Dấu hiệu “lợi ích nhóm”?
Ở vụ bán đấu giá dự án Khu dân cư Hòa Lân (Bình Dương) như trước đó Báo Giáo dục & Thời đại đã phản ánh, bộ ba: Cty đấu giá Nam Sài Gòn (đơn vị tổ chức đấu giá), Agribank chi nhánh Chợ Lớn (chủ tài sản), Cty CP XD A Đông Hải (nay là Cty Kim Oanh TP.HCM) trúng đấu giá đã có những sai phạm được cơ quan hữu trách chỉ rõ.
Tài liệu của phóng viên thu thập được cho thấy trong quá trình xử lý tài sản là dự án Khu dân cư Cầu Đò, Mỹ Phước 4 (Bình Dương) do Cty TNHH Thương mại Thiên Phú thế chấp tại Agribank chi nhánh Chợ Lớn cũng xuất hiện những sai phạm nghiêm trọng.
Theo đó, tháng 6/2014, Agribank chi nhánh Chợ Lớn ký hợp đồng với Cty đấu giá Nam Sài Gòn bán tài sản đấu giá là quyền sử dụng đất dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4. Giá khởi điểm là 208,019 tỉ đồng.
Sau nhiều lần không có khách mua, điều chỉnh, tháng 10/2015 tổ chức đấu giá lần thứ 8, tài sản đấu giá là khu B1 và B2 dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 với giá khởi điểm điểm là 77 tỉ đồng.
Tại lần đấu giá này chỉ có duy nhất một khách hàng tham gia đấu giá là Cty cổ phần đầu tư phát triển Thuận Lợi (Cty Thuận Lợi, thành viên của Kim Oanh Group) tham gia. Mặc dù phương án đấu giá là trả giá lên, nhưng Cty Thuận Lợi trúng đấu giá đúng bằng giá khởi điểm là 77 tỉ đồng.
Tại dự án Khu dân cư Cầu Đò cũng điễn ra tình trạng tương tự. Cty đấu giá Nam Sài Gòn là đơn vị tổ chức đấu giá, Agribank chi nhánh Chợ Lớn là chủ tài sản, Cty Thuận Lợi (thuộc Kim Oanh Group) là đơn vị duy nhất tham gia đấu giá và trúng đấu giá đúng bằng giá khởi điểm là 232.186.640.000 đồng.
Một loạt sai phạm nghiêm trọng có bị “chìm xuồng”?
Trước những bức xúc của dư luận, dấu hiệu thiếu minh bạch trong quá trình mua bán tài sản đấu giá là các dự án khu dân cư như đã nêu, Thanh tra Bộ Tư pháp đã vào cuộc và chỉ ra nhiều vi phạm nghiêm trọng.
Cơ quan thanh tra xác định: Diện tích quyền sử dụng đất giữa chứng thư thẩm định giá và kết quả bán đấu giá không thống nhất. Theo Cty thẩm định giá và Tư vấn quốc tế thì tổng diện tích quyền sử dụng đất thuộc dự án khu dân cư Mỹ Phước 4 là 358.740m2. Tuy nhiên, diện tích quyền sử dụng đất theo hợp đồng đấu giá chỉ có 355.918m2, diện tích chênh lệch hơn 2.000m2. Sau đó, Cty đấu giá Nam Sài Gòn và Agribank chi nhánh Chợ Lớn không thực hiện điều chỉnh lại hợp đồng dịch vụ đấu giá.
Trong quá trình thanh toán tiền trúng đấu giá, nhiều lần công ty mua trúng đấu giá không thực hiện đúng thời hạn thanh toán. Cty đấu giá Nam Sài Gòn không đôn đốc, yêu cầu người mua trúng đấu giá thực hiện đúng thỏa thuận, cam kết như hợp đồng mua bán tài sản được ký kết giữa các bên.
Đáng chú ý, Thanh tra Bộ Tư pháp còn chỉ ra rằng, nhận thức chưa đúng về tài sản đấu giá của Cty đấu giá Nam Sài Gòn dẫn đến việc thông báo bán đấu giá tài sản không được chuyển nhượng (các quyền sử dụng đất Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất).
“Cty đấu giá Nam Sài Gòn nhận thức chưa đúng về tài sản đấu giá dẫn đến việc tổ chức đấu giá các quyền sử dụng đất Nhà nước giao đất không thu tiền thuộc các dự án Khu dân cư Cầu Đò và Khu dân cư Mỹ Phước 4 là không thực hiện đúng quy định khoản 2 Điều 173 Luật Đất đai năm 2013” – kết luận thanh tra nêu.
Đối với việc công chứng các hợp đồng mua bán tài sản của Văn phòng công chứng Mỹ Phước, quá trình thực hiện công chứng, Văn phòng công chứng Mỹ Phước còn có nhiều thiếu sót, vi phạm trong việc đấu giá tài sản, công chứng hợp đồng mua bán tài sản. Việc Cty đấu giá Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất Nhà nước giao đất không thu tiền là trái với quy định nhưng công chứng viên không phát hiện ra mà vẫn tiến hành công chứng. Công chứng viên đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra dự thảo hợp đồng, vi phạm Khoản 6 Điều 40 Luật Công chứng năm 2015.
Từ những vi phạm trên, Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị cơ quan thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước, tăng cường thanh tra đối với các chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp phát triển Nông thôn trong việc xử lý, thu hồi nợ.
Tự ý san gạt, “bán” đất công
Thông tin trên báo chí cho thấy mới đây, UBND TX. Bến Cát (Bình Dương) có báo cáo số 225/BC-UBND gửi UBND tỉnh Bình Dương liên quan đến việc Cty Thuận Lợi ngang nhiên chiếm hơn 7.500m2 đất công (có dấu hiệu lừa đảo khách hàng) tại phường Mỹ Phước. Phần diện tích đất công ích rộng hơn 7.000m2 thuộc thửa đất số 1441, tờ bản đồ số 59 tại phường Mỹ Phước được Sở TN& MT tỉnh Bình Dương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CQ1054 cho UBND phường Mỹ Phước quản lý. Điều đáng nói, mặc dù không phải đất của mình nhưng Cty Thuận Lợi vẫn tự ý san lấp nền, xây dựng cơ sở hạ tầng.
UBND TX. Bến Cát kiến nghị tỉnh Bình Dương buộc Cty Thuận Lợi nộp lại số tiền thu lợi bất chính có được (chiếm đất công phân lô bán nền cho khách hàng) với số tiền hơn 6 tỷ đồng. Buộc Cty Thuận Lợi phải tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng chiếm dụng hơn 7.500m2 của UBND phường Mỹ Phước, buộc khôi phục lại toàn bộ tình trạng khu đất trước khi vi phạm.
UBND TX. Bến Cát phạt hành chính 8 triệu đồng vì hành vi tự chuyển nhượng đất khi chưa đủ điều kiện theo Luật Đất đai 2013 và 110 triệu đồng vì hành vi tổ chức thi công xây dựng lấn chiếm diện tích đất đang được quản lý sử dụng của Nhà nước.
Những vi phạm như đã nêu có được cơ quan hữu trách nói chung, UBND tỉnh Bình Dương nói riêng xử lý triệt để hay để “chìm xuồng” là vấn đề đang được dư luận đặc biệt quan tâm.
