dữ liệu) tùy thuộc vào một số yếu tố gồm số chu kỳ ghi đã sử dụng, loại bộ nhớ flash dùng trong ổ, các điều kiện lưu trữ… Nghiên cứu của hãng Dell thực hiện vào năm 2011 cho rằng SSD có thể lưu trữ dữ liệu trong thời gian tối đa là 10 năm.
Ổ flash
Ổ USB flash và các thẻ nhớ như thẻ SD có những vấn đề tương tự ổ SSD. Loại ổ này thường sử dụng các module nhớ giá rẻ hơn nên kém tin cậy hơn ổ SSD. Số chu kỳ ghi dữ liệu của ổ USB flash cũng thấp hơn nhiều, chỉ từ 3000 – 5000 lần.
Tuy nhiên, thường thì ổ USB flash sẽ hỏng (phổ biến là đứt gãy kết nối giữa giắc USB và bo mạch in bên trong ổ) trước khi chúng ta sử dụng hết số chu kỳ ghi dữ liệu, nhất là khi chúng ta dùng ổ USB flash đó làm phương tiện chuyển dữ liệu từ nơi nay sang nơi khác. Chính vì vậy, ổ USB flash không phải là lựa chọn để lưu trữ dữ liệu lâu dài.
Kết luận
Điều quan trọng nhất cần nhớ khi tìm kiếm phương tiện lưu trữ là không có cái gì tồn tại vĩnh viễn. Bạn có thể chứa dữ liệu trong vài năm nếu không sử dụng. Nhưng bạn nên thường xuyên kiểm tra ổ đĩa và thỉnh thoảng cho ổ hoạt động để tăng thời gian lưu trữ. Tất nhiên, giải pháp dự phòng tin cậy nhất là lưu trữ ở 2-3 nơi khác nhau, sau đó đều đặn sao lưu.
